• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Luc De Vos: voor het eerst tevreden met zijn plaat

Wat betekent het leven op aarde in het licht van het heelal? Deze en andere existentiële vragen flitsen vandaag door het complexe brein van Gorki-zanger annex schrijver Luc De Vos. De antwoorden werden vakkundig gebundeld op Plan B, de gloednieuwe plaat van Gorki. KindaMuzik op audiëntie bij hét onnavolgbare icoon van de Nederpop.

Tekst: Dieter Craeye

Beeld: Thomas Bartosik

Publicatiedatum: 23 mei 2004

Luc De Vos heeft het voorbije halfjaar nauwelijks reden tot klagen gehad. 'Vos' werd door de luisteraars van Studio Brussel begin april immers uitgeroepen tot 'Vlaming van de jaren negentig' en ook louter op muzikaal vlak gaat het de prille veertiger voor de wind. De Gorki-klassieker 'Mia' kaapte rond de jaarwisseling zowel in de Tijdloze 100 van Studio Brussel als in 100 op 1 van VRT Radio 1 de eerste plaats weg en stuurde hiermee legendes als Jacques Brel en Kurt Cobain met lege handen terug naar de eeuwige jachtvelden. Met De Rest Is Geschiedenis heeft De Vos zopas zijn tweede verhalenbundel uit, maar belangrijker nog, sinds enkele weken ligt ook Plan B in de winkelrekken, misschien wel de beste Gorki-plaat na het onvolprezen debuut uit '92. En zie, met de voortreffelijke single 'Schaduw in de Schemering' pakte de groep eerder deze week zowaar de koppositie in De Afrekening, dertien jaar na het onsterfelijke 'Lieve Kleine Piranha'. Plan B dus, al hadden we het op die fraaie lentedag, eind april ook over Abbey Road, Belgische rock, de huidige popcultuur en … Nederlanders! Met Luc De Vos in de buurt valt er altijd wel wat te beleven … en dat was dit keer niet anders.

Plan B is nummer zeven (exclusief het vorig jaar verschenen live-album) in de reeks. Heeft deze plaat je meer moeite gekost dan andere platen?
Luc: "Nee, het valt me net op dat we er steeds bedrevener in worden. Ik besef nu ook dat ik ten tijde van onze debuutplaat toch wel een naïeveling was. Je nam je gitaar vast, drums erbij, een zanglijn erover en klaar! Platen opnemen is echt wel een vak op zich, vind ik. Vroeger had ik er ook een hekel aan om in een studio te vertoeven. Na zeven platen begin ik het nu toch wel onder de knie te krijgen. Ik heb zeer graag aan deze plaat gewerkt, we hebben veel lawaai gemaakt, maar ook veel geëxperimenteerd. Het ProTools-systeem heeft ons heel wat bijgebracht, het bevordert de creativiteit en het is ook een stuk makkelijker. Ik vermoed dat uw lezers dat wel zullen kennen!"

Maar Luc De Vos blijft in de eerste plaats toch iemand die de geur van de backstage en het zweet van de eerste rijen moet kunnen opsnuiven.
"Ja, zo is dat! Optreden doe ik nog steeds het liefst van alles. Het podium is nog steeds de uitgelezen plek om popmuziek te spelen, waarmee ik niet wil zeggen dat platen overbodig zijn, maar moest het enkel bestaan uit live-muziek zou ik daar geen problemen mee hebben. Elk concert moet een feest zijn, waarbij het technische aspect van ondergeschikt belang is. Je moet er natuurlijk wel op toezien dat er perfect gespeeld wordt, maar het is beter dat de mensen zich amuseren dan dat je een foutloos concert speelt. We zijn er weer aan begonnen nu en ik heb er echt ontzettend veel zin in. Ik kijk er al naar uit om opnieuw in die tenten op de zomerfestivals te staan en lawaai te maken. Daarvoor doe ik het! Muzikanten die beweren dat ze enkel voor zichzelf spelen en een plaat maken uit eigenbelang, begrijp ik niet. Of artiesten die een jaar zitten te klooien in de studio op zoek naar een bepaalde hi-hat-sound. (lacht) Naar het schijnt is bijvoorbeeld Steely Dan eens drie maand in de weer geweest om toch maar die hi-hat-sound te produceren. Als ik dergelijke verhalen hoor, denk ik altijd: jongens, speel jullie liedje en daarmee basta! Het moet toch in de eerste plaats plezant blijven, hé!"

Voor het mixproces van Plan B trok je zelfs naar de legendarische Abbey Road Studio's. Ik kan me inbeelden dat ze in het landelijke Wippelgem nauwelijks durven te geloven dat een van hun teerbeminde parochianen daadwerkelijk voet op 'Heilige Grond' gezet heeft.
"Mijn moeder is al een eind in de tachtig en is niet echt op de hoogte van het reilen en zeilen van de popmuziek en toen ze me op een dag vroeg wat ik gisteren gedaan had, antwoordde ik vanzelfsprekend dat ik naar de Abbey Road Studio's van de Beatles in Londen geweest was. Het is eerste wat ze zei was: 'je hebt toch wel je haar gekamd?' (hilariteit) Wat moet je tegenwoordig nog doen om een beetje indruk te maken op bepaalde mensen?"

Het is allemaal relatief natuurlijk!
"Klopt, al komen we wel van ver natuurlijk. Ik ook, ik kom echt uit een bijna negentiende-eeuws boerendorp. Maar inderdaad, mocht je me op tienjarige leeftijd verteld hebben dat ik ooit nog in de studio van de Beatles zou komen, had ik je gewoon gek verklaard! (lacht) Het heeft ook veel te maken met de trend die zich de laatste jaren in België heeft afgetekend. Niemand kan er toch omheen dat Vlaanderen, of België, een soort speerpunt in de Europese cultuur geworden is? toch zeker wat popmuziek betreft! Vergeleken met Frankrijk of Nederland zit er echt superveel talent in België. Het heeft misschien te maken met het feit dat we maar een kleine land zijn, kleine Belgen die zich constant moeten bewijzen, met als resultaat dat wij een dEUS, Zita Swoon of een Daan hebben. Dat is topklasse, excuseer, wereldklasse! We mogen ons gelukkig prijzen dat we in de jaren negentig die dEUS-revolutie gehad hebben. Als je ziet wat er daarna allemaal aan de oppervlakte gekomen is, er verschijnen hier jaarlijks wel tien of twintig fantastische platen."

En zeggen dat het epicentrum van de Belgische rock zich momenteel in uw eigen Gent bevindt.
"Ja, absoluut! Iedereen kijkt nu weer vol belangstelling uit naar de nieuwe Soulwax. Ik kan dat alleen maar toejuichen, leve Gent!"

In 'Verboden Terrein' zing je 'zou het anders zijn als ik later was geboren'. Je bent zelf pas vrij laat beginnen musiceren, heb je het gevoel dat je iets gemist hebt?
"Misschien wel, ook al heb ik de jaren zeventig en tachtig bewust meegemaakt en dat was toch allemaal huilen met de pet op. Er is een tijd geweest, begin jaren tachtig, dat het zogenaamd beter ging met de Belgische pop, Lavvi Ebbel en zo meer, maar achteraf stelde dat toch ook niet zoveel voor. Er was gewoon een gebrek aan talent en goede muzikanten. Stel dat ik toen een plaat gemaakt had, zou het allicht toch niet zo goed geweest zijn. Het was misschien de beste keuze om eerst wat rond te zwerven en te wachten op het moment dat ik de juiste invalshoeken had en de juiste muzikanten tegen het lijf liep. Ik heb pas op mijn 28e mijn eerste plaat gemaakt, in 1992, en dat was toch rijkelijk laat."

Is je algemene perceptie over popmuziek veranderd doorheen de jaren?
(denkt lang na) "Nee, eigenlijk niet. Ik heb popmuziek altijd het meest fantastische ter wereld gevonden. Op mijn vijfde was ik er, bij wijze van spreken, al naar aan het streven om popmuzikant te worden en dat gevoel ben ik nooit kwijtgeraakt. Ik vond dat prachtig, plus het feit dat er nog een aantal extra zaken waren die me een extra stimulans gegeven hebben. Toen ik amper tien jaar was, ging ik met de Chiro in Evergem naar de musical Tommie van The Who kijken en ik was daar echt ka-pot van! Toen ik Roger Daltrey en Pete Townshend zag, besefte ik dat er voor mezelf niks anders opzat om ook popmuzikant te worden."

Uw jeugdheld Morrissey trok onlangs heel erg van leer tegen de hedendaagse popcultuur. Hij had het onder meer over Idols, dat hij meest verschrikkelijke vond wat de popmuziek kon overkomen. Strijdlustig als hij is, stelde hij meteen voor om al die mensen levenslang in een kooi naar Thailand te verbannen.
"We moeten daar toch een klein beetje eerlijk in zijn en toegeven dat het quasi-onmogelijk is om dergelijke commerciële initiatieven in te dijken. Ik ga niet beweren dat de 'zuivere' popmuziek, zoals jij en ik die kennen, een marginaal verschijnsel is, maar je moet weten dat er zeer veel mensen zijn die zich daar niet mee bezighouden. Als ik bijvoorbeeld tegen mijn moeder, weer mijn moeder, zeg dat ik naar U2 geweest ben, zegt zij meteen: 'wie? U2? Dat ken ik niet!' De meeste mensen kopen inderdaad een maal per jaar een cd en dan is het er meestal nog één van Helmut Lotti ..."

… met Kerstmis!
"Voilà, en daar moeten we ons bij neerleggen. Popmuziek is niets meer dan een randverschijnsel van de algehele entertainmentindustrie. Je wordt verplicht om tegen de stoom in te roeien en te vechten tegen de bierkaai. Iedereen weet dat de budgetten van een VTM gigantisch zijn, vergeleken met hetgeen een Belgische popmuzikant kan investeren. Het geld zal altijd winnen en je kunt het ook moeilijk verbieden, hé! Maar inderdaad, ik vind het echt niet tof … om nog maar te zwijgen over die honderden verwerpelijke covers! (denkt na) De platenbonzen van nu nemen gewoon een artiest die hen het meest geschikt lijkt en houden zich echt niet meer bezig met het beluisteren van honderd demo's van popgroepen, waar er hoop en al misschien één tussenzit die met veel goede wil nauwelijks duizend platen zal verkopen. Nee, hij zoekt gewoon een lekker wijf met een dikke kont en schone tetten en die laat hij een cover van Aretha Franklin zingen ('Respect' - DC), nota bene een nummer dat de mensen al duizend maal gehoord hebben … en boem, kassa kassa!"

Een van de nieuwe nummers is getiteld 'Elektronica voor Geliefden'. In welke mate ben je ontvankelijk voor de nieuwste trends op vlak van multimedia?
"Het internet heeft mij toch wel wat teleurgesteld! Ik heb het pas sinds augustus ll. en ik had echt verwacht dat er een nieuwe wereld ging opengaan, maar het is niet gelukt. Uiteindelijk lees ik véél liever boeken en zelfs encyclopedieën. Enkel die 'e-mail' vind ik wel een verrijking, in de eerste plaats omdat ik niet graag telefoneer en ook omdat het een buitengewoon snel en doeltreffend communicatiemiddel is. De computer zelf gebruik ik al iets langer, het is gewoon veel praktischer, bijvoorbeeld voor columns of de twee boeken die ik net geschreven heb. Het bevordert de spontaniteit en de creativiteit. Zwijg me van typmachines en faxen, want dat was de manier waarop ik me vroeger moest zien te behelpen!"

Heel wat van je teksten op Plan B verwijzen naar Engeland, dé bakermat van de popmuziek, en overduidelijk het 'Beloofde Land' voor jou.
"Ja, daar komt mijn fascinatie voor de popmuziek weer bovendrijven en we moeten toch eerlijk durven toegeven dat het in Engeland is uitgevonden. Akkoord, Abba komt uit Zweden en Amerika zal ook wel een rol van betekenis gespeeld hebben, maar Engeland was hét land waar het gebeurde! Ik had als kind echt een soort naïef droombeeld over Engeland, een land waar alles perfect zou kunnen zijn."

De puberteit is eerlang ook een frequent voorkomend item in je vaak erg nostalgische songteksten, recent zelfs nog in 'Donkere Stillen Gangen', waarin je je niet al te rooskleurige kostschoolverleden beschrijft.
"Op dat vlak denk ik toch echt dat de mensen een iets of wat verkeerd beeld van me hebben. Als je er mijn laatste boek, De Rest is Geschiedenis op naslaat, gaan de eerste twintig, dertig bladzijden inderdaad over mijn jeugd, maar de volgende honderdvijftig gaan dus carrément over sex, drugs & rock-'n-roll. Als ik al verwijs naar het verleden, probeer ik dat toch altijd enigszins in het licht te stellen van wat er vandaag gebeurt en het feit dat ik in een decadente wereld terechtgekomen ben, waar ik toch wel ten volle van geniet. Ik ben zelfs een fan geworden van R&B, kun je u voorstellen?" (lacht)

Wat moeten we ons voorstellen bij de combinatie Luc De Vos en spiritualiteit, want in zowat elke plaat zit een verwijzing naar religieuze iconen als Jezus of de Buddha?
"Ik ben er wel mee bezig, al wil ik de mensen daar niet om de haverklap mee lastigvallen. Vroeger had ik dat, ondanks mijn katholieke opvoeding, veel minder. Als je hier echter een tijdje rondloopt, begin je toch na te denken. Waarom zijn we hier? Wat betekent het leven op aarde in het licht van het heelal? Veel mensen die vroeger in de popmuziek zaten zijn er natuurlijk dermate op ingegaan dat ze gewoon beginnen flippen zijn, met de Beatles als mooiste voorbeeld natuurlijk … hup, naar India en dat gedoe met die goeroes!"

Wat mag ik me voorstellen bij het succes van Gorki in Nederland? Enerzijds zijn jullie er erg geliefd en anderzijds dan weer verguisd. Mag ik stellen dat je een haat-liefdeverhouding koestert tegenover onze Noorderburen?
"Zeg maar haat! Er heerst natuurlijk een clichébeeld over Nederlanders dat het arrogante mensen zijn die zich vooral op zichzelf focussen en alles wat in Holland gebeurt fantastisch vinden. Dat is gedeeltelijk waar, want dergelijke Hollanders kom je dus inderdaad ontzettend veel tegen. (imiteert) 'Oh, je speelt in een bandje, wat leu-uk!' Ik speel verdorie niet in een bandje, gans mijn leven is popmuziek, inclusief alle verdriet en alle vreugde! Bij die gasten is altijd alles 'gezellig' en 'leuk'. Volleybal is leuk, bandje spelen … leuk! Nee, dat is niet leuk, integendeel! Anderzijds zijn mijn boeken uitgegeven bij Atlas in Amsterdam en dat zijn dan wel perfecte Hollanders natuurlijk! We kunnen in Nederland ook wel wat gaan spelen, maar we verkopen er inderdaad bijna geen enkele plaat. Ik denk dat ik hun probleem ontdekt heb en dat is dat ze gewoon geen media hebben. Er is geen radio, ik denk zelfs niet dat bijvoorbeeld Radiohead daar ooit gedraaid wordt. Frankrijk idem, wat hoor je daar? Phil Collins, Julien Clerc en Céline Dion! En dan rijd je vijf minuten verder en hoor je wéér een plaat van én Phil Collins én Julien Clerc én Céline Dion, … dat komt dus constant terug! (lacht) De Nederlandse situatie is perfect vergelijkbaar, ze hebben er talloze Radio Donna's die voortdurend een soort mainstream entertainment draaien ..."

Er zijn natuurlijk wel bepaalde …
(onderbreekt) "… Ja, maar die bereiken slechts een zéér beperkt publiek, een Kink FM is bijvoorbeeld alleen maar via de kabel te beluisteren. En dan hebben ze nog een toonaangevend (smalende toon) blad als Oor dat amper een oplage heeft van een dertigduizend exemplaren! Hier is de situatie anders, zeker qua tijdschriften en radio. Bij ons wordt er echt wel aandacht besteed aan rockmuziek, zelfs op tv!"

Voel je de ambitie nog even branden als tijdens de beginjaren van Gork(y)i?
"Door het feit dat ik in het Nederlands zing, is er natuurlijk een bepaalde beperking. Vroeger was ik ambitieus in die zin dat ik altijd eens in de Vooruit of op de Gentse Feesten wou spelen en dat is me gelukt, begrijp je? Elke plaat die we 'mogen' maken en ieder optreden dat we 'kunnen' doen, is al een overwinning op zich. Ik hoop nog veel platen te mogen maken en nog veel boeken te kunnen schrijven. Met Plan B heb ik voor het eerst het gevoel dat ik echt tevreden ben over een plaat. Akkoord, het kan altijd beter, maar geen duizend maal beter, zoals bij vorige platen soms wel het geval was. We hebben ook een gelimiteerd budget, dit is een vrij korte plaat geworden en dat is puur vanuit financieel oogpunt. Ik hoef je de prijzen van een studio niet te vertellen, die weet je even goed als ik! Bij onze volgende plaat wil ik echter toch nog eens proberen om ze iets langer te maken, al wil ik een tweede Monstertje (uit 1996 - DC) vermijden, die duurde zesenzestig minuten en dat was dan weer té lang!"

Slotvraagje Luc, waarom precies Breznjev op de cover?
"Een goede vraag, want ik heb reeds ondervonden dat veel jonge mensen Breznjev gewoon niet kennen! In mijn jeugd was Breznjev altijd aanwezig, net zoals die Paus van nu, die Johannes Paulus II die overal aanwezig is. (ironisch) Ik heb Breznjev altijd een fascinerende vent gevonden. Hij was de ondergang van een systeem, iedereen moest bang zijn van hem, hij ging de wereld veroveren, maar zijn regime is in elkaar gezakt als een kaartenhuisje. Het is natuurlijk ook een beetje een metafoor: alle plannen die je had zijn verschwunden en dan schakel je over op Plan B, hoewel je weet dat ook dat gedoemd is om te mislukken."

Al lijkt dat voorlopig verdomd goed mee te vallen!

Gorki trekt de komende maanden uitgebreid op tournee door het Vlaanderen, inclusief enkele zomerfestivals. Op donderdag 27 mei speelt de band in Mezz (Breda), de overige concertdata vind je op www.gorki.be

Plan B is uitgebracht door Lipstick notes/PIAS
» Lees de recensie

http://www.kindamuzik.net/interview/gorki/luc-de-vos-voor-het-eerst-tevreden-met-zijn-plaat/6123/
Meer Gorki op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/gorki