• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Salah Edin: Leren van de Tweede Wereldoorlog

WOII is de titel van Salah Edins nieuwe album. In ieder nummer wordt op zijn minst zijdelings gerefereerd aan de meest gewelddadige oorlog aller tijden. "Veel mensen van de nieuwe generatie hebben nauwelijks affiniteit met de Tweede Wereldoorlog. Dat is zonde, want er valt heel veel van te leren."

Tekst: Thomas Heerma van Voss

Beeld: Remco Brinkhuis

Publicatiedatum: 17 oktober 2011

In het verleden toonde Edin zich al kritisch op de Nederlandse samenleving, met onder meer een rechtszaak tegen Geert Wilders tot gevolg. Op zijn nieuwe album verlegt hij de aandacht deels naar buiten de landsgrenzen. Via onder meer het dagboek van Anne Frank en stapels dvd's ontwikkelde Edin (Alphen aan de Rijn, 1980) zijn visie op de Tweede Wereldoorlog. "Ik wil niet zomaar muziek maken," legt hij uit, "ik wil echt een verhaal vertellen. Op WOII kijk ik vanuit het heden terug op het verleden. De afkorting staat voor Willen Overleven voor de tweede keer, Werken en Ondernemen voor de tweede keer, Willem Oltmans de Tweede, Wetenschap en Onderzoek voor de tweede keer en zo kan ik nog wel even doorgaat. En natuurlijk speelt de Tweede Wereldoorlog ook een belangrijke rol, maar wel altijd met een koppeling naar de huidige tijd. Ik ga natuurlijk niet zomaar een geschiedenisboek voorlezen."

Taboesfeer
Wat Edin zo in de Tweede Wereldoorlog aantrok, was de taboesfeer die er omheen hangt. In Nederland is men, aldus Edin, gewend over de oorlog te zwijgen. Terwijl er juist een boel van kan worden geleerd. "Mensen doen vaak alsof de Tweede Wereldoorlog een ramp was die nu is afgesloten. Maar veel van de toenmalige problemen zijn er nog steeds, ze hebben zich alleen verplaatst. Vroeger had je hier de oorlog, nu is die aan de andere kant van de wereld. Maar wij Nederlanders vinden het allemaal wel best omdat wij veilig zijn. Dat is typisch voor de Westerse wereld. Onlangs zei Rutte dat we niet moeten vergeten dat 11 september een heel belangrijke dag is omdat er duizenden mensen zijn overleden. Dan denk ik: natuurlijk, dat is zo en daar heb ik begrip voor, maar dan moet je de 170.000 Irakezen of 50.000 Afghanen die onschuldig zijn vermoord ook aandacht geven. Hetzelfde geldt voor Afrika en de rest van het Midden-Oosten. Als er wordt gepraat over doden moet je geen onderscheid maken tussen volkeren. Maar ons systeem zit zo in elkaar dat we alleen naar problemen kijken die direct met ons te maken hebben. Dat kan niet. Men moet zich meer bewust worden van het eigen oorlogsverleden om te begrijpen hoe erg het in andere delen van de wereld is."

Prikkelen
Een les over het heden aan de hand van het verleden: op papier een helder concept. Maar bij het luisteren van WOII is het ondanks de duidelijke titels (Auxwitz, Derde Rijk, etcetera) soms zoeken naar oorlogsreferenties. "Voor mijn gevoel heeft elk nummer met het concept te maken," zegt Edin, "maar soms gebeurt dat inderdaad niet zo expliciet. Het werkt niet als je alles uitkauwt. Ik wil mensen alleen aan het denken zetten: was het vroeger zo volledig anders dan nu? Iedereen kan vervolgens opzoeken waar de titels voor staan, waar het over gaat. Voor ouderen is dat moeilijk voorstelbaar, maar veel mensen van de nieuwe generatie hebben nauwelijks affiniteit met de Tweede Wereldoorlog. Die weten er niets van. En die wil ik bereiken, maar niet per se onderwijzen. Ik wil mensen prikkelen om zichzelf te onderwijzen."

Alleen al met de titel en gedachten erover heeft WOII het in zich om een controversieel album te worden. Het lijkt bijna een handelsmerk van Edin te worden. Zelf is hij het daar niet mee eens: "Het is geen kwestie van hypes opzoeken. Voor mijn gevoel moet ik zulke muziek maken. Ik kijk naar de maatschappij en overdenk mijn projecten; ik ben geen artiest die elk jaar een album dropt. Dan word ik al gauw vervelend. Sommigen vinden me nu al vervelend; wat word ik dan als ik elk jaar een album uitbreng? Muziek blijft voor mij een vorm van therapie. De een gaat vechten, ik ga de studio in en zet mijn frustratie om in iets creatiefs. Maar als ik dit niet had, weet ik niet wat er van me was terechtgekomen. Misschien was ik wel een gekke overvaller geworden of zo. Maar denk niet dat het alleen zware kost is, het blijft tenslotte ook gewoon hiphop. De titel WOII is al zwaarbeladen, de voorkant ook. Inhoudelijk hoef ik dus niet constant te benadrukken dat het om serieuze stof gaat. Je moet niet bij elk nummer denken: daar komt Salah weer, nu moeten we opletten. Je kan ook gewoon ontspannen en van de muziek genieten."

http://www.kindamuzik.net/interview/salah-edin/salah-edin-leren-van-de-tweede-wereldoorlog/22165/
Meer Salah Edin op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/salah-edin