• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

In Memoriam Vic Chesnutt (1964 – 2009)

Op eerste kerstdag om 14.59 uur plaatselijke tijd is Vic Chesnutt in zijn stad Athens, Georgia overleden, na een aantal uren in coma gelegen te hebben. Vermoedelijke doodsoorzaak: een handvol spierverslappers, wat duidt op zelfmoord. De eigenzinnige zanger en songschrijver is de afgelopen jaren op de voet gevolgd door KindaMuzik.

Tekst: Ronald Besemer

Beeld: Eva Ruiter

Publicatiedatum: 26 december 2009

We zijn een stel lucky motherfuckers dat we hem vanavond met Thee Silver Mt. Zion in Paradiso kunnen zien optreden. Zegt Vic Chesnutt. Legendarische woorden in maart 2008, vlak voor wat inderdaad zijn beste optreden in Nederland zal worden. Grofgebekt is hij soms en grillig, maar op grootspraak is hij niet vaak te betrappen. Integendeel, 'little' is zijn lievelingswoord.

Montréal, november 2007
In november 2007 interview ik hem telefonisch. Chesnutt zit in een hotelkamer in Montréal en neemt er de tijd voor. Hij bezorgt me koude rillingen als hij vertelt over zijn liefde voor Nina Simone, hoe hij haar liedjes draait als hij op reis is en zich verlaten van alles en iedereen voelt. Chesnutt is één van de grootste songschrijvers van deze tijd, maar hoor hoe klein hij zichzelf maakt als hij over Nina Simone praat.

Even later spreekt hij met verbazing over de serieuze inzet van Thee Silver Mt. Zion. "We zijn al een week aan het repeteren, dat is nieuwe kost voor mij", zegt hij. Waarom zoveel oefenen, vraag ik. Chesnutt: "De muzikanten voelen zich niet op hun gemak als ze met mij spelen. Ze willen het graag goed doen." Chesnutt zegt desgevraagd dat hij daar trots op is, maar hij lijkt zich niet echt bewust van zijn eigen status.

Voor de Canadese band en voor vele anderen is de man een held. Zijn stem gaat door merg en been, zijn taalgebruik is bijzonder inventief en zijn liedjes zijn vaak even cryptisch als melancholisch. Bewonderaars en veel muzikanten hebben hun eigen favoriete Chesnuttplaat en het is opmerkelijk hoe weinig consensus daarover bestaat. Iedereen heeft zijn eigen Vic Chesnutt.

Austin, maart 2005
Ghetto Bells, met medewerking van Van Dyke Parks en Bill Frisell, is net uit. No Depression heeft een negen pagina's tellende coverstory over hem gepubliceerd. Even is Vic Chesnutt heel groot, zeker op het SXSW-festival. "Yoohoo gonna play with Van Dyke!", blèrt Chesnutt vanaf het podium van de Pecan St. Ale House. De club puilt uit en er is opmerkelijk veel societyvolk op de singer-songwriter afgekomen.

Na de show vertrekken de dure pakken en glimmende jurkjes, maar Chesnutt en zijn vrouw Tina blijven en spelen nog een set met Vics nichtje Liz Durrett. Net zo gemakkelijk verandert de ster van de avond weer in een anonieme en een tikje excentrieke begeleider. Oom zit met een enorme ijsmuts op zijn hoofd achter een geïmproviseerd drumstel, waarvoor hij zijn verlamde benen niet hoeft te gebruiken.

Utrecht, juli 2006
Ruim een jaar later heb ik een afspraak met Chesnutt in Tivoli de Helling in Utrecht. Hij speelt straks met Mark Eitzel, Will Johnson en anderen als het Undertow Orchestra. Ik tref hem achter het podium, bij de trap naar de ruimtes boven. Hij verbrokkelt een minuscuul brokje hasj, dat gaat moeilijk met zijn beperkte handfunctie. Ik vraag hem of hij niet moet eten voor het optreden. Daar draait hij wat om heen. Het probleem is dat hij niet naar boven kan omdat er geen lift is. Ik haal assistentie en twee sterke kerels tillen Chesnutt in zijn rolstoel naar boven. Ik vind het vernederend, maar Vic zingt luidkeels terwijl de mannen aan zijn stoel sjorren.

Eindhoven, november 2007
In de Effenaar ten slotte, bijna twee weken na ons telefonisch gesprek, zie ik hem voor het laatst. Chesnutt heeft één van zijn befaamde hoofddeksels op en zit buiten in de gang tussen de twee zalen en staart vermoeid en een beetje neerslachtig voor zich uit. Niemand heeft voor het optreden veel aandacht voor hem. Hij drinkt koffie en zegt dat hij zich verheugt op de avond, maar hij klinkt niet overtuigend. De show, opnieuw met Thee Silver Mt. Zion, is gelukkig ijzingwekkend mooi.

Zou het tot de kleine man zijn doorgedrongen hoeveel mensen van zijn werk houden? In 2004 zegt Howe Gelb (Giant Sand) tegen KindaMuzik: "Ik ken niet alle songschrijvers, maar als ik afga op wat ik weet en wie ik ken, dan is Vic Chesnutt de beste." Zeker is dat Chesnutt de laatste jaren meer zelfvertrouwen ontwikkelt als artiest, maar zijn medische toestand (en bijkomende financiële problemen) en zijn melancholische aard blijven aan hem knagen. Met de dood heeft hij een lange flirt lopen, zingt hij op At the Cut. Op kerstavond wordt die verleiding te groot en propt hij een handvol spierverslappers naar binnen.

Chesnutts optredens - solo, met vrouw en nichtje of met grotere bands - zijn altijd verrassend en vaak zeer aangrijpend. Van zijn veertien reguliere platen en nog wat side-projecten, zijn er zeker tien essentieel. De eerste vier, About to Choke, Ghetto Bells, Silver Lake en de laatste drie (minus die met Elf Power wellicht). Lucky motherfuckers die we zijn dat we zijn muziek nog hebben.

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/vic-chesnutt/in-memoriam-vic-chesnutt-1964-2009/19634/
Meer Vic Chesnutt op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/vic-chesnutt