• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

De haptonomische cirkel van Why Music?

De ware muzikant raakt verslingerd aan het podium als een junk aan de drugs. Bij een gewone baan als kantoorklerk of gesjeesd zakenman zou een artiest gek worden. In de avonduren, op de planken, dat is waar hij of zij thuishoort. Maar waarom muziek? Dat is de cruciale vraag die tekstschrijver Ron Bosmans en fotograaf Brendan van den Beuken artiesten stellen in hun boek: Why Music?

Tekst: Niels Steeghs

Publicatiedatum: 20 april 2009

In de kroeg, waar bij een koel glas bier goede ideeën opborrelen, ziet ook het idee van de Noord-Limburgse muziekliefhebbers in 2007 het levenslicht. Beiden treffen elkaar regelmatig in muziekcafé Cambrinus in Horst, waar artiesten voor een appel en een ei spelen. Het prikkelt al snel die ene vraag waar het hele concept om draait. Met deze uitvoering zijn Bosmans en Van den Beuken aanbeland bij het tweede deel. In het boek komen onder meer Willy DeVille, Rowwen Hèze, Fish, Gary Moore, Kim Wilde, Ilse de Lange, Status Quo en Stevie Ann aan bod.

Eén vraag
Door het succes van het eerste deel, heeft het duo eigenlijk voor deze uitvoering de weg al goeddeels geplaveid. Toegang tot de coulissen van het Weerter Bospop is daarin ook één van de succesfactoren. Bosmans: "Door inspanning van de drukker van het eerste boek, die ook vrijwilliger was bij Bospop, kregen we de kans daar te fotograferen. Met het eerste boek in de hand sloegen we onze slag. Artiesten werden enthousiast, en maakten tijd omdat ze zagen dat het geen rommel was."

Toch gaat dat benaderen van die artiesten niet altijd van een leien dakje, mede doordat er een management tussen zit. Van den Beuken: "Het bereiken van een artiest kan bijna alleen door backstage af te wachten tot je ze gewoon kunt aanspreken. Dan blijkt er vaak niks aan de hand te zijn." In elk geval is het stellen van één en dezelfde vraag aan alle artiesten handig om te objectiveren, zo stelt de boomlange fotograaf. Temeer omdat antwoorden, kort of lang, volledig geplaatst worden. "Uiteindelijk reflecteert iedereen op die ene vraag. Je kunt dat niet sturen. Als je een artiest adoreert krijg je een ander interview dan wanneer je er geen drol aan vindt. Dat lees je vaak terug in recensies en interviews. Bij dit concept is dat onmogelijk, omdat iedereen dezelfde vraag krijgt."

En die ene vraag levert het duo uit de contreien van Horst mooie momenten op. Gesprekken waaruit blijkt dat veel artiesten simpelweg niet zonder de kick en zonder de adrenaline kunnen. En contacten waardoor bepaalde jeugdhelden voor Bosmans nog meer gaan betekenen. Zoals Kim Wilde: "Je zag op Bospop een rijpe rockvamp die er helemaal tegenaan ging. Tienduizend mensen waren laaiend enthousiast. Op één van de foto's zie je haar bijna jankend afscheid nemen. Dat was zo aandoenlijk. De manager sleurde haar na die ene vraag mee. Ik riep haar nog, en zij greep me vast. En dan heb je nog even oogcontact, en dat is hartstikke leuk en puur. Daarom krijgen zulke mensen voor mij nog meer waarde."

Haptonomische cirkel
De foto's in het boek zijn allen in hoogcontrast zwart-wit. De beelden dringen bijna door tot in de poriën van de artiest. Dat is ook de insteek die Van den Beuken als fotograaf kiest. "Iedereen heeft een bepaalde haptonomische cirkel. Als je portretten maakt van mensen, dan moet je normaliter niet in de intieme zone komen. Ik wil dan toch in die cirkel, kijken wat daar is. Ik vind het interessant om mensen te doorgronden en ik heb ontdekt dat dit voor mij door middel van fotografie heel goed gaat. Een muzikant geeft zich bloot op het podium. Dat is een hele pure vorm van expressie."

Zo wordt fotografie eigenlijk een spel waarbij je vangt wat ergens zweeft. Ook al klinkt het een stuk eenvoudiger dan het is, Van den Beuken komt volgens diens kompaan toch regelmatig terug met een triomfantelijke blik die vertelt dat hij hét plaatje gemaakt heeft. "Het mooiste vind ik nog steeds het moment bij een optreden van Gary Moore. Ik stond in het veld, en zag die horde van een stuk of vijftien fotografen. Het hele zootje ging links voor het podium staan, want daar stond Moore. Brendan ging helemaal in het rechterhoekje staan. Dus ik denk: wat doet ie nou? En uiteindelijk komt hij weer heel rustig aanwandelen en zegt ie: 'Die hebben 'm niet, maar ik wel!'"

Een van de mooiste vangsten in het boek is de foto van Willy DeVille, ook met de ontmoeting in het achterhoofd. Bosmans: "We zijn op Pinkpop Classic backstage bij hem geweest. Daar zat een soort Mohikaan. Het was moeilijk om aan te zien, een man die geleden en geleefd had. Maar hij is zo'n innemende, kinderlijk lieve man. Later zie je hem een spuit uitbeelden op het podium, en heeft ie weer wat anders."

Tekst en beeld versterken elkaar in het boekwerk. Mede doordat Bosmans en Van den Beuken bijna als vanzelf samenwerken. "De kracht is dat we elkaar goed vinden. Een half woord is genoeg om te snappen wat we gaan doen. Why Music? is meer dan alleen een fotoboek, en meer dan alleen een boek met teksten. Het unieke is dat je een persoonlijke reactie hebt bij een hele mooie foto."

Foto's: Brendan van den Beuken

Het boek Why Music? is te bestellen via http://brendan.exto.nl. De opbrengst ervan gaat naar een fonds van Kunstencentrum Jerusalem in Venray om talentvolle kinderen uit minder draagkrachtige gezinnen te ondersteunen bij het bekostigen van hun muziekeducatie.

http://www.kindamuzik.net/interview/why-music/de-haptonomische-cirkel-van-why-music/18454/
Meer Why Music? op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/why-music