• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Meshuggah pleegt commerciële zelfmoord

Metal voor masochisten is de beste omschrijving van het nieuwste Meshuggah-album Catch Thirty Three. De Zweden maken zich niet druk om de fans en hebben de moeilijkheidsgraad van hun muziek verder opgeschroefd. “Beluister de cd met koptelefoon”, is het advies van gitarist Mårten Hagström. Als het je bevalt, flip je compleet, verzekert hij.

Tekst: Gerrit Mesker

Publicatiedatum: 07 juli 2005

Vorig jaar verscheen van Meshuggah op Fractured Transmitter de e.p. I. Een bizar werkje van 21 minuten met maar één nummer. Hoe waren de reacties?
“De reacties waren geweldig. Jason Mann van Mushroomhead, die een vriend van ons is, had net een label opgericht. Voor hem en voor de lol hebben we die plaat opgenomen. We hebben hem wel gewaarschuwd dat we er niet zeker van waren of hij de plaat wel kon uitbrengen, omdat we tenslotte bij Nuclear Blast onder contract staan. Dat was echter snel uitgepraat, waardoor I in Amerika op Jasons label is uitgebracht, in Scandinavië op ons eigen label en in Europa bij Nuclear Blast. De reacties op de e.p. waren erg positief, maar omdat hij in het begin moeilijk verkrijgbaar was, werd er meer over gepraat dan naar geluisterd. Er deden allerlei geruchten de ronde en in die zin bracht die e.p. ons weer in de schijnwerpers. Dat kwam goed uit in de aanloop naar Catch Thirty Three.”

Was I dan een voorproefje voor wat we op Catch Thirty Three, dat volgens het cd-boekje dertien, maar in feite ook slechts één nummer telt, konden verwachten?
“Ja en nee. Eigenlijk is het andersom. Van Catch Thirty Three hadden we al materiaal klaar voordat we aan I begonnen. Door de tournee die er achteraan kwam, lag het werk aan Catch Thirty Three een tijd stil. Soms proberen we tijdens een tour wel nummers te schrijven, maar dat heeft nog nooit goed uitgepakt. Na de tour hebben we de draad van Catch Thirty Three weer opgepakt. Het werken aan een cd is bij ons een individuele gebeurtenis. We zitten ieder afzonderlijk thuis te experimenteren om uiteindelijk in de studio weer bij elkaar te komen en de boel op te nemen. Repeteren doen we ook vrijwel niet en dat vind ik wel jammer. Oefenpartijtjes zijn wel leuk, maar in ons geval niet noodzakelijk. In de regel repeteren we een keer of twee nadat een nieuwe cd is uitgekomen, maar dat is puur om te oefenen voor de komende live-optredens.”

Jullie muziek is uitermate complex en jullie oefenen vrijwel nooit. Hoe kan je dat live waar maken?
“Ik weet het niet. We doen dit al zo lang en zo werkt het bij ons het beste. Daarbij komt dat je bij het schrijven van de nummers ook al aan het oefenen bent en dat volstaat bij ons. Soms is het wel moeilijk. Tijdens deze tournee spelen we negen minuten van Catch Thirty Three en dat zijn qua gitaarwerk de moeilijkste negen minuten. Niet dat we het stuk daarom hebben uitgekozen. Het klinkt live gewoon het beste.”

Dan spelen jullie zeker 'Shed', aangezien daar een videoclip van is gemaakt?
“Nee, toch niet. Ik begrijp dat je dat verwacht, maar wij denken niet in afzonderlijke titels. Ik weet de titels van de nummers, maar vraag me niet welke muziek bij welk nummer hoort. Wat we live spelen is een stuk uit 'In Death is Live' en 'In Death is Death'. Inmiddels hebben we dat stuk bij twaalf optredens gespeeld en eerlijk gezegd verbazen de gigantisch positieve reacties ons wel. Dat klinkt misschien arrogant, maar Meshuggah is nooit een band geweest die zich druk maakt om de fans. Ook niet of een cd wel goede recensies krijgt of goed verkoopt. Het enige citerium is dat als wij het leuk vinden het voor ons goed is. Dat is een reden waarom we door veel fans gewaardeerd worden. We plegen met elke nieuwe cd commerciële zelfmoord.”

Vergeleken met het vorige album Nothing is Catch Thirty Three nog moeilijker en minder toegankelijk.
“Dat was ook onze intentie. Elke nieuwe cd moet wel herkenbaar Meshuggah zijn, maar toch net even anders. Ik weet donders goed dat onze muziek niet eenvoudig is, maar zo komt het bij ons van nature. We denken er niet lang over na als we in de studio zitten, want dan begint het al snel berekend te klinken. Toen we net met Catch Thirty Three waren begonnen, hadden we op een gegeven moment vijftien minuten aan materiaal, maar nog geen flauw idee waar we zouden eindigen. Hoe langer we er over nadachten, hoe meer ideeën er werden afgeschoten. De beste ideeën zijn de ideeën die spontaan opkomen en die zijn vrijwel altijd eenvoudig: een gitaarriff en een ritmisch stuk. Van dat soort kleine invallen hangt Catch Thirty Three aan elkaar.”

Heb je nooit het idee gehad dat jullie het de luisteraar te moeilijk maken?
“Jawel, maar dat doen we niet opzettelijk. Zoals ik al zei, komt de muziek bij ons van nature. Aan de andere kant is het wel prettig dat wij met Meshuggah muziek maken waar geen naamkaartje aan te hangen valt. Er zijn in de huidige metalscene al zoveel dezelfde soorten stromingen en wij vallen gelukkig buiten al die stromingen. Wij maken muziek voor die paar mensen die wat anders willen horen dan de geijkte metal shit. Onze muziek moet uitdagen en inspireren. Catch Thirty Three is bepaald geen cd die je opzet tijdens een feestje. Integendeel. Je moet hem nauwkeurig beluisteren. Het liefst met een koptelefoon op en als het je bevalt, flip je compleet.”

Je vergelijkt Catch Thirty Three met een boek, waarbij de afzonderlijke nummers de hoofdstukken zijn. Waar gaat het boek over?
“Het verhaal hangt nogal losjes aan elkaar. We gebruiken de laatste tijd erg veel metaforen, als je het zo wilt noemen. We hebben liever dat de luisteraar de teksten zelf interpreteert.”

Het bekende verhaal dat de teksten moeilijk zijn, maar het gaat er om wat de luisteraar er zelf van maakt. Vind je dat niet een beetje simpel?
“Nee, ik hou wel van dat concept. Vooral vroeger las ik erg veel teksten van de muziek waar ik naar luisterde en als ik dan een interview las, waarin de betekenis van een bepaalde tekst werd uitgelegd dan bleek nog wel eens dat ik het totaal verkeerd begrepen had. Dat verknalde voor mij het hele nummer. Wat wij proberen te bereiken, is de luisteraar bepaalde onderdelen uit de tekst te laten halen om daar in gedachten mee aan de slag te gaan. Op die manier wordt die tekst op oneindig veel manieren 'vervormd'. De achtergrond van de luisteraar, zijn psyche en persoonlijkheid hebben invloed op de manier waarop hij met de tekst omgaat en de betekenis die hij er aan geeft. Die betekenis zegt míj misschien niets, maar dat maakt niet uit. Op die manier krijg je meer communicatie tussen de muziek en de luisteraar, dan wanneer je een kant en klaar uitgekauwde tekst gebruikt.”

Vooral in de beginperiode van Meshuggah hebben jullie veel pech gehad. Bandleden kregen de meest vreemde ongelukken. Heb je ooit het idee gehad dat je in een Spinal Tap-film figureerde?
(lachend) “Ontelbare keren. We hebben vooral tijdens tournees veel rare dingen gedaan. Een moment dat me nog helder voor de geest staat, is de keer dat Thomas (Haake, drummer) zijn handen zwaar beschadigde. We waren op tournee met Hypocrisy en hadden een optreden in Milaan. Na afloop van dat optreden dronken we wat biertjes en begonnen we lol te trappen. Een stuk verderop zagen we een rij auto's geparkeerd staan en die stonden op een kleine Fiat na echt bumper aan bumper. We kregen het idee om die even op te tillen en een kwart slag te draaien, zodat die ook klem zou komen te staan. Zo gezegd, zo gedaan. Het plan was om tot drie te tellen en dan de auto te laten zakken. Thomas tilde de auto aan de voorbumper en lette blijkbaar niet goed op, want bij 'drie' lieten wij de auto vallen, terwijl hij de bumper nog vasthield. Hij kreeg diepe snijwonden in zijn vingers en heeft de rest van de tour met hechtingen en versteviging van plastic buisjes moeten drummen. Elke avond zat zijn drumstel onder het bloed.”

live foto's uit het archief, door Pauline Blok

http://www.kindamuzik.net/interview/meshuggah/meshuggah-pleegt-commerci-le-zelfmoord/10010/
Meer Meshuggah op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/meshuggah