• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

De open eindjes van Grinderman

De oude rotten van Grinderman maakten met hun debuut in 2007 grote indruk en lieten menig jong bandje met de mond vol tanden staan. Nu komt in september eindelijk de langverwachte opvolger Grinderman 2 uit, waarop Nick Cave zich met drie van zijn Bad Seeds wederom flink te buiten gaat aan rauwe rock-'n-roll. Hoog tijd om ze aan de tand te voelen dus. KindaMuzik sprak met drummer Jim Sclavunos. "We rusten niet op onze lauweren."

Tekst: Harm-Jan Zondag

Publicatiedatum: 30 augustus 2010

Naast zijn rol in The Bad Seeds en Grinderman mag Sclavunos bogen op een aantal niet minder indrukwekkende referenties. Eind jaren zeventig was hij met Teenage Jesus and The Jerks een sleutelfiguur in de New Yorkse no-wave-scene, speelde hij onder meer met Sonic Youth en The Cramps en produceert hij tegenwoordig bands als Gogol Bordello en The Horrors.

Improvisatie
De wereld leerde Grinderman kennen met smerige, schurende rocksongs vol energie, die zonder er al te veel aan bij te schaven recht uit de onderbuik kwamen. Grinderman 2 zou eigenlijk vorig jaar al uitkomen, maar die vertraging heeft volgens Sclavunos niets met een meer 'bedachte' aanpak te maken. "De opnames duurden slechts een week. De eerste vijf dagen hebben we vooral geïmproviseerd, net als bij onze eerste plaat. We gaan met niets naar binnen, geen liedjes, geen repetities, geen teksten, niets. Een leeg doek. En dan beginnen we te improviseren, zelfs de teksten worden spontaan bedacht. We proberen het altijd zo snel en vurig mogelijk te doen, we hit the ground running. Zo houden we het energieniveau hoog en voorkomen we dat het overgeproduceerd raakt. Maar het afgelopen jaar was erg druk voor ons, waardoor het afmixen over een lange periode is uitgesmeerd. Hierdoor hadden we veel meer tijd om na te denken over wat we hadden gecreëerd en daardoor hebben we op het laatste moment toch nog wat drums en vocalen toegevoegd."

Ondanks dat ze grotendeels dezelfde methode handhaafden, is de band volgens Sclavunos wel verder geëvolueerd na Grinderman. "We proberen nooit twee keer dezelfde plaat te maken. De liveshows die we met het eerste album deden hebben wel invloed gehad op wat we met deze plaat wilden doen. Onze songs zijn geboren als improvisaties in de studio, maar na de opnames hadden ze toch een structuur. Op het podium besloten we ze weer open te gooien, dus kregen ze intro's en outro's, uitgebreide instrumentale passages en solo's, voegde Nick wat tekst toe, enzovoorts. De liedjes veranderden live in heel andere wezens. Dat spelen met structuur en het omarmen van spontaniteit en open eindes, daar hebben we iets van meegenomen de studio in. Dit keer hoefden de liedjes niet perse bondig, snel en punchy te zijn. We lieten ze gewoon groeien en voegden veel meer lagen toe."

Ambiguïteit
Dat is op Grinderman 2 ook wel te horen, want hoewel het typische Grindermangeluid is gebleven, neigen de songs soms ook wat meer richting het epische van Dig, Lazarus, Dig!!!, de meest recente plaat van Nick Cave & The Bad Seeds.

Voor Sclavunos zijn Grinderman en The Bad Seeds echter wel twee afzonderlijke, autonome bands met ieder hun eigen manier van werken. "Maar we zijn wel dezelfde mensen, dus in dat opzicht worden de lijnen wat vager. Ze zijn aan elkaar verwant als broer en zus; niet als een hoofd- en een zijproject." Dat verschil uit zich bijvoorbeeld in de lossere omgang met concepten bij Grinderman. "Er is zeker een concept, maar dat is altijd ambigu. Er is meer de suggestie van concepten en van een verhaal, dan dat het allemaal uitgespeld wordt. Dat helpt Nick als tekstschrijver ook om onderscheid te maken tussen zijn werk voor The Bad Seeds en voor Grinderman. The Bad Seeds staan bekend om de epische vertellingen, die het belangrijkste element van de liedjes vormen. De muziek staat er in dienst van dat verhaal. Bij Grinderman is het verhaal niet zo duidelijk en zijn de teksten veel gefragmenteerder. Zelfs het vertelperspectief is niet statisch, het verandert snel en reist door tijd en ruimte. Je merkt wel dat er een bepaald verhaal is, maar je kunt het nergens vastpinnen. Dat past bij het doel van Grinderman, want de muziek is ook veel opener."

"We willen graag nieuwe dingen proberen en dat lukt minder goed met The Bad Seeds vanwege de geschiedenis van die band. Nu is er niet zo'n hoog verwachtingsniveau, dus als we iets anders doen is het niet zo'n schok. Met The Bad Seeds proberen we ook steeds innovatieve platen te maken, maar een nummer als 'No Pussy Blues' zou in de context van die band heel vreemd zijn terwijl het bij Grinderman natuurlijk en acceptabel is."

Wolven
Het begint er ondertussen op te lijken dat Grinderman meer dan een tijdelijke uitlaatklep voor een paar oude rockers is. Sclavunos: "Je kunt de toekomst niet voorspellen, maar direct toen we de eerste plaat uitgebracht hadden waren we klaar voor een tweede. Als de tijd daar is voor de volgende zullen we daar weer vol energie in duiken." De leeftijd van de bandleden vormt daarbij geen enkele belemmering. "Nee, het voelt niet meer hetzelfde als toen ik jong was, I wish! Maar ik word wel altijd weer verrast als ik aan het werk ga. Het voelt altijd weer fris en nieuw, alsof ik aan iets begin dat ik nooit eerder heb gedaan. Misschien ben ik gewoon gezegend met een gebrek aan langetermijngeheugen. Ik ben omringd door musici die de lat hoog leggen. We rusten niet op onze lauweren; we zijn er niet eens zeker van dat we lauweren hébben om op te rusten. We zoeken altijd naar het volgende ding om te doen en bevragen datgene wat we gedaan hebben. Strevend naar perfectie, zonder het ooit te bereiken."

"De titel van de plaat, Grinderman 2, suggereert overigens niet dat het een voortzetting is van de eerste, zoals bij een filmsequel. Wij zien het meer als een serie van Grindermanplaten, net als bij Led Zeppelins I, II, III en IV. Het voordeel hiervan is ook dat mensen ze zullen onthouden aan de hand van de covers; eerst die met de baviaan en nu een met wolven. Er zweeft trouwens ook veel wolventhematiek door het album; allerlei soorten harige monsters banen zich een weg door de teksten."

Wat dat op het podium op gaat leveren zal deze herfst moeten blijken. Dat de rauwe energie er vanaf zal spatten lijkt alvast evident. "We kijken ernaar uit om weer op te treden met onze nieuwe nummers. Joost mag weten hoe we het gaan aanpakken, we hebben het allemaal nog niet uitgewerkt. Maar we hebben het eerder gedaan, dus in theorie zou het ook een tweede keer moeten lukken."

Op 13 september komt Grinderman 2 uit; eind oktober treedt de band op in Nederland en België.

http://www.kindamuzik.net/interview/grinderman/de-open-eindjes-van-grinderman/20580/
Meer Grinderman op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/grinderman