• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Johnny Cash | Unearthed

Overdonderende monsterverzameling van The Man in Black.
CD, American Recordings

Tekst: Maurice Dielemans

Publicatiedatum: 06 januari 2004

Begin jaren negentig, toen de onverwachte opmars van de zogeheten alternatieve country maar net was begonnen en hardrockproducer Rick Rubin zich als redder in nood over vergeten countrylegende Johnny Cash ontfermde, leek het eventjes alsof niemand minder dan de zoon van God teruggekeerd was op aarde. In werkelijkheid was de countrysuperster met de release van het eerste deel uit de American Recordings-serie aan een tweede jeugd begonnen. De publieke belangstelling voor The Man in Black was hartverwarmend. Een dik decennium lang concentreerde de verloren outlaw zich dan ook op bijna niets anders dan de opnamesessies voor Rick Rubins platenlabel, American Recordings, dit nadat Cash in de eighties amper het oude hoofd boven water kon houden met bedenkelijke albumtitels als Country Christmas, Believe in Him, Boom Chicka Boom en Johnny Cash Is Coming to Town. Hoewel zijn gezondheid in sneltreinvaart achteruit hobbelde en de bemoeienis van Rick Rubin in de liedjeskeuze soms erg ver doorsloeg, slaagde Johnny Cash er wonderwel in om de meest onmogelijke covers geheel naar zijn hand te zetten. Van de vier officiële delen, American Recordings, Unchained, American III: Solitary Man en American IV: The Man Comes Around, kunnen vooral het eerste en derde deel tot de hoogtepunten gerekend worden. Op American IV: The Man Comes Around, het laatste deel dat vorig jaar verscheen, keek Johnny Cash de dood recht in de ogen. “We’ll meet again”, zong de verzwakte cowboy in het laatste nummer. Een paar weken later, om precies te zijn op 12 September 2003, overleed Johnny Cash.

Een aantal willekeurige hoogtepunten van American Recordings is verzameld op de laatste schijf van deze compacte en peperdure monsterverzameling, Unearthed. Het overige archiefmateriaal is een stuk interessanter voor de doorgewinterde fan en bestaat voornamelijk uit restanten van de American Recordings-sessies. De eerste twee cd’s, Who’s Gonna Cry en Trouble in Mind, laten vooral een eenzame Johnny, met slechts een akoestische gitaar en een zwakke stem, horen. De cd’s zijn nogal wisselvallend van kwaliteit. De vertrouwde opener ‘Long Black Veil’ gaat nog, maar van sommige songs wordt duidelijk waarom ze nooit de eindselectie van de studioalbums hebben gehaald. ‘Pocahontas’ en ‘Heart of Gold’ van Neil Young krijgen in de uitvoering van Cash een dikke onvoldoende. Gelukkig valt er verderop genoeg te genieten in niet minder dan negenenzeventig liedjes. Zo is de vierde cd, My Mother’s Hymn Book, een bloedstollende collectie van tijdloze en nog niet eerder uitgebrachte gospelliedjes, waaronder toepasselijke liedjes als ‘Where the Soul of Man Never Dies’, ‘I’m Bound for the Promised Land’ en één van de allerfijnste versies van ‘I Am Pilgrim’ ooit. De derde cd, ‘Redemption Songs’, laat onder andere Johnny Cash en Joe Strummer tezamen horen in Bob Marleys klassieker ‘Redemption Song’. Verder duiken op de vijfdelige cd-box bijzondere gastbijdragen op van Nick Cave (‘Cindy’), Willie Nelson (‘Like a Soldier’), Fiona Apple (‘Father and Son’), Carl Perkins (‘Brown-Eyed Handsome Man’), Tom Petty (‘The Running Kind’) en Rhinestone Cowboy, Glen Campbell, (Gentle on My Mind’).

Wij moeten het de samenstellers toch nageven: Unearthed is een overdonderende en bijwijlen tranenproducerende compilatie geworden, met slechts een paar verwaarloosbare minkukels, één overbodige verzamelschijf en bovenal heel veel hartverscheurende tragedie. Zo triomfeert The Man in Black voor een allerlaatste keer in ‘Wichita Lineman’ van Jimmy Webb. Het niet minder mooie ‘A Singer of Songs’ smijt met de pijnlijke woorden: “I’m not a great man, I don’t claim to be / But when I meet my maker and he questions me / I won’t hang my head / I will stand proud and strong and say: I was a singer of songs”. En zonder nu Hank Williams voor de voeten te willen lopen, laat Johnny Cash op Unearthed voor de laatste maal datgene horen wij allang wisten: Hij was de grootste cowboy van het wilde universum. Zijn invloed bleef natuurlijk niet beperkt tot countrymuziek, maar drong door tot de kleinste subgenres in de populaire muziek. Hij was de eerste punker, maar bovenal was hij de verpersoonlijking van de basisbeginselen van country: eerlijk, rechtdoorzee en hartveroverend. Johnny Cash zal misschien nooit meer zijn middelvinger opsteken voor Nashville, maar zijn doorlevende stemgeluid zal blijven klinken voor de komende generaties. Tot het einde tijden en ver daarna zullen compilaties als Unearthed blijven verschijnen en eigenlijk is dat maar goed ook. Johnny Cash is God. Misschien begrijpt u nu beetje waarom wij van Hem houden.

http://www.kindamuzik.net/recensie/johnny-cash/unearthed/4890/
Meer Johnny Cash op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/johnny-cash