• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Jacob Kirkegaard | 4 Rooms

Stilte tot de tiende macht.
CD, Touch/Konkurrent

Tekst: Thijs Menting

Publicatiedatum: 26 oktober 2006

De opzet is als volgt: men neemt een stille ruimte en plaatst her en der een microfoon. Je neemt de stilte op, tien minuten lang. Vervolgens speel je die opname weer in die ruimte af. Het mengsel van opgenomen en werkelijke stilte leg je weer vast. Zo herhaal je dat proces tien keer. Het resultaat: de beklemming van uitvergrote stilte.

Stilte tot de tiende macht blijkt immers geluid te bevatten. Zelfs in de ‘Zone of Alienation’, het niemandsland rondom de ontplofte kernreactor in Tsjernobyl, waar elk teken van leven is weggeschroeid. De stilte moet er hardnekkig en indringend zijn. Daar, in dat gebied, koos Jacob Kirkegaard vier plekken uit en deed zoals hierboven is beschreven. Terwijl veel conceptuele kunstjes het bij de uitvoering laten afweten, versterkt het op Four Rooms alleen maar het eindresultaat. Hoewel de vier doffe ruisstukken ook prima op zichzelf kunnen staan, wordt de beklemming nog intenser als je bedenkt hoe ze zijn gemaakt in die van dood doortrokken stad.

Alle vier de drones zijn benauwend en drukkend. Ze vibreren als warme lucht. Ondanks dat ze allemaal even dik en indringend zijn, verschillen ze onderling. Dat zal wel iets met de akoestiek van de ruimtes te maken hebben. Of met de wind, het ongedierte, of de druppels die in het zwembad vallen. Het is onheilspellend, bijna luguber, hoe er in het auditorium na een minuut of acht opeens een hoge toon opdoemt die de logge geluidslaag die er hing verdringt. Vooral omdat het niet wordt aangestuurd. Het ontwikkelt zich vanzelf, uit ontmaskerde stilte. Church is ook beangstigend omdat je er, met een beetje goede wil, een resonerende orgeltoon in hoort die heel langzaam van kleur verandert. Alsof het kerkorgel daar nog steeds geluid maakt.

Toen Alvin Lucier in 1970 op dezelfde manier zijn stem afspeelde en weer opnam ging die stem na een tijdje een eigen leven lijden en ontdekte hij nooit eerder gehoorde geluiden. Kirkegaard doet nu hetzelfde. Alleen laat hij deze keer de stilte zijn gang gaan, op een onmenselijke plek. Geheel uniek is de insteek dus niet, maar wat maakt het uit als het eindresultaat blijft fascineren?

Meer info over dit project en andere projecten van Kirkegaard op http://secretsounds.dk/nada/

http://www.kindamuzik.net/recensie/jacob-kirkegaard/4-rooms/14267/
Meer Jacob Kirkegaard op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/jacob-kirkegaard