• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Je hebt slechts drie akkoorden nodig en de waarheid

Ben Christophers oogt wat ongemakkelijk als de fotograaf van KindaMuzik hem vraagt plaats te nemen achter een vleugel ten overstaande van een lobby gevuld met toeristen en zakenmensen. Hoe schuchter de Engelsman ook lijkt, praten doet hij wel. KindaMuzik sprak met de singer-songwriter die na elk album met een dip opgescheept wordt. Zijn deze week verschijnende derde cd The Spaces In Between is weer een rustig wonderplaatje.

Tekst: Wilko van Iperen

Beeld: Diederik Meijer

Publicatiedatum: 22 september 2004

"We hebben dezelfde smaak in kleren", zegt Ben Christophers. We dragen allebei een blauwe krijtstreepcolbert, een jarenzeventigblouse en afgetrapte gympen. De glimlach die het gezicht van de Engelse singer-songwriter nu tekent, was enige momenten ervoor ver te zoeken. Tijdens de korte fotosessie in de hotellobby straalde het ongemak van hem af. Een verlegen jongen, zoals verwacht kon worden. Christophers debuteerde in 1999 namelijk met het ingetogen Beautuful Demon dat alom geprezen werd. Een album met folkliedjes waarbij iedereen het ineens weer over Jeff Buckley en Thom Yorke moest hebben, maar Christophers zocht het experiment op door samen te werken met David Kosten, de man achter de triphopact Faultine. Wat Christophers wel gemeen had met de genoemde artiesten was de kunst om binnen die rustige liedjes een dramatiek ten tonele te voeren die aangrijpt.

Is dat nou moeilijk voor zo'n rustig ogende jongen, poseren?
"Het hoort natuurlijk bij het hele pakket, interviews, foto's, maar soms vind ik het echt vreemd om een foto te laten nemen. De schuld ligt bij mijn vader omdat hij er altijd zo lang over deed. Hij liep altijd achteruit als hij foto's nam. Hij stuitte vaak genoeg op picknickmanden, of liep tegen honden op. Snapshots vind ik wel leuk maar poseren niet. Ik vind het onderscheid tussen het acteren en realiteit moeilijk. Ik houd van het natuurlijke. Ik wil er niet uitzien alsof ik weet dat mijn foto genomen wordt."

Maar in rock-'n-roll is het toch niet anders? Daar worden juist constant poses aangenomen.
"Er is een enorm verschil tussen beroemdheden en kunstenaars, vooral in Engeland. Beroemdheden zijn heel vaak geen kunstenaars en andersom."

Je kunt me niet vertellen dat er geen pose in jouw muziek zit.
"Ik kan niet acteren. Er wordt door mij geen rol gespeeld. Dat zou me frustreren omdat ik het niet zou kunnen bijbenen."

Bij jou moet dus alles natuurlijk komen.
"Nou ja, dat denk ik ook weer niet. Het duurt een lange tijd voordat je jezelf vindt als een singer-songwriter, op het podium, in de studio. Dus soms komt het natuurlijk maar soms ook niet. Dat komt omdat je voelt dat je goed moet zijn in wat je doet, je moet professioneel zijn, er bovenop zitten. Maar dat is eigenlijk het laatste wat je in rock-'n-roll nodig hebt. Het is juist belangrijk dat je niet goed kunt spelen, omdat het zou moeten gaan om wat je muzikaal maar ook letterlijk wilt zeggen."

Dus het goed beheersen van een instrument beperkt je juist?
"Misschien. Je kunt natuurlijk een fantastische muzikant zijn en ook jezelf uitdrukken door middel van die muziek, maar niet elke kunstenaar is ook een goede muzikant en andersom. Het gaat er om hoe het samengebracht wordt. Neem bijvoorbeeld het eerste concert waar ik ooit naartoe ging: The Stone Roses. Ik kende ze helemaal niet maar toen ik ze zag besefte ik dat het niet ging om wat ze doen, het gaat om hoe ze het samen doen. Het is de chemie. Je hebt slechts drie akkoorden nodig en de waarheid."

Mooi, maar jij bent in je eentje.
"Ik heb daar een eigen interpretatie van. Op dit album speel ik alles zelf. Het gaat bij mij om een andere soort van chemie. Een andere mentale verstandhouding met jezelf als schrijver, producer, performer. Het was ook weer vallen en opstaan omdat ik alles moest leren."

Was David Kosten dan niet jouw sparringpartner bij de eerste twee albums?
"Voor het eerste album had ik alles geschreven maar toch was het een samenwerking. We hebben op beide albums samen het idee geprobeerd te vormen. We waren beiden gericht op hetzelfde, hoewel dat bij David altijd moeilijk is om in te schatten. Je weet nooit of hij nu het een of het ander gaat doen. Dat mis ik wel op dit moment, maar wat ik toen heb geleerd neem ik nu mee. Toen was ik nog zoekende en David hielp me met de zoektocht, maar het is niet dat het zonder hem niet was gebeurd. Op het nieuwste album werken we niet samen omdat we niet op dezelfde tijd een lege plek in de agenda konden vinden."

Dus het was geen bewuste keuze om David van je af te schudden?
"Nee, het komt eerder door alle veranderingen. Ik wisselde van platenmaatschappij.. Eigenlijk wist ik precies wat ik wou doen met dit album. Ik had een visie. Ik dacht dat als ik met iemand anders zou gaan samenwerken, dat ik mijn doel niet zou halen. David heeft wel geluisterd naar de liedjes maar er viel gewoon niets meer toe te voegen. Ik had ze op mijn 8-track opgenomen maar ze waren af. We hebben ze alleen beter afgemixt."

Ben je zelfverzekerder geworden omdat je het nu in je eentje doet?
"Nou ja, gedurende het maken van het album wel. Ik moest gewoon nieuwe dingen proberen na twee albums die hetzelfde uitgangspunt hadden. Neem Hunky Dory van David Bowie. Na Low kwam dat als een schok maar ik houd van de humor, de hilariteit, de vreugde. Maar tegelijk houd ik van de elektronica van Warp. Ik besloot toen een 'Warped' popplaat te maken. Een beetje pervers en verdraaid maar heel simpel. Het idee was me geheel duidelijk."

Maar juist op je eerste twee albums hoor je de elektronica meer. Hoe wou je dan dat dit album anders zou zijn?
"Het gevoel van de plaat moest anders zijn. Meer upbeat, meer optimistisch. Simpele afgeronde liedjes met teksten die raken."

Denk je er dan niet teveel over na? Benader je het niet te intellectueel?
"Zo zie ik het niet, maar ik wil het wel zo mooi mogelijk beschrijven. In feite heb ik twee geesten. De een is volwassen en de ander is een klein kind. Ik vind het leuk om het schrijven van liedjes als een kind te doen. Sommige teksten zijn precies zoals ik dingen zou hebben gezegd toen ik vijf jaar oud was."

Ja, maar tegelijk zeg je onheilspellende dingen als I faced myself and saw no one.
"Dat is inderdaad best miserabel. Maar ook dat is iets uit mijn kindertijd. Toen mijn oma overleed, reed ik op de fiets op straat en dacht: We don't live forever?. Het liedje gaat over de race tussen mij en de eeuwigheid. Het is een heel vrolijk nummer maar met een serieuze ondertoon. Het gaat over iets onhaalbaars: eeuwig leven."

In een eerder interview met KindaMuzik vertelde je dat je problemen ervoer met het schrijven van het tweede album. Had je daar weer last van? Je deed er nu een jaar langer over.
"Grappig genoeg had ik nu geen last van writer's block. Ik ben er wel altijd bang voor. Het kan toch enkele maanden duren. De eerste keer was echt vreselijk. Nu was ik net weg bij mijn oude label. Ik heb een hele tijd niets geschreven. Ik was best neerslachtig en ben toen maar gaan reizen door Europa. Spanje, Griekenland en Frankrijk. In Parijs schreef ik heel dit album. Drie jaar is een lange tijd in het menselijk leven om niets te laten gebeuren."

Had het ook niet te maken met slechtere recensies van het tweede album? Komt dat hard aan?
"Nee, ik leerde al bij het eerste album dat het fantastisch is om zo snel succes te hebben. Ik besefte dat je daar niet altijd kunt blijven. Maar ik voelde ook niet dat de recensies minder waren. Ik zat toen in Europa, Australië, ik stond er niet bij stil. Love it or hate it, vind ik, don't let me fall down in the middle."

Maar je lijkt zo'n gevoelige jongen.
"Dat is waar. Ik geef het openlijk toe. Het is echt een achtbaanritje in mijn hoofd. Ik ben erg grillig. Ik kan van het diepste dieptepunt naar een enorm hoogtepunt in enkele minuten tijd."

Gebeurt dat je ook met een vriendin? Of een producer, of bandleden? Die compenseren dergelijke extremen toch? Of niet?
"Dat iemand met je op dezelfde hoogte zit, is belangrijk maar met mij is dat moeilijk. Ik heb geen normaal ritme in mijn lijf om op te staan of slapen te gaan op vaste tijden, of om op bepaalde dagen iets te doen. Dat ontwricht een boel mensen. Ik zou niet slapen als ik niet zou moeten. Een relatie is dus heel moeilijk maar het moet gewoon omdat het goed voelt. Daarom werd ik vroeger zo vaak ontslagen. Ik kon die routine niet vinden."

Maar wat nou als je geen muzikant was geworden? Wat nou als je album het niet goed doet en je gedumpt wordt?
"Daar denk ik elke dag aan, ik vraag me dat al jaren af. Ik weet het antwoord nog niet. Dat komt omdat ik er in feite zo niet tegenaan kijk. Ik denk niet dat het mislukt en als dat wel gebeurt, betekent het niet dat ik misluk. Ik weet wat ik ben en ik weet wat ik wil doen. Het is zo simpel als dat."

Wat maakt het album dan toch een stuk luchtiger dan de voorgangers?
"Na het tweede album was ik best neerslachtig. Ik vond troost in nummers die wat meer upbeat waren. Het gaf me een andere manier om tegen de zaken aan te kijken."

Is het dan een houding?
"Nee, het was een mentale herprogrammering. Het was gewoon fijn om bezig te zijn met popmuziek. Zo kreeg ik meer controle over mezelf."

Dus vrolijkere muziek was een middel om jezelf er weer bovenop te krijgen?
"Ja."

Wat was het probleem met de eerste twee albums dan?
(Lachend) "Ik was toen te blij."

Zie Ben Christophers live:
30/10 in Ekko te Utrecht
02/11 tijdens het Music In Mind Festival (29/10 t/m 06/11) te Brugge (met oa. Adem)

http://www.kindamuzik.net/interview/ben-christophers/je-hebt-slechts-drie-akkoorden-nodig-en-de-waarheid/7294/
Meer Ben Christophers op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/ben-christophers