• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Gisèle Vienne & KTL - The Pyre

Akelige impact op het scherpst van de kille snede.
15 juni 2013, Frascati, Amsterdam

Tekst: Sven Schlijper

Publicatiedatum: 19 juni 2013

"De kleine lettertjes!" Hoe vaak hoor je het niet? "Lees die kleine lettertjes nou vooral ook; dan kom je niet voor onplezante verrassingen te staan." Door heel Amsterdam (en ook daarbuiten) kom je de dikke programmaboekjes van het Holland Festival tegen. Even een middagje gaan zitten en het werkje helemaal lezen zorgt ervoor dat je niet achter enig net vist. Heus. Ook in het geval van The Pyre door Gisèle Vienne. Of je moet net weten dat zij de partner is van Stephen O'Malley natuurlijk en dat de twee voor eerdere voorstellingen – waaronder het weergaloos confronterende Jerk – al samenwerkten, overigens ook met 's mans wapenbroeder Peter Rehberg. Het is dan ook nauwelijks een verrassing dat The Pyre KTL live als integraal onderdeel van de performance bevat.

De Frans-Oostenrijkse Vienne ontregelt in haar voorstellingen bij de vleet. Vaak maakt ze gebruik van poppen, maar performance art, dans, beeldende kunst, lugubere teksten en de inktzwarte muziek van Rehberg en O'Malley maken ook integraal onderdeel uit van haar werkstukken. Vienne verkent de donkere kanten van de menselijke psyche en legt die kant van de ziel bloot: bruut geweld, seks , dwang, obsessie, frustratie, hunkering, rouw, verlies...

Aan- en afwezigheid
In The Pyre staat het bezielde en ontzielde lichaam centraal. Vienne bouwt tussen een danseres en jonge acteur een spanning op tussen aan- en afwezigheid en breekt die vakkundig ook weer af. Het stuk wordt van achter naar voren gespeeld. Je ziet twee delen op het podium. Het 'begin' is een boek dat je na afloop in de zaal of thuis leest.

In futuristisch neonlicht wordt het lichaam van de danseres ontdaan van menselijke trekken. Als een bijna-alien beweegt zij langzaam, haar nek bijzonder langgerekt, met ogenschijnlijk zeer lange ledematen: als de spinfiguren van Louise Bourgeois. De danseres is als een icoon voor de 21ste eeuw in een tableau vivant waarin choreografie, dramaturgie, lichtontwerp, muziek en tekst samenwerken in elkaar aanvullende nevenschikking.

Geen soundtrack
KTL [zie foto] verzorgt live de muziek. De heren Rehberg en O'Malley maken geen soundtrack bij een voorstelling, maar werken improviserend aan het presenteren van een van de vele narratieve lagen. De mannen beginnen zoekend en atonaal. IJle tonen meanderen langs elkaar en versterken de idee van abstractie in Deel 3. Langzaamaan bemoeit O'Malley zich meer en meer met het geluidbeeld. Het licht dimt en een soort tunnelvisie komt tevoorschijn. De drone rommelt in het laag en zwelt aan; de toeschouwer/luisteraar wordt onwillekeurig de diepte in gesleurd.

Waar O'Malley de drone bestiert en zich richt op het gedonder en geraas in de lagere frequentieregionen, zorgt Rehberg voor noise-erupties en textuur in snijdende hoge tonen. Ook kleurt hij met unheimliche klanken een sfeer die danig nog meer beklemming oproept. In de 70 minuten die The Pyre duurt wordt heel tergend het volume opengeschoven en ondanks her en der in het publiek wat vingers in de oren, bereiken de niveaus nooit de pijngrens. Juist het net daartegenaan schurken zorgt al voor genoeg verontrusting en desoriëntatie. Elk gevoel van mogelijke menselijke warmte wordt ook in de holle galm van de muziek uitgebannen.

Akelige impact
Vienne toont in haar stuk (en schrijver Dennis Cooper ook in de tekst van het boek) gitzwarte aspecten van de mens. KTL's muziek kent ook in het geheel geen andere kleuren dan van vaalgrijs naar diverse tinten zwart. Naar wordt op naar gestapeld, vult elkaar aan, grijpt ineen en deelt dreun na dreun uit. The Pyre is allesbehalve een vrolijke familievoorstelling, maar dat had ook niemand van Vienne en KTL verwacht. De makers leveren een ronduit akelig Gesammtkunstwerk waarvan de impact nog lang na de voorstelling zijn effect doet gelden. Theaterliefhebbers zullen verbaasd en verbijsterd zijn geweest, muziekliefhebbers hadden aan The Pyre een puik live-concert van KTL in de lijn van de laatste plaat V; en wie van beide weet te genieten ging op in een onder de huid kruipende, inktzwarte avant-garde mix op het scherpst van de kille snede.

Foto via Creative Commons

http://www.kindamuzik.net/live/ktl/gis-le-vienne-ktl-the-pyre/24078/
Meer KTL op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/ktl