• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Wilco in vogelvlucht - deel 1

Eén van de belangrijkste Amerikaanse bands is terug met een prachtplaat. De zesde op rij eigenlijk. Na heftige meesterwerken als Yankee Hotel Foxtrot en A Ghost Is Born komt Jeff Tweedy's Wilco ditmaal met een luchtiger concept voor de dag. De hoop spat ervan af. Een rare gewaarwording als je Wilco's historie kent.

Tekst: Rik Annema

Publicatiedatum: 22 juli 2007

Wonderlijke liefde en schoonheid overvallen je wanneer Jeff Tweedy je in 'Either Way' (liedje van de nieuwe plaat Sky Blue Sky) toezingt dat de wolken wel weggeblazen worden om er misschien een straaltje zonneschijn voor terug te zien. Dat woordje 'misschien' lijkt de kern van de magie. En het vreemde is dat het liedje ook echt die prille eerste zonnestralen opwekt, althans in je hoofd. Tweedy leidt a capella in met "Maybe the sun will shine today" en precies op dat woordje 'shine' valt de band onverwacht in.

Een vreemd gevoel; deze hoopgevende woorden van Tweedy. Hij blinkt normaal gesproken toch vooral uit in zwaarmoedigheid en dictatoriale, muzikale ijver. Sinds de tour in 2004/2005 voor het album A Ghost Is Born lijkt Tweedy te zijn losgekomen en zijn band de volle ruimte te geven.

Van rockabilly tot punkrock
De drang om klein leed te vertalen naar een liedje heeft Tweedy al sinds zijn jaren op de middelbare school. Hij speelt in verschillende schoolbandjes, waarvan The Plebes de eerste serieuze is. Hij sluit zich bij deze rockabillygroep aan na gevraagd te zijn door Jay Farrar. De jongen waar hij later de instabiele cultband Uncle Tupelo mee opricht.

Jeff Tweedy wil liever punkrock spelen. Daarom stampt hij in 1984 samen met Jay Farrar The Primitives uit de grond. Jay's broer Wade is de zanger. In nog geen drie jaar zullen deze twee jongens van fanatieke pubers omgevormd worden tot fulltime rockende twintigers, die elkaar het leven graag zuur maken.

Uncle Tupelo ontstaat
Wade Farrar verlaat de band voor de universiteit en daarmee wordt The Primitives omgevormd tot Uncle Tupelo. Uncle Tupelo houdt er vanaf eind 1987 een verwoestend toerschema op na en komt in 1991 met doorbraakalbum No Depression. De plaat verkoopt goed en laat een ruige mix horen tussen Tweedy's voorliefde voor punk en Farrars countryroots. Hoewel dit album de muziekhistorie in gaat als origineel en baanbrekend ziet de band dit zelf anders. Zij vinden het een logische voortzetting van de oude Birds-lp's die ze grijs draaien.

Zo rond 1992 wordt de band gespot door R.E.M.'s Peter Buck. Hij is onder de indruk en biedt aan de opvolger van No Depression te produceren. De majorlabels verschijnen inmiddels aan de horizon. Uncle Tupelo tekent eind '92 een groot contract bij Sire.

Vanaf dat moment stapelen de interne problemen zich op. Drummer Mike Heidorn zinspeelde in een later interview op het gebrek aan ook maar enige communicatie binnen de band. Alles zou worden afgedaan met grapjes. Over gevoelens, zowel positief als negatief, wordt uit principe niet gesproken.

Tweedy grijpt de macht
Anonyne, de eerste plaat voor Sire, verschijnt in 1993. Het is het eerste Tupelo-album waarop Tweedy de macht grijpt en die macht vertaalt zich ook naar het podium. Zonder overleg met Farrar nodigt hij een aantal sessiemuzikanten uit voor de tour. Dit bevalt Farrar helemaal niet, evenals de hernieuwde muzikale ideeën van Tweedy. Dat laat Farrar merken ook. Zo weigert hij structureel op het podium achtergrondzang te doen bij de liedjes van Tweedy, waardoor de essentie van de composities ernstig wordt aangetast.

Januari 1994, een telefoontje van Jay Farrar aan het adres van manager Tony Margherita is genoeg om de droom van jeugdvrienden Tweedy en Farrar uiteen te laten spatten. Farrar heeft er geen zin meer in. De moeilijke en subtiel heersende Tweedy wil zo graag zijn eigen ding doen, dat het samen spelen met een tweede songwriter een steeds groter probleem wordt.

Farrar wordt gek van Tweedy's drift om de bandsound uit te diepen. Tweedy ziet op zijn beurt oneindig veel muzikale mogelijkheden met de nieuwe, meer uitgebreide line-up van de band. De meer elementaire Farrar klapt creatief dicht en besluit zijn eigen weg te gaan. Jeff Tweedy richt Wilco op...

http://www.kindamuzik.net/artikel.php?id=15644
Meer Wilco op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/wilco