http://www.kindamuzik.net

ernaast

Onze laatste liverecensie.

Meindert Talma in De Amer.

Onze laatste albumrecensie.

M.I.A. weet wat ze wil.

Ons laatste interview.

Sin Ropas: scheuten en zwarte turf.

Onze laatste video.

Colin Benders: het geluk van de modulaire synthesizer.

M83 | Dead Cities, Red Seas and Lost Ghosts

Franse electronica als een warm bad.
CD, Gooom Disques/Labels

Tekst: Gerard de Jong

Publicatiedatum: 16 mei 2003

Muziek heeft de neiging zich vast te klampen aan diep gekoesterde herinneringen. Het kan zomaar gebeuren dat - dit is uiteraard puur hypothetisch - Klaus Schulze's Timewind je terugvoert naar dat houten bankje in dat vrieskoude winterse weiland waar je je eerste trip ervoer. The Cure's Disintegration Song zou je kunnen herinneren aan hoe ze je aankeek toen je haar deur voor de laatste maal achter je sloot (wat zag ze in godsnaam in die eikel?). Of - en je durft het uit schaamte je beste vriend nog niet toe te vertrouwen - hoe je spontaan verliefd op dat ene meisje werd toen ze je op het strand diep in de ogen keek en 'Today' van Smashing Pumpkins neuriede...

Is het een mooie herinnering? Niets meer aan doen, houden zo. Draai dat nummer eens per jaar en voel je voor even kiplekker. Simpel. Het is één van muziek's meest getructe eigenschappen om te overleven: Wees present als er iets gebeurt, en maak vervolgens associaties los bij de luisteraar - als het even kan positieve associaties - en een levenslange koestering of op z'n minst een sympathieke benadering is veiliggesteld.
Een stuk lastiger wordt het als een bepaald nummer je opzadelt met een slechte of pijnlijke herinnering. Je kunt je flink houden en rationeel zeggen dat het toch een knap nummer is: Compositorisch in orde, de muzikanten doen hoorbaar hun stinkende best, en de produktie is uitmuntend. Zinloos. Je hebt het zover gekregen dat jouw herinnering je in de weg staat om ooit nog van die plaat te genieten. Voor eeuwig verpest.

Dat het ook anders kan, bewijst het Franse M83 (Meta 83) met haar nieuwe album Dead cities, red seas and lost ghosts. De plaat dringt zich niet op om de soundtrack van jouw leven te worden, omdat het dat stiekem al is. De geluidsvelden van Nicolas Fromageau en Anthony Gonzalez nemen de luisteraar teder bij de hand. Het gaat de Fransen duidelijk niet om de plaats van bestemming maar om de reis zelf. Daar ze zelf achter de knoppen zitten blijven ze je altijd dat ene stapje voor. De muziek overstemt ongebonden toekomstige herinneringen, en voert je door je eigen gevoelswereld. Weg met 'Today' en 'Disintegration Song', je zou willen dat deze muziek klonk toen je daar op het strand stond of de deur dicht sloeg. Alleen Schulze's Timewind mag blijven.

"Sun is shining, birds are singing, flowers are growing, clouds are looming and I am flying" klinkt het in openingsnummer 'Birds'. De blikken, door een vocoder gehaalde, stem is het sein om je veiligheidsgordels vast te maken. Het geluid van tjilpende vogeltjes verstomt langzaam. Tijd om over dit alles na te denken en je eerste gedachte bij de strot te pakken is er niet.
Wat volgt is een 55 minuten durende onderdompeling in een weelderig bad van hemelse strings, orgels en een enkele stem uit het verleden. Niet voor niets behoren Tangerine Dream's Phaedra en Ash Ra Temple's New Age of Earth tot de vijf favoriete platen van het duo. Strings en zoemende synths lenen zich uitstekend om emotie en kleur in geluid te vangen. M83 zet ze op stadionsterkte in. Het geluid van hun muzikale voorbeelden komt geregeld terug, maar als onderdeel van een groter geheel. Er is geen sprake van simpel effectbejag door de luisteraar gewoon omver te blazen met geluid, zodat hij wel verbijsterd moet zijn. Het knappe van M83 is dat ze aantonen dat een muur van strings en synthdrones juist heel klein en intiem kan zijn. Spanning (in 'Be Wild'), achterdocht ('America') en euforie ('Run into Flowers') komen briljant samen op een plaat die soms verstild door je kamer deint, soms schoenstaart en dan weer (post-)rockt.

De spaarzame adempauzes op Dead cities... zijn niet voldoende om de overdaad aan kleur en gevoel te verwerken. De drie minuten pure stilte in het aflsuitende prijsnummer 'Beauties can die' is oorverdovend. De synths zingen nog na, je bent afgeleverd op de plek waar M83 je heeft gebracht. De reis die je het voorbije uur hebt afgelegd dendert nog door je lijf. Dead cities, red seas and lost ghosts is een plaat van pastorale schoonheid, als een warm bad. Het is aan jou om je eigen reis te maken. Ik ben benieuwd naar jouw - uiteraard puur hypothetisch - verhaal.