• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Stuurbaard Bakkebaard: “Daar is niet bij nagedacht. Dat is zo ontstaan.”

Stuurbaard Bakkebaard is geen naam van een muzikaal concept waarin liedjes worden gemaakt; Stuurbaard Bakkebaard is een mentaliteit. Geen act, maar een leefstijl van drie vrienden. Geen strakke liedjes maken, maar een sound kweken, een sfeer. Het derde album Whistle Dixie suggereert dat er meer voor één richting gekozen is. Maar voorbedachten rade is uit den boze.

Tekst: Bas Verbeek

Beeld: Tim van Veen

Publicatiedatum: 05 juli 2005

Een stoffig, obscuur sfeertje van het oververhitte Amerikaanse platteland overheerst Whistle Dixie. Rock op z’n Stuurbaard Bakkebaards betekent sfeervol zweten. Dat was zo en dat is zo gebleven. Het enige verschil is dat de vorige plaat nog in anderhalve maand tijd werd bedacht en opgenomen. Een kwestie van zitten, spelen, opnemen en klaar. Nu was er meer tijd voor dat alles en kon de band langer experimenteren met zijn muziekstukken die ze uiteindelijk bij elkaar veegden tot logische liedjes. Dat het meer een eenheid is, dat de teksten verstaanbaarder zijn dan voorheen en dat er geen grote variatie te horen is aan talen, wordt telkens als volgt verklaard: “Daar hebben we niet bij nagedacht, dat is zo ontstaan.”

De sfeermaker
“Op gegeven moment zijn er wel tien, vijftien of twintig versies van een nummer in omloop bij ons drieën. Dan gaan we dingetjes eruit halen, monteren, bijschaven en dan ontstaat het nummer,” vertelt Marc Koppen over de nieuwe werkwijze. Hij zit met een biertje naast zijn bandgenoot Onno Kortland in de Eindhovense kroeg waar ze ooit hun eerste optreden gaven. Zoals meestal ontbreekt zanger Timo van Veen tijdens het interview. Reden: de zanger/gitarist kan niet lang serieus blijven. Als je een van de vele concerten van de band hebt gezien, weet je al dat Timo de humoristische sfeermaker is, maar volgens Marc is hij altijd zo. “Bij deze plaat hebben we dus voor het eerst aparte partijen opgenomen. Dan merk je wel dat het moeizaam is met Timo. Hij moest in een opnameruimte zijn partijen inzingen en het resultaat was een uur opnamen van verhalen over dat hij in die ruimte zit. We hebben veel gelachen, dat wel, maar die partijen hebben we echt moet! en vangen. Hij is de hele dag zo. Dat deed hij al voor hij überhaupt muziek bedacht, volgens mij. Bezig met accentjes en taal, dat gaat maar door.” Om maar te zeggen dat Stuurbaard allesbehalve een podiumact is. “Er is niet over nagedacht. Dat gaat in de bus zo, dat gaat aan de telefoon zo.”

Rake oneliners
De teksten zijn er een gevolg van. Vooral de communicatie tussen Onno en Timo levert allerlei oneliners op. “En die zijn vaak heel erg raak,” complimenteert Marc. Dan komen we gelijk op een punt waar wél over nagedacht is. Werden op Chuck en Mercedes die tekstflarden gelaten voor wat ze waren, op Whistle Dixie werden ze geregistreerd en op een hoop gegooid om structuur aan te brengen. Marc: “Teksten zijn een ondersteuning van de sfeer. Je hebt een sound en laat daarbij in de repetitieruimte een tekst ontstaan.” De conversatieresultaten daarvan zijn echter nog steeds geen heldere verhalen. Onno: “Ik vind het niet spannend om een tekst te schrijven die begint en eindigt. Als ik muziek hoor krijg ik daar een gevoel bij, zonder de tekst nog helemaal te vatten. Als ik dan teksten lees gaat de magie weg.” Dus staan de teksten niet in het boekje van de cd en geeft Onno geen gehoor aan e-mails waarin! naar teksten gevraagd wordt. “Ik denk niet dat het wat toevoegt.”

Clint Eastwood
Clint Eastwood: “Are you gonna pull those pistols, or whistle Dixie?” Als je liefhebber bent van Eastwoods cowboyfilms, kunnen zulk soort memorabele filmquotes samen met de hele filmsfeer wel eens in je achterhoofd blijven hangen. Dixie verwijst net als in dit citaat uit The Outlaw Josey Wales naar een Amerikaans volkslied uit het zuiden (waarvan een dergelijk fluitdeuntje in het titelnummer is verwerkt). Achteraf gezien een mooie titel voor het Amerikaans klinkende album. Onno: “Die filmquote in de context van de film geeft eigenlijk ook de werkwijze van onze plaat aan. Zo van ‘ga je nou nog schieten of ga je eerst een deuntje fluiten?’ Zo kun je Chuck en Mercedes zien: gelijk schieten. Bij dit album zijn we eerst een deuntje gaan fluiten.”

Ontstoken trompet
Het viel tijdens een concert van de band overigens op hoe zuiver Onno de nieuwbakken deuntjes fluit. Ook met zijn blaasinstrument lijkt hij handiger te worden. Hij blaast niet zomaar een melodietje, maar hoest, proest, schreeuwt en bromt voornamelijk in het instrument, door de band de ‘ontstoken trompet’ genoemd. “Ik heb de mogelijkheden ontdekt,” zo verklaart Onno zijn ontstoken talent. De ervaring komt van vele optredens in zalen en kroegen, waar de band nog geen genoeg van heeft. De groei lijkt zichtbaar in de entreeprijs die betaald moest worden in de kroeg waar de band een jaar eerder nog een gratis toegankelijk concert gaf. Marc “Als je meer gaat spelen, zoals we hebben gedaan afgelopen tijd, heb je minder tijd om te werken. Ook zijn er meer kosten van vaste mensen die we inmiddels hebben.” Het was net zo goed volle bak en de band is niet bang om nogmaals wat bekendere zalen mee te pikken. Maar net zoals met het alb! um laten ze gebeuren wat er komt. “Het is geen streven om een grote zaal vol te krijgen,” zegt Onno. “Als het gebeurt, dan is het zo en genieten we ervan, als het niet gebeurt niet, en hoort het zo te zijn. Ik sta liever op een wat alternatiever festival waar we passen dan op Pinkpop waar we minder passen voor mijn gevoel.” Marc: “In Zuid-Afrika stonden we in een restaurant te spelen. Je kunt denken: In Nederland was het Lowlands, wat zijn we hier aan het doen? Maar op dat moment is het heel tof omdat er heel iets anders gebeurt.”

Fokofpolisiekar
Zuid-Afrika is een onderwerp waar pagina’s vol over geschreven kunnen worden. Dat deed de band dan ook (middels een dagboek op 3VOOR12), net zoals een verslaggever van Nieuwe Revu. In het najaar van vorig jaar had de band het voorrecht daar een aantal optredens te geven. In het voorprogramma van de daar bekende band Fokofpolisiekar, op een school in een krottenwijk of gewoon op straat. Zonder ook maar één vraag gesteld te hebben over Afrika, vertellen de twee allerlei anekdotes over hun avontuur aldaar. Dat ze in een wijk terechtkwamen waar kinderen totaal niks hadden en helemaal gek werden toen er stickers werden uitgedeeld, dat ze per ongeluk in een verkeerd lokaal werden gezet waar criminele jongeren via een kringgesprek op het rechte pad moeten worden geholpen, en over de positieve ontvangst die ze kregen. Marc: “Toen we naar Afrika gingen hadden we ook gezegd dat het wel de bedoeling was dat wat er ook zou gebeuren, we de hele tijd zouden s! pelen, kloteapparatuur of niet. En dat is dan ook heel goed gelukt. Tien van de vijftien dagen hebben we gespeeld. Je leert er wel van dat je niet mee moet groeien met een status, om bepaalde dingen niet uit te sluiten.”

Spugen op het podium
Zodoende weet je het maar nooit met Stuurbaard Bakkebaard. Of de volgende plaat weer een compleet andere inslag krijgt, of ze live drie kwartier of anderhalf uur spelen, of ze repertoire herhalen in de toegift, welke tekstflarden spontaan verbouwd worden, wie er op het podium als eerste naar wie spuugt (“een uiting van liefde, je probeert elkaar wat op te naaien”) en of de komende clubtour volle zalen oplevert. Wat ze wel weten is dat ze niet op weg zijn naar een hokje en dat ze niet de band zijn die op weg is naar een gepolijst muzikaal leven. Marc: “Het gaat meer om de emotie dan om perfectie.”

http://www.kindamuzik.net/interview/stuurbaard-bakkebaard/stuurbaard-bakkebaard-daar-is-niet-bij-nagedacht-dat-is-zo-ontstaan/9990/
Meer Stuurbaard Bakkebaard op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/stuurbaard-bakkebaard