• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Morrissey: zeven tracks

Wie Morrissey wil leren kennen, kan het beste z'n songteksten erbij pakken. In menig Smiths-song wordt al afgerekend met dezen of genen. Tijdens zijn wisselvallige solocarrière is dit niet anders. Morrissey solo in zeven karakteristieke tracks.

Tekst: Guido de Greef

Beeld: Martien Ontwerpt

Publicatiedatum: 21 mei 2008

Suedehead (single/Viva Hate, 1988)
Als Johnny Marr in augustus 1987 bekendmaakt uit The Smiths te vertrekken, is het de facto over met de band. Een half jaar later brengt Morrissey z'n eerste solosingle uit. Daaruit blijkt dat de zanger allerminst van plan is op z'n lauweren te gaan rusten. De single bereikt in de Britse hitlijsten meteen een vijfde plek; hoger dan elke andere Smiths-single dan ook. De geruchten dat het nummer eigenlijk een overblijfsel is uit de tijd van The Smiths zijn nooit bevestigd en al heeft het een gitaarlijntje dat sterk aan Johnny Marr doet denken, de credits zijn voor producer Stephen Street. Het verschijnt een paar maanden later op Morrisseys debuut Viva Hate. Die titel is bedoeld voor zijn oude bandleden.

Margaret on the Guillotine (Viva Hate, 1988)
The kind people
have a wonderful dream
Margaret on the guillotine
because people like you
make me feel so tired
When will you die?

Fan van politici is Morrissey niet bepaald. Van voetbal trouwens ook niet en dat is voor hem reden om in een interview te beweren dat het spelletje pas interessant wordt als er met hoofden van politici gevoetbald gaat worden. Vooral Thatcher - hartgrondig gehaat in de Engelse indiescene van de jaren tachtig - moet het ontgelden; aan het einde van het nummer is zelfs een vallend hakmes te horen. Als Morrissey vervolgens in een interview ook nog wel eens wil bevestigen dat hij de premier liefst zélf nog zou willen onthoofden, is dat voor Scotland Yard reden om een inval te doen in zijn woning.

The National Front Disco (Your Arsenal, 1992)
Dat Morrisseys teksten wel vaker verkeerd geïnterpreteerd worden, blijkt uit zijn meest omstreden bijdrage waarin de zanger "England for the English" zingt. En op Viva Hate zingt hij vier jaar eerder al over 'Bengali in Platforms'. Als Morrissey tijdens een liveoptreden ook nog met de Union Jack gaat zwaaien, zijn de kritieken van vermeend racisme in Groot-Brittannië niet mals. Vreemd genoeg staat Suedezanger Brett Anderson een jaar later op de cover van Select met op de achtergrond de Britse vlag en groeit het uit tot symbool van de Britpopgeneratie. En Morrissey? Die laat zich tegenwoordig nog steeds ambigu uit over het onderwerp vreemdelingen met de opmerking dat hij zich niet echt meer thuisvoelt in Engeland. Om de opgelopen schade in het nogal politiek correcte Engeland meteen te sussen, staan bij zijn optredens, eind vorig jaar in Londen, stands van de organisatie Rock against Racism in de foyer. En laat hij een verklaring uitgaan dat zijn opmerking verkeerd opgevat is.

The More You Ignore Me, the Closer I Get (Vauxhall and I, 1994)
Een profetische titel voor Morrissey, zo zal blijken. In Engeland raakt hij halverwege de jaren negentig op een zijspoor. Album Vauxhall and I doet het nog goed, maar opvolgers Southpaw Grammar (1995) en Maladjusted (1997) slaan niet aan. Ironisch genoeg, want terwijl de Britpophausse op een hoogtepunt is, lijken de muziekliefhebbers vergeten te zijn wie de grote instigator van het succes van de Britse indiescene in de jaren tachtig was. In Amerika blijft hij het wel goed doen, zo bereikt deze single de Billboard Hot 100 en de eerste plaats in de rock hitlijsten. Morrissey vertrekt eind jaren negentig zelfs naar Los Angeles en toert geregeld door de Verenigde Staten en Mexico want 'daar zijn mijn fans me wel trouw gebleven.'

Irish Blood, English Heart (You Are the Quarry, 2004)
I've been dreaming of a time when
the English are to death of Labour
and Tories
and spit upon the name Oliver Cromwell
and denounce this royal line that still
salute him

Maar de wortels van Morrissey liggen toch aan deze kant van de Atlantische Oceaan. The Smiths zouden zo heten, omdat zowel Morrissey als Johnny Marrs voorouders uit Ierland komen (en Smith de meest voorkomende achternaam is aldaar). En Engeland het land is waar hij de eerste dikke tien jaar van z'n carrière grote successen heeft. In de eerste single van comebackalbum You Are the Quarry zingt hij bovendien over een terugkerend onderwerp; de koningin die wat Morrissey betreft het beste kan vertrekken en de Engelse politiek. Morrissey wordt vervolgens als verloren zoon onthaald in Engeland. De pers is lovend en spreekt over 'de comeback van de eeuw'.

You Know I Couldn't Last (You Are the Quarry, 2004)
Dat de kritiek op zijn persoon in de jaren negentig Morrissey zwaar is gevallen, blijkt uit 'You Know I Couldn’t Last'. Daarmee rekent hij af met z'n oude bandleden die 'enkel de financiële waarde' van het Smiths-oeuvre willen zien. Over drummer Mike Joyce, die een rechtszaak tegen Morrissey aanspant over niet uitbetaalde royalty's en die zaak ook wint, zingt hij: "Your royalties bring you luxuries, maybe." En over de critici die Morrissey na het floppen van Maladjusted net zo lief als een baksteen lieten vallen zingt hij: "The critics who can't break you, they somehow help to make you."

Dear God Please Help Me (Ringleader of the Tormentors, 2006)
Met een thematiek die over Leven, Dood, Geloof, Hoop en Liefde handelt, weet Morrissey dit pas op het in 2006 uitgebrachte Ringleader of the Tormentors te voorzien van muziek van bombastische, bijkans reviaanse proporties. Niemand minder dan Ennio Morricone verzorgt de strijkers rond 'Dear God Please Help Me'. Ten tijde van Ringleader of the Tormentors gaat het verhaal dat Morrissey Los Angeles inmiddels heeft verruild voor Rome. En de eeuwige vrijgezel, die zogenaamd aseksueel is en celibatair door het leven gaat, zou zelfs de liefde hebben ontdekt. Of dit met een man of een vrouw is, wordt nog steeds niet duidelijk.

http://www.kindamuzik.net/artikel.php?id=17006
Meer Morrissey op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/morrissey