• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

De Goddelijke Komedie volgens Sepultura

Zelden in de geschiedenis van de mensheid verscheen er literatuur die door de eeuwen heen meer impact had, dan De Goddelijke Komedie van Dante Alighieri. Kunstenaars uit alle era’s lieten zich inspireren door dit intelligente dichtwerk, dat een fictieve reis door het hiernamaals beschrijft. Zeven eeuwen na dato blijkt ook voor Sepultura in dit werk de sleutel naar inspiratie voor een nieuw album verscholen te liggen.

Tekst: Bart Nijssen

Publicatiedatum: 07 maart 2006

Het is opmerkelijk dat een werk dat geschreven werd in de periode van 1308 tot 1321 (het jaar dat de dood van Dante markeerde), nog steeds zoveel invloed uitoefent op de hedendaagse kunst. Als je alleen kijkt naar welke bands zich lieten inspireren door De Goddelijke Komedie (of: ‘Divina Comedia’ in het Italiaans), dan is alleen die lijst al op zijn minst indrukwekkend te noemen. Om maar direct met een korte bloemlezing van wal te steken; wat te denken van het album Liberate Te Ex Inferis van metalcoreband Zao? Of Radioheads ‘Pyramid Song’, dat bol staat van de verwijzingen naar Dante’s meesterwerk?
Ook in het artwork van diverse platen speelt De Goddelijke Komedie een belangrijke inspiratierol, om met Skinny Puppy en Nirvana maar twee voorbeelden te noemen. Dat zijn dan allemaal nog voorbeelden van de laatste twinitg jaar.

Ook op de metaltitanen van Sepultura heeft De Goddelijke Komedie zijn uitwerking niet gemist. Op het moment dat de vier heren aan de slag gingen met een nieuw album en opvolger van het redelijke succesvolle Roorback uit 2003, was de inspiratie ver te zoeken, zo bekent frontman Derrick Green. “Als we repeteerden werd er vaak wat geouwehoerd over andere zaken dan muziek”, legt de sympathieke frontman uit. “Ikzelf wil altijd graag geïnspireerd zijn door iets. Net als bij een schilderij moet je even een vonk hebben en dat bleek De Goddelijke Komedie te zijn. Ik heb het boek ooit gelezen en ik wist vanaf het moment dat we het besluit namen om een soort van soundtrack te gaan maken – we hebben voor veel Braziliaanse films een soundtrack opgenomen – dat het goed zou uitpakken als we dit als basis zouden nemen. Het is een complex verhaal, maar er zitten zoveel overeenkomsten in met het heden. Toen onze gitarist Andreas (Kisser - BN) het boek begon te lezen, vond hij Dante direct briljant. Hij was van mening dat we onderzoek moesten doen naar het leven van de beste man en diens achtergrond. We wilden graag een up-to-date versie maken van de teksten en het artwork. Dante in de éénentwintigste eeuw als het ware. Alles viel dan ook direct samen nadat het idee geboren was. Zelfs het schrijven van de muziek ging vervolgens automatisch.”

Hel, Vagevuur en het paradijs
Het verklaart direct de titel van het gloednieuwe schijfje: Dante XXI dat op 20 maart - toevalligerwijs midden in de Boekenweek - verschijnt. Zowel qua muziek, teksten als artwork hebben de Brazilianen zich laten inspireren door het klassieke boek, dat de reis van Dante beschrijft door achtereenvolgens hel, vagevuur en uiteindelijk het paradijs. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het album uit drie delen bestaat.
De eerste serie tracks behandelen de hel en grijpen muzikaal gezien behoorlijk terug op de thrash metal- en hardcoreroots van het gezelschap. De eerste single, ‘Convicted In Life’, behoort tot dit deel en daarmee gaat de band direct lekker los. Green: “Dit was één van de eerste nummers die we schreven. Ik moet toegeven dat het schrijven van de nummers voor het helgedeelte betrekkelijk eenvoudig was, want metal is met al die agressie gebaseerd op dat soort sferen. We leven bovendien al in zo’n hel op aarde. Wat het vagevuur betreft: sinds ik in de band zit, vind ik dat er weinig met grooves is gewerkt. Dat lekker rockende geluid. Dat wilden we in dat deel doen, omdat we het vonden passen. Igor (Cavalera, drums - BN) en ik luisteren veel naar hiphop. Uiteraard wilden we geen hiphopplaat maken, maar als je alle muziek uit dit deel weglaat en enkel de beat overhoudt, heeft het er wel iets van weg. We hebben altijd Braziliaanse ritmes en metal gemixt, dus waarom zou dit niet kunnen? We wilden wel trouw aan ons zelf blijven en onze focus bewaren. Het is wel cool om een mix te doen, maar toch trouw te blijven aan jezelf, aan de band.”

In het deel dat het vagevuur beslaat, komt de band dan ook behoorlijk experimenteel uit de verf, en dat heeft niet enkel met de beats te maken. Blazers, strijkers; het maakt allemaal onderdeel uit van het Sepultura-geluid op dit nieuwe album. Niets is aan het toeval overgelaten en het sterke is, dat het altijd zo gedaan is, dat het prima aansluit bij de groovende thrash metal. “We wisten dat we met klassieke instrumenten veel verschillende sferen konden neerzetten”, legt Green uit. “We hebben immers al meerdere soundtracks geschreven, waarbij we dat ook hebben gedaan. Dit album is in principe een soundtrack bij het boek. Daarom paste het ook zo goed. Bovendien sluit het goed aan bij de sfeer van de Renaissance, die in die tijd begon.”

De allerlaatste track beslaat het paradijselijke deel uit het boek en is een bijzondere geworden. De metaltitanen komen hier namelijk op bijna Massive Attack-achtige wijze uit de hoek, wat misschien niet alle fans direct aan zal spreken. Het getuigt dan ook van lef dat de band dit aangedurfd heeft, maar voor Green stond maar één ding voorop: het moest en zou aansluiten bij de sfeer van het boek. “In het boek is het paradijs een spirituele wereld. Dante heeft op dat moment het materiële achter zich gelaten. Er zijn allemaal engelen en planeten en het is heel intens. We wilden dat het nummer die diversiteit in zich had, zodat duidelijk was dat dit het paradijs zou zijn.”

Symboliek
Naast de muziek is zoals gezegd ook het prachtige artwork van Dante XXI in zekere zin een vertaling van De Goddelijke Komedie naar het hier en nu. Het staat bol van de symboliek, iets waarmee ook Dante zelf – naast numerologie - niet onbekend was. Het hele dichtwerk bestaat uit drie delen van elk drieëndertig ‘zangen’. Het cijfer drie verwijst in deze naar de drie-eenheid in het Christelijk geloof (de Vader, de Zoon en de Heilige Geest) en het getal drieëndertig is een directe verwijzing naar de leeftijd waarop Christus stierf. Ook Sepultura liet zich door één en ander inspireren, zo legt Green uit. “Er zijn tientallen vormen van symboliek terug te vinden, met name in het artwork. Het zijn allemaal schilderijen en er zijn er drie van de hel, drie van het vagevuur en drie van het paradijs. Als je het allemaal samen ziet, in combinatie met de cover waarop je Dante ziet, zie je hem als het ware op deze vreemde reis gaan. Een reis door al die visioenen die een soort droom lijken. Alles hangt met elkaar samen. We gebruikten bovendien titels uit het boek en wat stukken van teksten. Zo is de eerste zin op het album dezelfde als de eerste zin uit het boek.”

De band heeft zich dan ook zoveel mogelijk gehouden aan het boek en dat heeft een conceptalbum tot gevolg dat met lef geschreven is. Niet elke metalhead zal het de band in dank afnemen dat het op deze wijze nieuwe wegen verkent, maar wie er voor openstaat, ontwaart toch iets moois. Dit is niet alleen een klassiek werk anno nu, maar ook het nieuwe Sepultura, dat met de recente dvd Live In São Paulo het Max Cavalera-juk definitief van zich af heeft gegooid.

De Goddelijke Komedie zelf? Het is inmiddels ongeveer zevenhonderd jaar geleden dat het boek verscheen en geloof maar niet dat Sepultura’s Dante XXI het laatste werk is dat hieraan zijn inspiratie ontleent. Vele kunstenaars zullen nog volgen tot het einde van de mensheid. Dat is allemaal de verdienste van die ene Italiaan, die het boek in ballingschap schreef: Dante Alighieri.

http://www.kindamuzik.net/artikel.php?id=12147
Meer Sepultura op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/sepultura