• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Gospelman Buddy Miller is afkerig van manipulatie

Zelden iemand gesproken die zo vriendelijk en bedachtzaam is als Buddy Miller. De countryman verklaart waarom hij op de gospeltour is op zijn nieuwe cd Universal United House of Prayer. “Deze plaat drukt veel meer uit dan ik tot nu toe heb durven zeggen”, aldus Miller.

Tekst: Ronald Besemer

Publicatiedatum: 03 november 2004

Hoewel Steve Earle hem de beste countryzanger van deze tijd noemt, is Miller bekender als gitarist, onder meer in de band van Emmylou Harris, en producent. “Twee jaar geleden ben ik aan productieklussen begonnen”, zegt Miller aan de telefoon. “Dat loopt aardig. Momenteel concentreer ik me vooral op de nieuwe cd van Julie [Millers vrouw – KM]. En ik speel veel met Emmylou.”

Regina en Ann Man McCrary
Universal United House of Prayer verrijkt het genre van de americana met gospelinvloeden. Daarmee is ook iets veranderd aan de sound van Miller. Klonken zijn vorige platen nogal mysterieus en duister, deze plaat klinkt krachtiger en lichtvoetiger, ondanks de politieke intenties. Dat komt vooral door de vocalen van de zusters Regina en Ann Man McCrary. “Deze zangeressen zijn dochters van één van de mensen uit de Fairfield Four, een fameus gospelkwartet uit de jaren veertig. Ik wilde graag dat ze een aandeel zouden hebben in de plaat en dat die er ook echt anders door zou klinken. Ik was me ervan bewust dat zij dat effect konden hebben op de plaat.”

Boodschap
De switch naar gospel heeft een duidelijke reden. Miller: “Ik denk dat deze plaat veel meer zegt dan ik tot nu toe heb durven uitdrukken. Dat komt door die gospel-invloed. Het bevalt me dat gospelsongs direct zijn en eenvoudig. Tot nu toe maakte ik gewoon countryplaten rond het you done me wrong-thema. Als ik dit zeg, lijkt het alsof ik vooraf precies wist waar ik aan begon. Dat is niet zo. Achteraf zag ik pas waarnaar ik op zoek was. Toen herkende ik de alles overstijgende boodschap van deze plaat.”

With God on Our Side
Miller is een serieus mens. Gelovig en maatschappelijk betrokken. Universal United House of Prayer is zijn getuigenis. “Mijn plaat heeft zeker een politieke betekenis”, geeft Miller toe. “Drie of vier nummers dragen uit hoe ik denk over de huidige toestand van mijn land. Maar ik wilde ervoor waken dat de plaat te veel verbonden zou zijn met het hier en nu. Ik heb me voorgenomen mijn boodschap niet te direct uit te drukken. Over een jaar moet de plaat nog steeds fris en ter zake klinken.” Toch greep Miller terug op oude songs. Bob Dylans ‘With God on Our Side’ bijvoorbeeld. Miller: “Dat gaat over hoe mensen God gebruiken, misbruiken dus, om recht te praten wat ze verkeerd doen.” Doen we dat niet allemaal als het ons uitkomt? Miller: “Niet om onze fouten te rechtvaardigen, mag ik hopen. Ik ben me zeer bewust van het bestaan van God en ik hoop dat ik het goede doe in het leven.”

Manipulatie
De keuze voor die song van Dylan doet vermoeden dat Miller ook overtuigd kiest voor het enige alternatief voor het oorlogszuchtige Amerika van George W. Bush. Miller: “In ons politieke klimaat is Dylans song nog even actueel, schrijnend actueel zelfs. Als je naar de huidige verkiezingen kijkt, praten zowel Kerry als Bush alles goed en hebben ze beiden naar eigen zeggen God aan hun zijde. Ik moet daar niets van hebben. Beide kandidaten deugen niet. Ik voel voor geen van de twee sympathie. De hele verkiezing is deprimerend. Net als de vorige.” Manipulatie, daar heeft Miller een broertje dood aan. Dat weerhoudt hem er zelfs van om regelmatig naar de kerk te gaan, zoals in zijn bio bij de cd staat. Miller: “Ik ga niet veel naar de kerk, dat klopt. Ik kan gewoon niet tegen manipulatie, van welke aard dan ook. Ook niet in de kerk. Ik ben daar erg gevoelig voor”.

Al Green
Toch hoort manipulatie ook bij muziek, leg ik Miller voor. Zelden ben ik zo meegesleept als bij een muzikale dienst in de kerk van Al Green in Memphis, Tennessee. Opwindender kan muziek niet zijn. Miller: “Oh Al Green! Niet zo lang geleden heb ik met hem mogen spelen. Een ongelofelijke zanger. Misschien heb ik het mis, misschien is een beetje emotionele manipulatie niet zo gek. In de muziek zie je het vooral bij grote rockconcerten. Het kan zijn dat ik teveel koffie heb gedronken, dat ik daarom zo somber klink. De muziek in Al Greens kerk is iets om in jezelf in te verliezen. Toch blijf ik graag op mijn hoede.”

Gesloten
Miller is netjes naar de kerk Universal United Prayer of God gegaan om te informeren of hij een beeltenis van het gebouw mocht gebruiken voor de hoes van de plaat. Miller: “Maar die kerk bleek alweer gesloten. Zegt dat niet precies wat ik probeer over te brengen? Het was een kerk in Nashville tegenover een autogarage. Toen ik erheen ging om toestemming te vragen, zag ik dat die gesloten was. Alles was alweer weg.” Gelukkig is de ware gospel nog springlevend, qua betekenis in ieder geval. Miller: “Als kind hoorde ik al gospelmuziek. Hoe betekenisvol zij is, begreep ik toen niet echt. Nu wel. Ik ben er naartoe gegroeid. De switch naar gospelmuziek is inderdaad niet zo’n grote stap, als je ziet wat ik eerder opnam. De oude gospels gaan over leven en dood. Meer nog dan in soulmuziek staat de boodschap erin centraal. Bij soul ligt de nadruk op de muziek zelf. Ze bestaan naast elkaar en resulteren in twee verschillende soorten songs.”

Christian music
Tegelijkertijd gaapt er een enorme afgrond als je dit soort muziek gaat spelen. In Europa althans staat christelijke muziek voor een hels luisteravontuur. Dat is in Amerika niet anders, denkt Miller. “Begrijp me goed, ik hoop dat mijn plaat door zoveel mogelijk mensen wordt beluisterd. Maar ik weet wat je bedoelt. Julie en ik passen niet in die formule. In Amerika schuilt achter die christian music een heel andere politieke opvatting. Julie heeft een paar platen gemaakt die in dat circuit terechtkwamen. Van meet af aan was duidelijk dat ze er niet in zou passen. Ze heeft nog in Europa gespeeld in die periode. Maar daar hielden ze niet echt van mijn vrouw. Ze was er niet op haar plek. Hetzelfde was het geval met Mark Heard, die viel ook overal buiten. Ik veracht die richting niet. Maar ik vereenzelvig me er ook niet mee.”

Mark Heard
Universal United Prayer of God opent met de song ‘Worry Too Much’. Wie is Mark Heard, die het origineel schreef? Miller zegt het eerste couplet hardop: “It's the demolition derby / It's the sport of the hunt / Proud tribe in full war-dance / It's the slow smile that the bully gives the runt/ It's the force of inertia/ It's the lack of constraint/ It's the children out playing in the rock garden/ All dolled-up in black hats and war paint”. Profetische woorden. Misschien nu nog meer geldig dan toen ze geschreven werden, vindt Miller. “Mark Heard is een oude vriend van me die helaas is overleden. In de jaren zeventig en tachtig trok ik veel met hem op. Hij schreef ‘Worry Too Much’ bij het begin van de eerste Golfoorlog. Wat is er feitelijk veranderd? De song is nog steeds enorm betekenisvol.”

Lijst van covers
Buddy Miller heeft een goede hand in de keuze van covers. Miller: “Het nummer ‘There’s a Higher Power’ van de Louvin’ Brothers ken ik al lang. Ik heb het bewust opgezocht, omdat ik ook een country tune op de plaat wilde. Dat gaat volgens mij over alles wat wij zijn, over alles waar we van houden en alles wat we vernietigen.” Hoe gaat hij te werk bij het zoeken van geschikte songs van anderen? Miller: “Ik houd een lijst bij van nummers die ik wil coveren. Al verandert die lijst constant. ‘With God on Our Side’ stond nooit op die lijst. Ik speelde het een keer live, omdat er een directe aanleiding was: de tweede Golfoorlog.” Eén nummer schreef hij samen met Victoria Williams. Ging dat op haar manier: taperecorder aan en improviseren maar? Miller: “Nee, ik had de muziek al klaar toen ik haar benaderde om er woorden bij te schrijven. Zij zat in Europa en ik hier in de States. ‘This Old World’ klinkt als een song van Victoria hè? Ik luisterde in die tijd veel naar de Sanctified Jug Bands uit Memphis en dat hoor je terug. Dat past bij haar stijl, daarom dacht ik aan haar. Victoria is de beste vriendin van mijn vrouw.”

Paradiso
De zanger en uitstekende gitarist Buddy Miller zien optreden met de bandleden die hij op Universal United Prayer of God om zich heen heeft verzameld, moet een hele belevenis zijn. Neemt hij die hele band op sleeptouw, dus met de zangeressen Regina en Ann Man McCrary? Miller: “In California en Nashville heb ik met hen samengespeeld. Zij zijn echt heel goed. Ik speel nu met het idee om met hen en de hele band naar Europa te komen. Dat wordt een kostbare zaak. We onderzoeken nu wat de mogelijkheden zijn. Ik zou zo graag naar jullie toe komen met deze band. Waar bel je vandaan? Utrecht?” Miller slaakt een kreet van herkenning. “Twee keer op Blue Highways gespeeld. Met Emmylou ben ik er ook wel eens geweest. In Amsterdam in Paradiso spelen, dat zou helemaal geweldig zijn!” Hij weet dat Paradiso een oude kerk is? Miller: “Dat is waar ook, had ik niet eens bij stil gestaan. Great vibes!”

http://www.kindamuzik.net/interview/buddy-miller/gospelman-buddy-miller-is-afkerig-van-manipulatie/7722/
Meer Buddy Miller op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/buddy-miller