• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Tori Amos: Een vuurtje voor iedereen die het wil voelen

Met nieuwe plaat American Doll Posse heeft Tori Amos naar eigen zeggen een van haar meest uitgesproken platen gemaakt. Vanuit het gezichtspunt van vijf, op mythologische archetypes gebaseerde vrouwen neemt ze de maatschappij onder de loep en maakt ze een heuse protestsong. Maar deze beschrijvende insteek betekent niet dat Amos minder direct of persoonlijk is. Want “je kunt champagne in een ander glas serveren, maar het blijft champagne".

Tekst: Bart Breman

Publicatiedatum: 29 april 2007

Op American Doll Posse horen we niet de stem van één, maar van vijf vrouwen. Tori Amos zingt vanuit het perspectief van vijf verschillende archetypes uit de Oudgriekse mythologie. Dat klinkt als weer een typische vrouwenplaat, denk je dan. Of toch niet? “Ik zie het als een misverstand dat ik alleen voor vrouwen schrijf. Mijn liedjes zijn onderwerpgebonden. Ik sta op en ik bespreek bepaalde zaken. Weliswaar vanuit een vrouwelijk standpunt, maar dat komt omdat ik nu eenmaal een vrouw ben”, corrigeert de Amerikaanse en ze nestelt zich behaaglijk in haar stoel. “Er zijn al zoveel beslissingen genomen die niet weerspiegelen waar wij als het volk voor staan. Dat is geen vrouwenzaak, maar een zaak van iedereen.”

Na een korte pauze vervolgt ze: “Wat wél een vrouwenzaak is, als je het precies wilt benoemen, is dat mensen over honderd jaar terugkijken op deze tijd en ze zullen zien dat het voornamelijk om ‘hem’ ging. Als Amerikaanse vrouw moet ik daarom opstaan.” Dan zegt ze lachend: “Maar dat betekent niet dat mannen daar niet bijhoren. Ik kijk bijvoorbeeld naar Formule 1, dat is ook niet alleen voor mannen.”

Champagne blijft champagne
Qua muziek, maar vooral wat betreft de teksten, verschilt American Doll Posse behoorlijk van wat Amos doorgaans op de wereld loslaat. De ‘dagboekachtige’ manier van tekstschrijven, zoals ze het zelf noemt, heeft plaats gemaakt voor een wat meer beschrijvende insteek. Dat betekent niet dat haar muziek minder direct is. “Sommige liedjes op dit album zijn juist héél direct en ik denk dat ze net zo persoonlijk zijn als die andere liedjes. Je moet andere manieren kunnen vinden om songs te schrijven, maar daarom is het resultaat niet minder eerlijk. Je kunt champagne in een ander glas serveren, maar het blijft champagne.”

In dit geval dient de champagne zich dus aan in vijf verschillende glazen. Hoe ging dat eigenlijk in zijn werk? “Normaal is er een rode lijn,” vertelt Amos, “maar in dit geval leek het erop als of de liedjes allemaal op verschillende albums zouden passen. Daarom moest ik ze in een categorie indelen. Vervolgens zag ik in andere liedjes weer overeenkomsten met die categorieën. En zo kreeg ik het idee dat er steeds een andere vrouw het woord voerde.”

In muzikaal opzicht zijn op American Doll Posse ook verschillende geluiden te horen. Naast de, door piano gedreven, luisterliedjes is er ook ruimte voor een meer gitaargeoriënteerd geluid. “Als songschrijver wil je altijd openstaan voor andere stijlen, maar niet alle songschrijvers kunnen ook buiten hun eigen straatje schrijven”, vertelt Amos. “Dat zou gewoon persoonlijke smaak kunnen zijn, maar ik heb niet één muzikale smaak. Toen ik zag dat de liedjes niet ‘gewoon’ singer-songwriterliedjes waren, kwam de producer in mij naar boven om te bedenken wat ik er mee moest aanvangen.”

Bewustzijn kweken
Het eerste nummer op American Doll Posse, ‘Yo, George’, is een direct commentaar op de ‘man in charge’ in de VS. Tori Amos ontdekt de protestsong? Ze lacht ietwat besmuikt. “Ja, ik geloof het wel...” Dan gaat ze verder: “Mijn doel is om vuurtjes aan te steken, bij iedereen die het voelt. En in dit geval sta je óf aan de ene, óf aan de andere kant. Of je bent vóór de emancipatie van de mensheid en je probeert een zeker bewustzijn te kweken, of je wilt dat niet.”

“Er zijn veel mensen aan de macht die daar niet voor te vinden zijn”, vervolgt Amos. “Want als iedereen goed nadacht, dan zou alles kunnen veranderen. De religieuze instituten en zelfs de instituten voor de consumenten. En dan zouden ze je niet meer kunnen sturen of verleiden om bepaalde ideeën te slikken.” Het zijn echter niet alleen de christian rightwings die volgens Amos geen bewust nadenkende bevolking willen zien. “Er zijn ook anderen die hun voordeel zien in het beïnvloeden van een gemeenschap. Zodat ze ons kunnen verlammen of overtuigen dat we een vijand moeten haten.”

Amos zou zichzelf echter niet als protestzanger omschrijven. “Wat ik doe, is proberen om geen schaap te zijn en diegenen niet achterna te lopen die wél willen dat we schapen zijn.” Misschien zou je haar liedjes dan het beste kunnen zien als pogingen om dat bewustzijn wat aan te scherpen? “Liedjes kunnen mensen tot nadenken bewegen. En ook tot voelen. En voor mij zijn die liedjes de reden waarom ik hier ben.”

http://www.kindamuzik.net/interview/tori-amos/tori-amos-een-vuurtje-voor-iedereen-die-het-wil-voelen/15330/
Meer Tori Amos op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/tori-amos