• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Sziget-festival 2006

Sziget sloopt zelfs de ervaren festivaltijger.
16 augustus 2006, Boedapast (H)

Tekst: Patrick van Engelen

Beeld: Patrick van Engelen

Publicatiedatum: 25 augustus 2006

Sziget in Boedapest is één van die festivals die je je leven lang niet meer vergeet. Op een enorm eiland midden in de Donau staan tussen de vette dampen van de vele eettentjes ongeveer zestig podia opgesteld. Meer dan duizend acts in zeven dagen vechten om de aandacht van de bezoeker. Van Radiohead tot dikke travestieten. Alles wat je op een festival kunt verzinnen is aanwezig. Voor de West-Europese festivalbezoeker is het bovendien spotgoedkoop.

In 1993 werd Sziget voor het eerst georganiseerd. Het was een bijzonder festivaljaar, want ook Lowlands beleefde toen zijn eerste editie. In de beginjaren werd Sziget (letterlijk: eiland) vrijwel alleen door Hongaren bezocht en was het meer een retrofestival. Namen als The Byrds, The Stranglers en Jefferson Starship bezorgden het festival de bijnaam 'het Woodstock van Oost-Europa'. Inmiddels is Sziget uitgegroeid tot een modern, goed georganiseerd, enorm evenement dat zijn gelijke in Europa niet kent. Nog slechts iets meer dan de helft van het bijzonder gemêleerde publiek is Hongaar. West-Europa is ruimschoots aanwezig en ook publiek uit Rusland, Oekraïne en Australië vermaakt zich er opperbest.

Engels
Het internationale karakter is één van de charmes van Sziget. Met het Engels als voertaal lult iedereen met elkaar. Meestal gaan de gesprekken niet dieper dan een glaasje Palinka (de Hongaarse vruchtenjenever in vele smaken), maar wat een feest! Een verenigd Europa is nergens zo dichtbij als op dit eiland in Boedapest. Het asociale gedrag dat je steeds meer tegenkomt op de Nederlandse festivals is op Sziget nog nauwelijks doorgedrongen, al is dat misschien slechts een kwestie van tijd.

Dag 0
De dag voor het festival heet dag 0. Alleen mensen met een campingticket voor zeven dagen mogen dan het eiland op. Mensen die liever niet in een tentje bivakkeren betalen twintig euro minder, maar missen daarmee een leuke dag. Ook al zijn er nog geen optredens, de echte festivaltijgers brengen het feest al goed op gang. Met de lichamen nog vol energie wordt er flink doorgehaald bij de tientallen barretjes. De bar Dalmat (bij het grote wereldpodium) heeft op deze dag een enorme feestreputatie opgebouwd. Een geluidsinstallatie is genoeg om een uitbundige chaos te veroorzaken. Zitplaatsen veranderen in springplekken en tentpalen worden gymnastiekrekken. Wat op Lowlands niet meer mag, is hier normaal. Op dag 1 is de helft van de bierbanken van Dalmat reeds gesneuveld. Je vraagt je af hoeveel gebroken ledematen de EHBO al te verwerken krijgt voordat het festival werkelijk is begonnen.

Divers aanbod
Als vaste Lowlands-ganger ben je gewend aan een gevarieerd programma. Van wat straattheater of comedy kijk je niet vreemd op. Sziget gaat verder. Niet alleen toptheater, ook sport (van karten tot voetbal), workshops en discussiegroepen behoren tot het programma. Het is overweldigend wat je allemaal kunt doen. Pottenbakken, in de botsauto’s, dwalen in het licht hallucinerende Luminarium, badderen in de chocolade of verstrikt raken in het Tarot-Labyrinth. Je hobbelt mee in een Afrikaanse dansworkshop, gaat bungeejumpen of rookt een waterpijp. Geestelijk advies bij een rabbi is verkrijgbaar voor tien forint (4 eurocent). Het aantal podia lijkt eindeloos: jazz, wereldmuziek, metal, pop, punk, dance, klassiek, blues, groot straattheater, 'afro-latin', dans, denksport en karaoke. Het is heel normaal wanneer je op de laatste dag nog een nieuw podium ontdekt.

Bagger
Tussen het enorme aanbod aan bands zit veel goeds, maar ook veel bagger. Vele tribute-bands passeren de revue, maar slechts enkelen kunnen de toets der kritiek doorstaan. Gelukkig blijft je van zo’n lang festival lang niet alles bij. Hoogtepunten? Natuurlijk het overdonderende optreden van Iggy Pop & The Stooges. Na wat publiek op het podium te hebben geroepen volgt een complete veldslag met de beveiliging. Punkbeest Iggy gooit zichzelf vol in de strijd en uiteindelijk staat het podium aardig vol. Het tafereel wordt keurig vastgelegd op de twee enorme beeldschermen naast het hoofdpodium.

Ook Radiohead verdient – nauwelijks onverwacht – een vermelding. De magie die deze band voor een publiek van 40.000 mensen op zaterdag creëert, is fabuleus. Bij het sterk geprogrammeerde wereldmuziekpodium zijn hoogtepunten meer regel dan uitzondering. Balkan-helden Boban Markovic en Goran Bregovic brengen het publiek in extase. Ook de reggae van Tiken Jah Fokoly uit Ivoorkust raakt een gevoelige snaar bij het publiek.

Hare Krishna
Uniek is het Hare Krishna-podium. Hier wordt gratis (vegetarisch) eten uitgedeeld en op het podium de hele dag Hare Krishna bezongen. Als achtergrond voor gebed dienen niet alleen relaxt kabbelende deuntjes, maar ook punk en metal. Bijzondere vermelding verdient ook de Roma-tent. Zigeuners worden op de Balkan nog behoorlijk gediscrimineerd en zo'n podium krijgt dan automatisch iets extra's. Elke avond is het hier een dolle boel met traditionele en moderne zigeunerbands. 's Nachts wordt de tent omgebouwd door het platenlabel Putumayo voor een wereldmuziekdisco.

Slaap
Acht dagen festival vergt zijn tol. Zelfs het meest ervaren festivalbeest redt het niet zonder slaap. Naarmate de dagen vorderen, kom je dan ook overal mensen tegen die zomaar ergens in slaap zijn gedonderd. Midden op het voetgangerspad, voor een speaker of tegen een Toifor-toilet (soort Dixi). Voor de mensen bij wie zich het slaapgebrek wat duidelijker aandient, zijn er vele relaxplekken. Strandstoelen achter een watergordijn van visdraad, enorme kussens en zitjes van autobanden. Heerlijk voor luilakken is ook de Cökxpôn Ambient Tent Garden. In een relaxte sfeer kun je hier hangen (of slapen) op kussens en matjes, soms zelfs met een band op de achtergrond. Je levert je schoenen in bij de ingang, krijgt een nummertje en als je vertrekt, krijg je je schoenen keurig terug in een plastic tasje. Zo'n service ben ik op een groot Nederlands festival nog niet tegengekomen.

http://www.kindamuzik.net/live/sziget-festival/sziget-festival-2006/13728/
Meer Sziget Festival op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/sziget-festival