• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Jóhann Jóhannsson | IBM 1401, a User's Manual

Zestig strijkers en een computer.
CD, 4AD/Konkurrent

Tekst: Hans van der Linden

Publicatiedatum: 08 november 2006

Op Virdulegu Forsetar liet Jóhan Jóhannsson zich twee jaar geleden alvast door een legertje blazers omringen, maar op IBM 1401, a User’s Manual gaat hij nog een hele stap verder. De IJslandse componist, die eveneens deel uitmaakt van het Kitchen Motors collectief, laat deze keer maar liefst zestig strijkers opdraven, waardoor het geluid bijzonder barokke proporties aanneemt. Vergelijk het met de overdadige eindgeneriek die een grote filmproductie uit Hollywood op een gepaste manier uitgeleide doet zonder daarbij de details uit het oog te verliezen.

Toch weet Jóhannsson zijn opdracht ook deze keer weer tot een goed einde te brengen. Zijn derde plaat straalt een ongelofelijke warmte uit die je niet onbewogen laat. Opener ‘IBM 1401: Procession Unit’ brengt je in de sfeer met strijkers, die in harmonie met de repetitieve analoge achtergrondgeluiden omgaan.

Na het tweede hoofdstuk, waar een computerstem instructies geeft, nemen de strijkers hun plaats in en gaan ze werkelijk tot het uiterste. Jóhannsson slaagt er daarbij in om de barokke geluidspatronen in goede banen te leiden en ze zelfs van een streepje elektronica te voorzien zodat ze toch niet al te zwaar op de maag komen te liggen.

Het afsluitende ‘The Sun’s Gone Dim and the Sky’s Turned Black’, trouwens de eerste single van de plaat, laat weer een heel ander geluid horen: Een computerachtige stem zingt zowaar melodieuze stukken die weerom door de vele strijkers in mineur ondersteund worden. Het vormt het sluitstuk van dit toch weer interessante werkstuk van Jóhann Jóhannsson, die zijn inspiratie bij een compositie die zijn vader dertig jaar geleden met een oude IBM 1401 maakte. De combinatie tussen analoog en digitaal klonk nog nooit zo warm.

http://www.kindamuzik.net/recensie/j-hann-j-hannsson/ibm-1401-a-user-s-manual/14340/
Meer Jóhann Jóhannsson op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/j-hann-j-hannsson