• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Wilco: Sommige dingen veranderen nu eenmaal

John Stirratt is het als enige gelukt om het eigenzinnige opperhoofd Jeff Tweedy, die als een lastpak bekend staat en de samenstelling van de band even snel wisselt als een paar vuile sokken, op alle vijf studioplaten bij te staan. Stirratt kent Tweedy nog uit de tijd van Uncle Tupelo en ze zijn altijd goede vrienden gebleven. Hij speelde nog mee op Anodyne, het laatste en beste album van de groep rondom Jeff Tweedy en Jay Farrar.

Tekst: Maurice Dielemans

Publicatiedatum: 15 juli 2004

Als ik bassist John Stirratt spreek, is de Amerikaanse groep zojuist met een grote blauwe tourbus op het festivalterrein van Bospop gearriveerd. Ze spelen pas om half vijf en omdat het nog heel vroeg in de middag is, hebben we alle tijd om te praten over A Ghost Is Born, Stirratts hobbyband The Autumn Defense en Tweedy's recente verslaving aan pijnstillers. En Jeff Tweedy? Die houdt zich angstvallig verstopt in één van de kleedkamers.

Festivals
"De tour gaat erg goed. In Kopenhagen hadden we veel succes met onze show. Nee, we speelden niet op Roskilde Festival. We hebben er twee keer eerder gestaan en het was het werkelijk fantastisch, maar deze keer zijn we vreemd genoeg niet gevraagd. Ik weet niet of we het wel erg vinden. Dit jaar was nogal modderig in Roskilde, zo hoorde ik. Festivals zijn vermoeiend. Je maakt meestal hele lange dagen. Meestal arriveer je rond een uur of tien in de ochtend, ga je op zoek naar een warme douche en hang je de hele dag een beetje rond. Het is net kamperen. Zelf ben ik geen festivalganger. Begin jaren negentig had je natuurlijk wel Lollapalooza in de States, daar ben ik wel eens naar toe gegaan. Ja, Wilco speelt veel op festivals, dat is zo gegroeid. Het is niet de ideale plek om je boodschap te verkondigen. We hebben sowieso al veel moeite om onze experimentele muziek naar het podium te vertalen. We gebruiken veel samples, ja. Op festivals kiezen meer voor een stevige aanpak. Je hebt gewoon weinig keuze als zoveel mensen onbekend zijn met ons repertoire.
Spelen we hier vlak na Patti Smith? Meen je dat? Ik vind Patti Smith een wereldvrouw. Haar ga ik zeker zien en horen. Oh, en Solomon Burke, Echo & The Bunnymen, Little Feat en Todd Rundgren spelen ook vandaag? Wow, dat is een goed programma."

Onderweg
"Vaak luister ik naar mijn eigen muziek. Nou ja, niet elke dag of zo, maar wel geregeld tijdens het opnameproces van een nieuwe plaat. Ik houd er alleen niet van om met een koptelefoon op te zitten. Als ik zoals nu op tournee ben, heb ik wel een gitaar mee om liedjes op te schrijven. Nee, Jeff en ik jammen zelden zomaar saampjes in een kleedkamer. Ik heb zo mijn eigen manier van muziek schrijven. Ik word ook niet alleen door muziek geïnspireerd. Vooral de invloeden van architectuur en films van Robert Altman sluipen onopgemerkt in mijn muziek."

A Ghost Is Born
"Ja, A Ghost Is Born is ook uit in de States. In Amerika groeit onze populariteit enorm. En in Europa zijn we veel groter dan we eerst dachten. Er is heel veel verschil tussen het Amerikaanse en Europese publiek. In Europa komt men een heel stuk minder geanimeerd over. Ik heb het idee dat Europeanen veel serieuzer naar ons luisteren. Er wordt ook minder gepraat en gedronken dan bij Amerikaanse concerten.
Nee, we zijn helemaal niet rijk. Van het geld dat we verdienen kunnen we eten en muziek maken, dat is meer dan genoeg voor ons.
Deze nieuwe plaat vind ik in vele opzichten veel beter dan Hotel Yankee Foxtrot, onze vorige plaat. We zijn allemaal heel tevreden met de nieuwe cd. De eerste reacties zijn ook allemaal erg positief. Het begon allemaal min of meer met het idee om een miniplaat op te nemen. We waren als Wilco de studio ingedoken om heel voorzichtig een paar liedjes uit te proberen, maar het groeide uit tot een volwaardige studioplaat. Ja, ik weet dat we veel experimenteren en soms te lang in de studio vertoeven. Ik ben het ook met je eens dat we moeten oppassen voor iedere vorm van overproductie, maar een commercieel geluid zullen we niet zo snel opzoeken. Er was ook helemaal geen druk van buitenaf, dus we namen ruim de tijd."

Conceptplaat
"Ja, ik weet het, de nummers zijn soms lang en bij wijlen klinkt Wilco behoorlijk pretentieus, dat wil ik ook niet ontkennen. A Ghost Is Born is in zekere zin een conceptplaat, zoals de meeste rockalbums onbedoeld conceptalbums zijn. Er is een zekere verbondenheid tussen de nummers en de algehele sfeer is bepalend, maar dat is niet opzettelijk gedaan. Als je druk in de studio bezig bent met een plaat, dan gaat het allemaal vanzelf."

Hotel Yankee Foxtrot
"Met Hotel Yankee Foxtrot ging het heel anders. Toen we de eerste demo's gereed hadden, lieten we de rauwe opname horen aan een paar hoge heren van de toenmalige platenmaatschappij. 'I Am Trying to Break Your Heart', het openingsnummer, hoorden ze als allereerste. Dat is helemaal geen ontoegankelijke of moeilijke song. Ergens heeft het een heel aanstekelijke zomermelodie, maar je moet weten dat die lui al vanaf het begin een hekel aan ons hadden. Ik weet ook niet waarom. Ze waren zeker niet onze grootste fans. Ik stelde me zo voor dat ze in hun grote auto's door de heuvels van Hollywood reden en naar onze vreemde muziek luisterden. Ze vonden echt helemaal niks en ze besloten domweg de plaat niet uit te brengen. Eerst vroegen ze nog wel of we alles opnieuw wilden doen, maar dat zagen we helemaal niet zitten. Bovendien waren we al veel te ver in het opnameproces. Ik vond het niet heel erg, want iemand fluisterde in mijn oren dat we vroeg of laat onze eigen muziek terugkregen, om bij een andere platenmaatschappij of in eigen beheer uit te brengen. Uiteindelijk konden we de hele plaat op het Internet aanbieden aan onze fans, maar dat liet even op zich wachten. Het was een moeilijke tijd. Het was ook nog eens vlak rond 9/11 etcetera. Nee, dan verliep het met A Ghost Is Born een stuk beter."

Nonesuch
"Ja, we zijn ontzettend tevreden met onze nieuwe platenmaatschappij, Nonesuch. Ik weet niet of je iets van de historie af weet, maar ze hebben in ieder geval veel geweldige artiesten. Weet je, ze doen mij sterk denken aan Reprise in de seventies. Ze hebben Joni Mitchell, Randy Newman en Emmylou Harris. Alleen Neil Young ontbreekt nog in het rijtje. Het zijn die grote artiesten waaraan Wilco veel te danken heeft. Ik doe het liever niet, maar als mensen mij vragen om onze muziek te omschrijven, dan zeg ik ook meestal dat we een rockbandje zijn met veel invloeden uit de jaren zeventig. Ik vind het onmogelijk om muziek uit te leggen."

Alternatieve country
"Iedere plaat van Wilco klinkt anders. Dat komt ook doordat er zoveel muzikanten zijn gesneuveld. Het genre van alternatieve country zijn we allang voorbijgestreefd. Voor diegenen die vinden dat we niet meer zo twangy als vroeger klinken, kan ik alleen mijn schouders ophalen. Sommige dingen veranderen nu eenmaal. In het begin waren we ook meer een feestband. Nu werken we met professionele muzikanten. Jeff Tweedy en ikzelf zijn de enige constante factoren in de band. Op ons debuut, A.M., zing ik overigens het nummer 'It's Just That Simple', een echte tranentrekker in de beste traditie van countryrock. Nee, ik heb niet meer ambities als zanger in de band van Wilco. Bij die andere band, The Autumn Defense, kan ik genoeg zingen en het alles op mijn eigen manier aansturen. Jeff Tweedy klust ook bij, onder andere met Golden Smog. Volgens mij hebben ze onlangs nog een tournee gedaan in de Verenigde Staten. En ik voel me helemaal happy met The Autumn Defense. Ja, ook de samenwerking van Wilco met Billy Bragg was een groot succes. Ik weet niet met wie we nog meer willen samenwerken. Er zijn eigenlijk zo veel interessante artiesten. Nee, ik denk niet in de eerste plaats aan Jay Farrar."

Jay Farrar
"Je mag me gerust over Jay Farrar vragen. Ik heb weinig moeite met het verleden. Ik denk alleen dat Jeff Tweedy meer moeite heeft om terug te kijken. Jeff Tweedy en Jay Farrar zijn zeker niet als vrienden uit elkaar gegaan. Ik hoef je vast niet te vertellen dat Farrar geen sympathieke man is. Hij en zijn familie zijn erg hecht, maar hij is niet de meest sociale persoon op aarde. Integendeel, hij is erg onvriendelijk en een lastig persoon om mee samen te werken, maar dat kan ik net zo goed van Jeff Tweedy zeggen. Soms vraag ik me af hoe ik kan het zo lang kan volhouden met Tweedy. Tja, ik mail nog wel heel soms met Jay. Uncle Tupelo ligt zo ver achter ons. Wat waren we jongens in die tijd. Weet je, ik vind dat Farrar weer eens een echte countryrocksong moet opnemen, daar is hij heel goed in."

Handshake Drugs
"Het nummer 'Handshake Drugs' op A Ghost Is Born is een songs met eenzelfde feel of vibe als bijvoorbeeld 'Waiting for the Man' van The Velvet Underground. Het gaat over drugs en de kicks die sommige mensen eruit krijgen. Je moet niet meteen de link leggen met Jeff Tweedy. In maart werd hij weliswaar opgenomen in een afkickcentrum, maar dat had niet zozeer met plezierdrugs te maken. Omdat hij last had van migraine, slikte hij pijnstillers. Op een gegeven moment liep dat uit de hand. Maar hij was zeker geen junkie. Hij zwierf niet 's nachts over straat om te scoren of zoiets. Maar het was zeker een moeilijke tijd voor hem. Jeff noemt het de rottigste tijd van zijn leven, maar hij is er nu weer helemaal bovenop, denk ik."

http://www.kindamuzik.net/interview/wilco/wilco-sommige-dingen-veranderen-nu-eenmaal/6640/
Meer Wilco op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/wilco