• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Label Subroutine: tien jaar de muziek centraal

Het kleine Subroutine is uitgegroeid tot een zeer fijn platenlabel. Met een catalogus van meer dan zestig releases geeft Subroutine eigenwijze Nederlandse undergroundbands de kans om muziek uit te brengen. Rats on Rafts, Nouveau Vélo en The Homesick kwamen dankzij het label uit de luwte. KindaMuzik sprak oprichters Koen ter Heegde en Niek Hofstetter over liefhebbers, festivallisering en Hilversum. In de club waar het begon: VERA te Groningen.

Tekst: André Rozendaal

Beeld: Anna Hiep

Publicatiedatum: 10 oktober 2015

Koen: "We grepen ons tienjarig bestaan aan om een festival in iets grotere zalen te doen zoals Rotown en VERA, waar een aantal van de bekendste acts spelen. Een jubileum in het teken van muziek en bands. Dat vinden wij nog steeds de essentie, en dat blijft zo. Je hebt in de muziekindustrie veel mensen die zelf de ster willen zijn, maar bij ons draait het om de muziek."

Visie
Toch zijn in tien jaar dingen veranderd. Koen: "We brachten in het begin platen van bands uit die eigenlijk liever in de studio waren dan op het podium stonden. Die platen zijn nog steeds fantastisch, maar wanneer je een band onder de aandacht wilt brengen, is het belangrijk dat ze met die plaat de boer op gaan, naar clubs. We hadden toen nog niet zo'n achterban als nu en dus gingen we wel eens nat met releases. Dat gebeurt nu minder snel, ook omdat we met verschillende concertboekers werken die onze visie delen. Hierdoor kan je een langer traject uitstippelen en zorgen dat de band in staat is het onderste uit de kan te halen qua optredens en aandacht."

Niek: "Op die manier spelen onze bands vaker live, omdat boekers steeds vaker beseffen dat je niet per se uit het buitenland hoeft te komen om interessant te zijn. Dat leeft ook steeds meer bij zalen. Dan praat ik niet over grotere namen zoals Kensington, maar kleinere die je op festivals als Incubate of Le Guess Who? tegenkomt. Subroutinebands passen daar steeds beter tussen."

Liefhebbersding
Wat maakt een band tot Subroutineband? Niek: "Muzikale eigenwijsheid, het niet willen doen zoals de rest het doet, dat komt aardig in de buurt. We brengen geen muziek uit die stadions vult. Zo sluiten Naive Set en Nouveau Vélo muzikaal aan bij muziek van het label Flying Nun uit Nieuw-Zeeland, dat is echt een liefhebbersding. Het mooie is dat ze een sound vinden waar de grote jongens enthousiast over zijn. Alex Kapranos van Franz Ferdinand is vol lof over Rats on Rafts. Will Sergeant van Echo & The Bunnymen is de 'grootste WOLVON-verzamelaar in de UK' en Thurston Moore van Sonic Youth stuurde Corno Zwetsloot van Space Siren een opbeurend sms'je toen het op het laatst niet meer goed met hem ging. Muzikaal vernieuwen is moeilijk, maar iets nieuws doen met bestaande invloeden kan wel. Dat is het mooiste, dan zet je als Nederlandse band iets neer."

Koen: "Wij proberen op onze eigen manier, met een beperkt budget maar met veel drive en passie, bands op te stuwen in de muzikale vaart der volkeren. Hoewel je de muziek van bijvoorbeeld Homemade Empire en Rats on Rafts moeilijk met elkaar kunt vergelijken, zijn bevlogenheid, mentaliteit en passie wel gemene delers. En bands zijn kritisch naar elkaar en bereid om van elkaar te leren. Tijdens concerten willen ze elkaar de loef afsteken. Een mooi voorbeeld zijn The Homesick en Rats on Rafts, die hebben een geweldige klik met elkaar."

Persoonlijk contact en de drive om samen iets op te bouwen, dat wekt vertrouwen. Niek: "Nouveau Vélo had in de aanloop naar de laatste lp het idee dat ze, vooral qua optredens, aan hun plafond zaten. Ze wilden niet wéér hetzelfde rondje maken en voor 50 euro spelen in kraakpanden. Het viertal kreeg voorstellen van andere labels die financieel aantrekkelijker waren dan Subroutine. Wij hadden al meerdere keren aangegeven dat we nog niet helemaal tevreden waren over wat met de ep Daze was bereikt, er zat meer in. Ondanks mooie aanbiedingen van andere partijen bleven ze bij ons omdat dat het beste voelde. Ze kregen vervolgens veel pers, en speelden op Le Guess Who?, Noorderslag en in De Wereld Draait Door."

Buitenland
Onlangs tekende vlaggenschip Rats on Rafts een contract bij het Britse Fire Records, met het oog op het buitenland. Koen juicht zoiets toe: "Want hoe gaan wij die band effectief in het buitenland promoten? Dat vergt schaalvergroting. We hebben tijdens Incubate een biertje gedronken met mensen van Fire en merkten dat ze op dezelfde manier denken. Bovendien is Rats on Rafts een band die nooit op het hoofdpodium van Pinkpop zal staan, dus ze moeten het in het buitenland zoeken. Ze hadden er ook voor kunnen kiezen in elk land een soort Subroutine-equivalent te zoeken, maar pakken nu de hele wereld met een label dat in de lift zit met bands als Death and Vanilla, Noveller en Blank Realm, of vroeger Guided by Voices. Natuurlijk staan ze niet meteen op Glastonbury, maar ze spelen straks wel op mooie buitenlandse podia en bereiken de juiste media."

Niek: "We kennen onze beperkingen. Vox Von Braun, AC Berkheimer en The Sugarettes werden veel gedraaid in Amerika, maar daar een tour organiseren is heel wat anders. We kwamen er al vrij vlot achter dat wij daarin amper kunnen faciliteren. Je moet iemand vinden die een tour kan boeken, of je moet als een soort troubadour het land door. Er is wel iets mogelijk in Amerika, maar die laatste duw is heel lastig, dus ben je vaker op Europa aangewezen. Koen heeft wel een tour door de Balkan gedaan met een aantal van onze bands, die via oude vrienden en lokale bands tot stand kwam."

Koen: "Daarnaast zijn er maar weinig Nederlandse bands die op eigen kracht, buiten de festivalperiodes van CMJ Music Marathon en South by South West om, kunnen toeren door Amerika. Dat zijn Jacco Gardner, The Ex en recentelijk traumahelikopter geweest." Niek: "Bij die laatste hielp het dat garagerock weer hip werd en dat Burger Records erachter stond. Het blijft lastig om iets te bewerkstelligen in Amerika, en hoe dat nou komt? Misschien hebben Nederlandse bands in het buitenland een bepaald imago, zo van: 'Oh, het zal wel niet spannend genoeg zijn.' Vervolgens hoor je lovende verhalen over Nederlandse bands die bijvoorbeeld op Sziget spelen. Maar het is vaak doorsnee wat daar staat, en dan lees je achteraf: 'Het gaat zo goed met Nederlandse bands in het buitenland', maar dat komt meestal omdat de muziekindustrie en de overheid lobbyen en die showcases subsidiëren. Volle tenten op Sziget zijn tof maar niet gebaseerd op een daadwerkelijke vraag. Bovendien gaan jaarlijks ruim tienduizend Nederlanders naar Sziget, dus ik geloof niet zo in een Centraal-Europese doorbraak."

Festivallisering
Het tweetal heeft gemengde gevoelens bij de 'festivallisering' van het Nederlandse muziekklimaat. Niek: "Veel zomerfestivals lijken op elkaar, een dwarse rockband die het een beetje cachet geeft, moet je met een vergrootglas zoeken. Overal kun je nagenoeg dezelfde bands zien. Bezoekers betalen grof geld voor een kaartje, het gaat om beleving. Het eten is verantwoord maar hartstikke duur, een frietje kan niet meer. Het moet voor mij gaan om muziekbeleving en niet om randzaken. Best Kept Secret had dit jaar een persmoment rondom het festivalmenu. Nou vraag ik je! Maar zolang ze onze bands programmeren, vind ik het prima." (lacht)

Koen: "Zoiets past natuurlijk in de huidige trend van duurzaam, biologisch en mannen met baarden en knotjes op hun hoofd. Dat is helemaal niet erg, maar bezoekers willen geen vieze schoenen meer. Alles is perfect, festivals zijn een soort Brave New World geworden waardoor de muziek minder belangrijk lijkt. Toch zijn er ook festivals waar het wel om de muziek gaat, zoals Incubate en Le Guess Who?" Niek: "Het gaat ten koste van het clubcircuit. Agenten willen het onderste uit de kan en zetten bands meteen op grote festivals neer. Daar betalen ze andere bedragen voor bands, die clubs nauwelijks kunnen betalen. De ruimte om een gewaagde stap te maken is kleiner."

"Aan de andere kant: wanneer een groep zelf de regie wil, zoals Deerhunter, dan verkoopt zo'n cluboptreden niet uit. En waar dat nou aan ligt? Of mensen dit soort bands al op de festivals hebben gezien? Avontuurlijk programmeren is voor clubs steeds moeilijker. Afgelopen zomer was ik in Noordwest-Amerika en ik wilde in Seattle of Portland een band zien of festival bezoeken. Bijna alles zat in Europa voor lucratievere festivals. Zo creëer je een soort muzikale Sahara in je eigen scene."

Hilversum
Hoe dan ook: in Hilversum krijgt Subroutine steeds meer voet aan de grond. Rats on Rafts, The Homesick en Nouveau Vélo traden op in De Wereld Draait Door, op Noorderslag en deden sessies bij 3FM en 3voor12. Desondanks stuiten Ter Heegde en Hofstetter nog steeds op onbegrip in omroepland. Koen: "We hebben net een dubbelcassette met een subjectieve bloemlezing van onze releases uitgebracht. De groepen die daarop staan, zijn vaker bij buitenlandse stations als KEXP uit Seattle of BBC Radio gedraaid dan in Nederland. Ik vel daar geen oordeel over, maar het is wel behoorlijk kolderiek. Het beeld van Subroutine is in Nederland kennelijk nog steeds: te dwars, te eigenwijs, maar dat vind ik onzin. Dan onderschat je de luisteraar."

Niek: "Space Siren deed voorprogramma's van The Ex en Thurston Moore en kreeg heel enthousiaste reacties. Dan denk ik: er is heus wel een publiek voor dergelijke muziek. In het begin van Subroutine had je Kink FM nog. Via via draaiden ze wat van ons, maar wanneer we zelf wat opstuurden kregen we te horen: 'Denken jullie wel om mijn hypotheek?' Dat is ongeveer het niveau in Nederland. Van de VPRO kregen we te horen: 'We kunnen met een poll precies zien wat men leuk vindt en wat niet, en wanneer men wegschakelt bij een wat moeilijkere band.' Kortom: we jagen luisteraars weg, terwijl de VPRO in de jaren tachtig en negentig juist stond voor avontuurlijk."

Koen: "Zet hier een halfjaar een aantal left fieldjournalisten uit Engeland, Frankrijk of Amerika, en je krijgt een heel ander beeld van de Nederlandse muziekscene dan wat de goegemeente je wil doen geloven. Want die journalisten zoeken niet naar kopieën van groepen die ze in eigen land hebben. Bovendien geloof ik niet in het geijkte patroon van 'als je muziek maar goed is, dan kom je er wel', richting een megahit op 3FM en dan verder. Dat is een vals verhaal. Daarnaast is het in het Nederlandse clubcircuit veelal comfortabel geregeld met subsidies, waardoor het lijkt alsof je vanuit een situatie van inactiviteit er wel komt. Maar je moet als band toch echt zelf aan de slag en wij als label ondersteunen daarin. Spelen op Noorderslag is natuurlijk leuk, maar de beeldvorming daarvan als geplaveide weg naar succes is vaak een illusie. Spelen op Noorderslag is meer een mediakeuze. Je wordt daar eerder opgemerkt."

Pindaverkoper
Niek: "Je hebt nog steeds pluggers die als een Chinese pindaverkoper met een koffer vol muziek naar Hilversum gaan. Maar hoe kun je volhouden dat goede muziek altijd komt bovendrijven wanneer je als label of band een aanzienlijk bedrag moet betalen om überhaupt in die koffer terecht te komen?" Koen: "Er wordt nostalgisch gedaan over pluggers maar het gooit een enorme drempel op voor bands, in een systeem dat moreel failliet is. Het muzikale talent wordt vrijwel altijd als laatste betaald. Iedereen kent wel een verhaal over een band die op de een of andere manier belazerd is in de industrie." Niek: "Voor dat pluggersgeld kunnen wij, bijvoorbeeld via online radio, veel meer bereiken, kijk maar naar zenders als KEXP Seattle. Maar zo blijven we in Nederland wel achter de troepen aanlopen. Net als de pers, want als die van gebaande paden afwijkt, zijn de lezers ook weg."

Subroutine doet het op zijn eigen manier, bijvoorbeeld met jaarlijks een tweedaagse showcase tijdens Eurosonic, in Ierse pub O'Ceallaigh en Café Kult te Groningen. Koen: "Wij waren een van de eerste labels die onafhankelijk van het festival een eigen showcase hield, op onze voorwaarden. Sommige bands betalen een externe partij om op Eurosonic te spelen, dat vinden wij echt de wereld op zijn kop. Wij betalen bands gewoon. En ja, misschien ontdekken internationale boekers en media je band, maar het pay-to-play-principe klopt gewoon niet. Je geeft geloofwaardigheid weg aan een organisatie waarvan je niet eens weet of die doet wat ze belooft."

"Mensen denken dat we moeten groeien daar, maar O'Ceallaigh en Kult zijn juist plekken met een speciale sfeer. Bands spelen voor een volle bak, de gastvrijheid en saamhorigheid is groot. Dit jaar speelden Die Nerven, een van de 'most-anticipated bands at Eurosonic' voor de internationale pers. Ze kwamen aanwandelen en zeiden: 'Moeten we hier spelen?' Achteraf vonden ze het te gek. Hetzelfde met The Ex een jaar eerder. Bovendien bereiken we geïnteresseerde media ook daar. John Robb van het Britse blog en label Louder Than War zag Rats on Rafts in O'Ceallaigh spelen en bracht later een single uit in Engeland. Een volle zaal en sterke programmering zijn je beste marketing."

Bevlogenheid
De allereerste release van Subroutine was een 3"-cd van Awkward I, waar geld bij moest om uit de productiekosten te komen. Zo zijn er raakvlakken met het roemruchte label Factory uit Manchester, dat verlies draaide op dure plaathoezen van New Order en Section 25. Koen: "Ik durf ons niet te vergelijken met Factory of Postcard. Die labels kozen een tegendraadse koers, daarin zijn ze wel een voorbeeld. Daarnaast zaten zij ook in steden die nooit onder een vergrootglas liggen, waardoor je kon doen wat je wilde en bands zich konden ontwikkelen. Net zoals in Glasgow en Antwerpen in de jaren negentig. Het ging daar om muzikale bevlogenheid en niet om poespas. Of zoals in de film 24 Hour Party People treffend wordt verbeeld, wanneer meesterproducer Martin Hannett aan Peter Hook van Joy Division meedeelt: 'You wear it [de gitaar] very well, now play it like a fuckin' musician!' Als wij na de komende tien jaar Subroutine een paar van dat soort anekdotes kunnen vertellen, hebben we het goed gedaan."

http://www.kindamuzik.net/interview/subroutine/label-subroutine-tien-jaar-de-muziek-centraal/26257/
Meer Subroutine op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/subroutine