• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Chimney Brothers: mijn gitaar was mijn verzekering

Met vijf dollar per dag op zak fietsen van New Orleans tot New York. Rik van den Bosch (25) van The Chimney Brothers besloot vorig jaar om deze uitdaging aan te gaan. De tocht die hij maakte langs enkele belangrijke muzieksteden in Amerika verliep anders dan hij had verwacht. Rik belandde op straat zonder geld en moest gitaar spelen om aan eten te komen. Van den Bosch: "Mijn gitaar was mijn verzekering. Door de muziek kon ik mijn reis afmaken".

Tekst: Patrick van Engelen

Publicatiedatum: 06 juni 2003

"Ik wilde al heel lang naar Amerika om mijn favoriete muziek in zijn oorspronkelijke land te horen", zegt de blonde gitarist. "Bijna al mijn favoriete muziek komt uit de 'States'. Ik wilde met mijn eigen ogen zien of je met een gitaar en een fiets door het land kan trekken. Mijn bedoeling was om muzikanten tegen te komen met wie ik kon spelen. Mijn eerste plan was om langs de Mississippi te fietsen, van Chicago tot New Orleans. Maar omdat ik in Nederland een Russisch meisje had ontmoet uit New York, besloot ik mijn plannen te wijzigen. Als je richting New York fietst, kom je tenslotte ook door 't muzikale gedeelte van Amerika. En New York is een echte muziekstad." Tijdens zijn reis nam Van den Bosch opnames met een kleine recorder. Uit de enorme berg geluidsopnames heeft hij uiteindelijk een cd samengesteld. Qua geluid niet al te best, maar als je het verhaal achter de cd kent, erg indrukwekkend.

Jeugd
Blues en country is Rik met de paplepel ingegoten. Zijn vader was begeleider in diverse country- en sixtiesbandjes en zo pikte hij al op jonge leeftijd wat muzikale kennis mee. "In de platenkast van mijn vader stonden bekende dingen als Wings en Beatles maar ook oude blues. Toen ik negen was kocht ik mijn eerste bluesplaat (John Lee Hooker, red.) en ging ik me echt voor muziek interesseren. Langzaamaan ontdekte ik steeds meer: Stills, Nash & Young, Janis Joplin. Echt gek van muziek werd ik op mijn dertiende, toen ik Jimi Hendrix hoorde. Vanaf dat moment ben ik ook blues gaan verzamelen. Niet alleen de oude helden, maar ook moderne dingen als Jon Spencer. Echt interessant vind ik vooral bands die genres als blues en jazz gebruiken en daar iets geheel nieuws mee doen."

Chimney Brothers
Samen met Arne Wolfswinkel vormt Rik de basis van The Chimney Brothers, een band die ook blues en jazz vermengt tot iets eigens. "Ik heb Arne op de middelbare school ontmoet. Doordat we beide fan waren van Jimi Hendrix trokken we naar elkaar toe en gingen een soort huisvlijt maken. In het begin was dat echt 'lolbroekenmuziek', zowel qua tekst als melodie. Toen we in 1997 een drummer aantrokken, zijn we pas serieus nummers voor een band gaan schrijven. Dat was de start van The Chimney Brothers. In het begin speelden we voornamelijk harde moderne blues. Nu zijn we een stuk breder. Je zou het garageblues met invloeden uit surf, hiphop, rock ’n roll en jazz kunnen noemen. In onze nummers is een enorme verscheidenheid gekomen. Het ene nummer is meer jazzgericht. Het andere gaat meer richting hiphop."
Bijzonder in het geluid van The Chimney Brothers zijn de samples. "Dat is vooral het werk van Arne", vertelt Rick. "Die werkt bij het Nederlands Jazzarchief en kan dus makkelijk dingen vinden. Hij is de 'fucking' creator in onze band. Arne weet de samples erg goed in te passen in ons geluid. Live werken we ook met samples, maar minder. Op het podium spelen we ook anders, directer, meer rock ’n roll. Muziek komt op de eerste plaats in ons leven. Zoveel mogelijk spelen en schrijven vinden we erg belangrijk. Al onze banen (er zijn in totaal vier Chimney Brothers, red.) zijn erop gericht om genoeg vrije tijd te houden voor muziek. Zelf werk ik als fietskoerier in Amsterdam. Voor mijn reis kwam dat wel goed uit, want ik ben gewend om grote afstanden te fietsen."

Spelen voor geld
Waarom koos de gitarist voor de fiets als vervoermiddel tijdens zijn reis? "Mede omdat ik niet zoveel geld had. Met vijf dollar per dag, een fiets en een tentje moet het te doen zijn, dacht ik. Misschien was dat ook wel zo, maar in de praktijk liep het allemaal anders."
Van den Bosch zucht eens diep en begint zijn reisverhaal: "Ik kwam aan in New Orleans waar ik een week op mijn geld moest wachten. Om de tijd te doden, verbleef ik in een 'hostel' en maakte daar wat lol. Daar kwam ik Erica tegen, een meisje met een busje waar ik verliefd op werd. Zij vroeg of ik met haar meeging naar San Francisco en dat klonk eigenlijk wel goed. Ik had een gitaar gekocht in New Orleans en mijn bepakking was hierdoor erg zwaar geworden. Ik twijfelde of mijn fiets sterk genoeg was. Ik ging met haar op pad, maar vlak voor St. Antonio ging het busje kapot en moesten we een week wachten op de reparatie. In de eerste maand dat ik met Erica was, heb ik enorm veel geld opgemaakt aan hostels en eten. Op een gegeven moment besloot ik om mijn oude plan weer op te pakken en alleen verder te reizen. Ik sprak met Erica af dat ik haar weer zou zien in New York. Achteraf maakte ik een goede keuze, want haar busje ging weer kapot. Eenmaal in Memphis aangekomen, kwam ik erachter dat al mijn geld op was. Vanaf dat moment moest ik op straat geld verdienen. Lastig, maar ik wilde toch door met mijn reis. Natuurlijk kwam de gedachte in me op om de reis te staken en terug te gaan. Ik kon ook geld uit Nederland laten overkomen, maar dat wilde ik niet. Ik vond van mezelf dat ik, nu ik aan mijn reis begonnen was, het ook af moest maken. Vooraf was een van mijn reisredenen om overal te kunnen zijn waar ik wilde. Ik moest dus ook overal kunnen overleven waar ik wilde. Puur om geld te verdienen probeerde ik dus in bars te spelen en op straat, waar ik allerlei mensen ontmoette. In Memphis sliep ik lange tijd bij Bob. Hij ging vaak de straat op om te spelen met een limonadefles vol wodka. Voor mij was het de eerste keer in mijn leven dat ik op straat mijn geld moest verdienen. Dat voelde behoorlijk klote. Het is moeilijk om te leven in Amerika zonder geld. Door mijn gitaar heb ik het gered. Met spelen kon ik mijn geld verdienen. Het was niet zo’n rijk leven, maar ik kon daar wel blijven. En het had ook zijn voordelen. Doordat ik geen geld had, heb ik ook veel mensen en muzikanten ontmoet, met wie ik kon spelen en waar ik kon blijven slapen."

Wantrouwig
"Je moet wel uitkijken met wie je op straat in zee gaat, maar dat krijg je behoorlijk snel door. Als iemand jouw vriend wil zijn en daar is totaal geen basis voor, moet je uitkijken. Je moet af en toe wantrouwig zijn. Mensen kunnen niet liegen zonder dat je het ziet. Als ze iets raars in de zin hebben, dan zie je dat. Gelukkig ontmoette ik een hoop aardige mensen." Van den Bosch bleef zo’n 3-4 weken in Memphis, een stad waar hij van is gaan houden. "Ik wilde vooraf eigenlijk naar Nashville, maar achteraf bleek Memphis een betere stad voor mij te zijn. De mensen in Nashville zijn gereserveerd. In Memphis is het volk armer. Daar komen de mensen ook meer voor elkaar op.
Op een dag vertrok ik met 30 dollar op zak van Memphis naar Nashville. Na 2 dagen in Nashville zag ik dat ik niet zo makkelijk geld kon verdienen. Op straat speelde ik veel blues. Nashville is toch meer 'countryminded'. Blues kwam daar niet echt over. Met 10 dollar op zak besloot ik om terug naar Memphis te fietsen. Dat duurt ongeveer 3 dagen. Ik had precies genoeg geld om elke dag een brood te kopen en misschien nog wat koffie. Ik kwam onderweg allerlei mensen tegen. Op het eind van de eerste dag klopte ik aan bij een deur in het plaatsje Pleasantville, mooie naam voor een dorp. Ze zeiden dat ik mijn tent wel kon neerzetten bij een bos in de buurt. Echt aardige mensen, want ’s avonds kwamen ze om elf uur vragen of ik nog wat van McDonalds lustte. Een beetje raar, want McDonalds lag daar niet om de hoek. Na 2 uur kwamen ze aanzetten met koude friet. Toch was het lekker, want ik leefde immers alleen op brood. Uiteindelijk heb ik niet dat hele eind gefietst. Toen ik verder reisde kwam ik ook een handelaar in blaasinstrumenten tegen, waarmee ik kon meerijden. Hij nodigde me uit voor een bezoek aan zijn familie. Een jamsessie hiervan is op de cd terecht gekomen."

Kerk
Na Memphis, waar hij nog speelde tijdens een groot bluesfestival, vertrok de 'Chimney Brother' richting New York via Jackson. "Ik heb daar nog in een kerk gespeeld. Dat was zeer interessant. Ik ben niet gelovig, maar het is toch wel tof om mee te maken. Ze speelden geen gospel, maar brave, blanke kerkmuziek... anders kan ik het niet omschrijven. Na afloop gaf de kerk me nog 20 dollar om te kunnen reizen. Het waren allemaal heel aardige mensen daar, alhoewel een beetje wereldvreemd. Tijdens zo’n reis krijg je met allerlei soorten mensen te maken.
Als je normaal in Amsterdam woont, lijken die mensen in zo’n dorp al gauw wereldvreemd. Na wat gesprekken met die mensen, valt dat achteraf wel mee. Je bent het ook wel op veel punten met ze eens."
Vanuit Jackson belandde hij in New York. "Ik heb daar 2, 5 week kunnen overnachten in Brooklyn bij een familie. In New York verdien je als straatmuzikant behoorlijk goed, nog beter dan in Memphis. Ik heb onder andere in Central Park en bij het Empire State Building gespeeld." Van Amerikanen heeft de gitarist tijdens zijn reis een ander beeld gekregen. "Het is anders dan je hier op tv krijgt voorgeschoteld. Er zijn ontzettend veel mensen in Amerika die niet voldoen aan het standaardtype Amerikaan waarover wij hier praten. In Amsterdam baseren ze de kritiek op Amerikaanse toeristen die hier rondlopen. Maar de mensen die het geld hebben om naar Europa te gaan, zijn jongeren die rijke ouders hebben, niet de gemiddelde Amerikaan. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom veel Fransen neerkijken op Nederlanders. Die baseren hun oordeel dan weer op de Nederlanders die in de rijke badplaatsen bivakkeren. Ik kwam in Amerika veel mensen tegen die zich excuseerden voor de buitenlandse politiek van hun land. Ik ben weinig Bush-aanhangers tegengekomen. Maar ja, op de manier waarop ik reisde, kom je dan ook weinig zakenlui tegen."

Nieuwe reis
Rik wil zeker nog eens zo’n reis maken. "Maar ik ga de reis dan wel beter plannen, ook financieel. Met alle mensen die ik heb ontmoet, heb ik nog goed contact. Dus het moet een stuk makkelijker gaan als de eerste keer. Het lijkt me erg leuk om met de band op pad te gaan met een auto. Van tevoren optredens regelen, eventueel een camera mee. Ik heb er nu al zin in."

De cd Van New Orleans tot New York samengesteld door Rik van Den Bosch is nog in beperkte oplage verkrijgbaar (6 euro) bij Muze Records. In het najaar komt waarschijnlijk het nieuwe album van The Chimney Brothers uit, en als het meezit, gaat Rik in september terug naar Amerika voor een fietstocht en eventueel optredens met The Chimney Brothers.

Bezoek de site van Muze Records

http://www.kindamuzik.net/interview/the-chimney-brothers/chimney-brothers-mijn-gitaar-was-mijn-verzekering/3323/
Meer The Chimney Brothers op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/the-chimney-brothers