• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Dossier: Nederdeath

Het grootste Europese indoordeathmetalfestival Neurotic Deathfest vindt elk jaar eind april plaats in Tilburg. De Nederlandse inbreng staat daar zijn mannetje tussen het internationale geweld; bands als Pestilence, Hail Of Bullets en Asphyx behoren tot de top van het genre. KindaMuzik gaat terug naar de wortels en duikt in een vergeten succesverhaal uit de vaderlandse popgeschiedenis: de nederdeathpioniers van twintig jaar geleden.

Tekst: Thijs Gouwerok

Publicatiedatum: 27 april 2011

Eén van de grootste verrassingen tijdens Neurotic Deathfest 2010 was de lastminuteshow van Severe Torture als vervanger van Annotations of an Autopsy. Het brutaldeathmetalkwintet uit Boxtel kwam, zag en overwon te midden van internationale klappers als Bolt Thrower, Napalm Death en Six Feet Under. De gedachten gingen onwillekeurig terug naar twintig jaar geleden, toen de Nederlandse deathmetalscene een rol van formaat speelde in het genre, dat destijds op zijn oorspronkelijke hoogtepunt verkeerde.

Het waren sowieso gouden tijden voor de Nederlandse popmuziek in de periode rond 1990. De vaderlandse muziekpers mag dan vooral berichten over de internationale successen van hoofdstedelijke oogappels als Urban Dance Squad, Bettie Serveert en de housepioniers, in de schaduw daarvan zetten deathmetalbands die meestal uit de provincie komen (met Rotterdam als belangrijke uitzondering), zoals Pestilence [bovenste foto], Asphyx [foto rechts], Thanatos, Gorefest [middelste foto] en The Gathering, Nederland op de kaart in de metal. Een genre dat tot dan toe weinig zoden aan de dijk zette. Vanaf dat moment, en tot op de dag van vandaag, staat Nederland internationaal bekend als deathmetalland. Zelfs de uiteindelijke hausse aan female fronted metal, die bovendien voor een groot deel schatplichtig is aan de nederdeathscene van het eerste uur, verandert daar weinig aan, zeker in undergroundkringen.

Typisch Nederlands?
Waarom van alle subgenres in de (extreme) metal nu juist death metal destijds zo'n vruchtbare voedingsbodem vond in Nederland blijft een kwestie van giswerk. Prozaïsch gezien lijkt het simpelweg een kwestie van timing. De vaderlandse metalscene is halverwege de jaren tachtig qua muzikantschap, infrastructuur en misschien ook wel vastberadenheid gewoon nog niet klaar om enige rol van betekenis te spelen in de thrashrevolutie. Het feit dat veel grote nederdeathbands (Thanatos, Dead Head, Altar en zelfs Pestilence) op hun eerste platen nog duidelijke sporen van thrash vertonen geeft al aan dat Nederland aanvankelijk toch enigszins achter de feiten aan liep.

Nedermetal mist ook het Scandinavische, mede door het landschap ingegeven, wezenlijke gevoel voor duisternis, depressie en doemdenken dat vereist is voor black metal; dergelijke sentimenten 'verwateren' in het polderlandschap veelal in de escapistische sprookjeswereld van gothic metal. Toch lijkt op het eerste gezicht de stereotype black metal van de gefrustreerde middenklassen-nerd beter bij de gemiddelde Nederlander te passen dan dat van de Amerikaanse working class deathmetalboer. Misschien is het toch de aardappeletersmentaliteit van 'doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg' en 'niet-lullen-maar-poetsen', die zeker in nederdeath-hotspots als Rotterdam en Twente nog vaak opgeld doet. Death metal is tenslotte de meat and potatoes van de extreme metal.

Diversiteit en experimenteerdrang
Dat wil overigens zeker niet zeggen dat bij de vaderlandse exponenten van het genre de middelmaat regeert of dat ze allemaal over één kam kunnen worden geschoren. Nederdeath heeft geen karakteristieke eigen sound, zoals die van Florida en Zweden, vanwege het gebrek aan een 'eigen' studio, zoals respectievelijk Morrisound (Tampa) en Sunlight (Stockholm). De Nederlandse scene blinkt vooral uit in diversiteit, met minimaal één bovengemiddeld sterke vertegenwoordiger in alle subgenres, of het nu old school, progdeath, gothic doom, brutal pornslam of de melodieuze variant is. In het geval van Pestilence en The Gathering, niet verrassend de enige metalvertegenwoordigers in OORs Nederpop Top 50, betreft het zelfs heuse pioniers. Daarbij dient bovendien te worden aangetekend dat de vermaarde Nederlandse gothic-/femalefrontedmetalscene zijn oorsprong vindt in vroege doomdeathbands als The Gathering, Orphanage en Celestial Season.

Neurotic Deathfest 2011
Ook op de komende editie van Neurotic Deathfest is het wat de Nederlandse afvaardiging betreft weer veelzijdigheid troef. De nadruk ligt op reünieshows van brutalnederdeathbands van de tweede generatie. Zo staat Centurian, dat na het uiteenvallen begin deze eeuw verderging onder de naam NOX en banden heeft met zowel Severe Torture als Prostitute Disfigurement, voor het eerst sinds 2002 weer op de planken. Ook de Tilburge helden van Antropomorphia debuteerden eind jaren negentig tijdens de deathmetalrevival, maar hebben een verleden dat teruggaat tot de jaren tachtig. De meeste aandacht gaat echter uit naar de herrezen brutalpornslamcultfavorieten Prostitute Disfigurement, en de 'Eindhoven-de-gekste'-LOLgrind van Rompeprop maakt het rariteitenkabinet helemaal compleet.

Daarnaast zijn er ook nog twee opvallende expats te noteren op de Neurotic Deathfestbill. In de Duitse prog-/techdeathsensatie Obscura is een prominente rol weggelegd voor het fretloze spel van bassist Jeroen Paul Thesseling (ook in Pestilence). Het Schotse Cerebral Bore kan op zijn beurt pronken met de Esmée Denters van de nederdeath: gruntster Simone 'Som' Pluijmers verwierf faam met haar YouTubefilmpjes vanuit de slaapkamer, voordat ze werd ingelijfd door de jonge deathcoreband die bij het grote Earache onder contract staat.

Hail of Bullets: de definitieve erkenning
Blijft over het trotse vlaggenschip van de hedendaagse nederdeath, de 'supergroep' Hail of Bullets [onderste foto]. Het vorig jaar verschenen tweede album, On Divine Winds, haalde net als debuut ...Of Frost and War weer diverse toonaangevende eindejaarslijsten in de buitenlandse media en het kwintet wordt beschouwd als één van de vaandeldragers van de New Wave of Old School Death Metal. De onbetwiste blikvanger van de band is grunter extraordinaire Martin van Drunen, die tegenwoordig alom wordt geroemd als één van de grootste frontmannen in de geschiedenis van het genre.

Maar het succes van Hail of Bullets is eigenlijk de definitieve erkenning van de pioniers van old school nederdeath in het algemeen. De leden van de supergroep stonden destijds met bepalende bands als Pestilence, Asphyx, Thanatos en Gorefest immers aan de basis van het succesverhaal.

Lees hier over zeven essentiële Nederdeathplaten.

http://www.kindamuzik.net/dossier/nederdeath/dossier-nederdeath/21512/
Meer Nederdeath op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/nederdeath