• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

HENRY GRIMES: wegbereider voor The New Thing

De enkeling in Nederland die de hand wist te leggen op het Amerikaanse avantgardetijdschrift Signal To Noise gaf het nieuws al door in december 2003, en iets later pikte ook The Wire het op. De vermiste contrabassist Henry Grimes was opgespoord. De man die in 1967 spoorloos verdween was leefde al jaren in een bescheiden apartementje in L.A.

Tekst: Remco Takken

Publicatiedatum: 14 april 2005

Hij was echter nog niet helemaal klaar om weer het podium op te springen. Zo had hij 35 jaar lang geen bas meer aangeraakt; Grimes verkocht zijn instrument voor of tijdens zijn reis van New York naar Californië. De New Yorkse collegabassist William Parker kwam ter ore dat Grimes de contrabas toch wel miste, en regelde met hulp van het Jazz Musicians Emergency Fund een instrument.
Binnenkort bezoekt hij de Benelux. In april is Grimes te horen in Marc Ribots Spiritual Unity-project, een eerbetoon aan Grimes' vroegere werkgever Albert Ayler. Volgende maand komt hij langs met zijn eigen trio.

Grimes' naam was tot voor kort verbonden aan die van twee nabije collega’s die beide een mysterieuze dood stierven. Pianist Call Cobbs Jr., in 1970 gedood door een automobilist die vervolgens doorreed, en bandleider/saxofonist Albert Ayler, die tegen het eind van hetzelfde jaar dood werd gevonden, drijvend in de New Yorkse East River.

Henry Grimes leeft dus nog, hij hoort niet langer thuis in het roemruchte rijtje 'casualties' van de swingin’ sixties, maar dient te worden geschaard onder jazz survivors als Sonny Simmons, Burton Greene, Steve Tintweiss en Perry Robinson. Pardon, u kent ze niet? Bovenstaande namen kenden geen spectaculaire comeback als Grimes, maar spelen nog altijd voor een select groepje liefhebbers. En ook Grimes treedt weer regelmatig op.

Nu, in 2005, is het feit dat de bassist nog leeft inmiddels bijzonder genoeg. Lowell Davidson, Don Cherry, Ed Blackwell en andere vooruitstrevende musici leven inmiddels niet meer. Het is voor deze generatie, om het maar eens eufemistisch te stellen, niet bijzonder gemakkelijk geweest om te overleven. De saxofonist die de weg wees, John Coltrane, overleed in 1967, de elektrisch versterkte jazzrock deed zijn intrede, akoestische muziek leek passé. Zelfs de nieuwere lichting jazzmuzikanten wist met de grootste moeite de jaren zeventig te overbruggen. In de jaren tachtig waren de ogen gericht op jonge zwarte muzikanten die de jaren vijftig nog eens dunnetjes overdeden. Vrije muziek leek definitief uit de mode.

Henry Grimes speelde al vanaf de jaren vijftig met grootheden als Charles Mingus, Sonny Rollins en Benny Goodman, maar de meeste bekendheid kreeg hij als wegbereider voor The New Thing, later Free Jazz genoemd. Met Albert Ayler en Don Cherry stond Grimes aan de wieg van het roemruchte platenlabel ESP-Disk, waar hij één elpee uitbracht met zijn eigen trio. Na het uitbrengen van het live album Albert Ayler in Greenwich Village (op Impulse) verdwijnt Grimes naar Californië zonder ook maar een enkel teken van leven te geven in de dertig jaar die zouden volgen. Men kan de 'stille jaren' dan ook gerust samenvatten onder het kopje 'louter overleven'. Grimes had zijn verleden als muzikant volledig achter zich gelaten, en leefde afwisselend van de steun en talloze losse baantjes.

Van een gloedvolle terugkeer op de jazzpodia had Grimes niet kunnen dromen, voordat sociaal werker Marshall Marotte, uit Athens, Georgia hem terugvond in LA. Een vetpot zal het nog steeds niet zijn voor de oude bassist. De platenindustrie houdt zich inmiddels verre van avontuurlijke muzikanten als Henry Grimes. Een tragische kanttekening: wie op dit moment de internetpagina's van Grimes' toenmalige jazzlabel Impulse afstruint, stuit op een pijnlijk verzoek van het huidige management. Er is ontdekt dat de platen van Albert Ayler (met Henry Grimes) nog steeds vrij goed verkopen, en men probeert nu in contact te komen met de in november 1970 overleden tenorsaxofonist. Op http://www.vervemusicgroup.com/impulse/artist.asp?aid=2790 staat het volgende te lezen: We can use your help! Feel free to email us at contact@vervemusicgroup.com if you represent Albert Ayler and want a photo, bio, and tour information listed on our site.

Zo blijkt maar weer: levende muziek bestaat tegenwoordig bij de gratie van de podia die ruimte bieden voor jonge en oude talenten.

Spiritual Unity (met Marc Ribot, gitaar, Roy Campbell trompet en Chad Taylor, drums) is te zien op:
18 april: Bimhuis, Amsterdam, NL
19 april: De Vooruit, Gent, B

Henry Grimes Trio (met Marilyn Crispell, piano en Andrew Cyrille, drums):
4 mei: P.P. Cafe, Brussel, B
5 mei: Cultuurcentrum Luchtbal, Antwerpen, B
9 mei: Bimhuis, Amsterdam, NL
10 mei: Chateau/ Kasteel Vilain XIII, Dreef / Leut (Maasmechelen), B

foto 1: John Abbott
foto 2: Agostino Mela

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/henry-grimes/henry-grimes-wegbereider-voor-the-new-thing/9151/
Meer Henry Grimes op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/henry-grimes