• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Ben Chasny en de demystificatie van 'The New Weird America'.

Naast Devendra Banhart is Ben Chasny, of toch zijn soloproject Six Organs Of Admittance, door de media als dé ontdekking van 2004 naar voor geschoven. En met hen staat free folk plots in het centrum van de belangstelling. Maar Chasny weet dit allemaal flink te relativeren. De huidige free-folkrevival is eigenlijk niet meer dan het succes van een ruime vriendenkring die doorheen de jaren organisch opgebouwd is.

Tekst: Hans van der Linden

Publicatiedatum: 23 februari 2005

Sinds 1998 is Six Organs Of Admittance Ben Chasny's favoriete medium om zijn in psychedelica gedrenkte muzikale werkstukjes aan de man te brengen. Hij tracht de aardse ritmiek in zijn gitaarspel te vatten en laat zich daarbij begeleiden door Oosterse elementen, uiteenlopende percussie, handgeklap, fluitjes, drones en klokken. Met zijn fingerpicking-stijl lijkt hij te verwijzen naar de gitaarmeesters uit de jaren '60 zoals John Fahey en Robbie Basho. Zelf heeft hij daar een andere mening over: "Ik hoorde Robbie Basho eigenlijk pas enkele jaren nadat ik mijn specifieke persoonlijke stijl ontwikkeld had. Het is het resultaat van dagen aan een stuk koffie drinken tijdens het repeteren. Wat Fahey betreft, zijn platen zet ik soms wel eens op maar ik ben zeker geen grote fan van hem. Ik hou veel meer van het vroege werk van Leo Kottke. Verder ben ik geobsedeerd door Peter Walker, van wie in de jaren zestig enkele platen op Vanguard verschenen. Hij was de oude mentor van Timothy Leary, wat dat ook moge betekenen."

Kometen en orgels
Ben Chasny speelt ook in Comets On Fire, de psychedelische freak-outband die onlangs nog in de lage landen te zien was. Dit gaat voor hem perfect samen en hij onderstreept dan ook hoe complementair beide bands zijn. Met Six Organs Of Admittance toont hij zijn introverte kant, terwijl Comets On Fire net omgekeerd werkt. "Ik probeer zoveel mogelijk agressie in Comets On Fire te stoppen. Men beweert wel eens dat ik verantwoordelijk ben voor de rustige stukken op hun nieuwe plaat (Chasny speelt enkel mee op 'Blue Cathedral', HVDL) maar niets is minder waar. Ik schreef net de luide nummers."

Een belangrijk verschil is natuurlijk ook dat Chasny bij Comets On Fire met vier andere personen rekening moet houden terwijl hij met Six Organs Of Admittance totaal vrij is om te doen wat hij wil. Toch laat hij zich graag door volk omringen, zowel op plaat als live. "Als ik live met andere personen speel dan mogen die doen wat ze willen. Ze zouden dus ook de hele show kunnen verpesten, die vrijheid geef ik hen." Tijdens zijn recente Amerikaanse shows stond Sunburned Hand Of The Man-drummer Chris Corsano hem bij op drums maar meestal speelt hij alleen, zoals bij zijn concerten in Europa. "In dat geval kan ik het dus helemaal alleen naar de haaien helpen."

Maar ook op plaat duiken er vaak gastmuzikanten om. Naast Comets On Fire-maatje Ethan Miller en Chris Corsano springt vooral David Tibet in de kijker. De man achter Current 93 verleende zijn stem aan The Manifestation, een EP die in 2000 verscheen (intussen zorgde Strange Attractors voor de heruitgave op cd). Je treft er een lange compositie aan waarin Chasny's gitaarspel doorspekt wordt met mantra's, sjamaanse gezangen, handgeklap, fluitjes en belletjes om zo de grenzen tussen oosterse en westerse folkmuziek te doen vervagen. Dit alles vormt de ideale voedingsbodem waarin de bezwerende stem van Tibet volledig tot zijn recht komt. The Manifestation is Chasny's ode aan de zon, zoals de ets op de keerzijde van het vinyl doet vermoeden. De aarde is volgens Chasny muzikaal beperkt tot de menselijke stem en die wordt verpersoonlijkt door David Tibet. "Ik wilde zijn stem heel graag met dat gedeelte associëren omdat ze zo speciaal is. En daarbij komt dat ik een verschrikkelijke spreekstem heb."

Gek Amerika
In augustus 2003 kwam Wire-journalist David Keenan met zijn ophefmakend artikel aanzetten. Daarin beschreef hij het free-folkgebeuren dat hij op het Brattleboro Free Folk Festival mocht aanschouwen als het manifest van een beweging die hij duidde als 'The New Weird America'. Chasny weerlegt het feit dat het om een nieuwe scène zou gaan. "Eén belangrijk element waar tot nu toe nog niemand op gewezen heeft, is dat veel van die bands tegenwoordig veel meer spelen dan vroeger. Dit geldt bijvoorbeeld al zeker voor mezelf, maar ook voor Jack Rose, Charalambides, Matt Valentine, Fursaxa en vele anderen. Men realiseert zich niet dat er drie jaar geleden bijna niemand van deze mensen toerde. Dit zorgt er natuurlijk voor dat hun muziek nu veel meer opvalt. Anderzijds denk ik dat de media zichzelf heel graag voorhouden dat ze een scène ontdekt hebben die voordien nog niet bestond om dit volledig uit te kunnen persen en het lijk nadien te laten wegrotten. Daarom lijkt het me het beste om de aandacht te negeren en gewoon verder te doen met wat we bezig zijn."

Vorig jaar was Six Organs Of Admittance te horen op The Golden Apples of the Sun, de free-folkcompilatie die Devendra Banhart voor het tijdschrift Arthur Magazine maakte. Daarop vind je verder bijdragen van Joanna Newsom, CocoRosie en Matt Valentine, om maar een paar namen te noemen. Op basis van deze muzikale verzameling kwam het internetzine Pitchfork Media al snel met de verbastering freak folk op de proppen. Toch was het volgens Chasny allerminst Banharts bedoeling om de beweging in zijn totaliteit te documenteren. "Ik kende Devendra voordien al. Hij heeft een heel groot hart en ik vermoed dat hij op de eerste plaats de wereld wilde laten kennismaken met de muziek van zijn vrienden. Ik geloof niet dat hij geprobeerd heeft om alle underground folkartiesten te verzamelen. Daarvoor heeft hij het veel te druk."

Toch lijkt de verzameling bands die op The Golden Apples of the Sun te horen is maar een klein aspect van de free folkers te behelzen, zeker als je de lijst van aantredende muzikanten vergelijkt met de line-up van het reeds vermelde Brattleboro Free Folk festival. Daar kon je ondermeer terecht voor Sunburned Hand Of The Man, Scorces en Charalambides. "De bands die op Brattleboro speelden bestaan al veel langer dan de recente interesse die er onlangs voor de zogenaamde scène groeide. Banhart heeft met zijn compilatie zeker geen scheiding willen doorvoeren. Hij is gewoon met bepaalde mensen bevriend en hij vroeg net die mensen voor zijn compilatie. Ik meen me trouwens te herinneren dat ik ooit een lijstje zag met bands die hij op een tweede deel wilde samenbrengen, als dat er ooit van komt natuurlijk. Daarop stonden The No-Neck Blues Band en andere groepen met een gelijkaardige undergroundstatus."

Een netwerk van vrienden
Ben Chasny werd ook gevraagd om in Brattleboro te spelen maar kon niet omwille van toenmalige werkverplichtingen. Dat hij dit nog steeds jammer vindt, behoeft natuurlijk geen uitleg want het is een heel belangrijk festival. "Bands die nog nooit aandacht kregen, zoals bijvoorbeeld Sunburned Hand Of The Man, stonden plots in de kijker." De rol van Matt Valentine, de organisator van het festival, is daarbij ook zeker niet te onderschatten. "Matt maakt deel uit van een groep muzikanten die heel belangrijk zijn voor de underground. Zijn productiviteit en zijn muziek zijn een inspiratiebron voor velen. Maar ook mensen zoals Joshua Burkett, Dan Ireton (aka Dredd Foole) en Byron Coley zorgen ervoor dat er ondergronds van alles gebeurt."

Chasny benadrukt nogmaals dat er volgens hem geen sprake is van een scène. "Ik herken helemaal geen scène maar zie enkel vrienden. Het draait allemaal om vriendschap en gezamenlijk dingen maken. Dat is heel belangrijk." Wel is het zo dat de meeste bands die de media het predikaat free folk aanmeten aan de oostkust resideren, terwijl Chasny net aan de andere kant van Amerika woont. "Maar dat doet er in feite niet toe. Ik reis graag naar de oostkust om shows met hen te spelen, omdat ik me met hen verwant voel."

Deze hechte onderlinge relaties vormen de belangrijkste factor die ervoor zorgt dat de free folkers overkomen als een op zichzelf staande, haast zelfvoorzienende gemeenschap die zowel hun releases als hun concerten vaak in eigen hand nemen. Daarvan getuigen de ontelbare kleine labels die de spullen vaak gelimiteerd op cassette, vinyl of cd-r aan de man brengen.

Zelf houdt Chasny er ook vele goede relaties op na, zoals met Charalambides. "Zij inspireerden me om ook met een viersporenrecorder op te gaan nemen. Het zijn echt fantastische mensen en ik hou erg veel van hen." Ook de leden van Sunburned Hand Of The Man maken deel uit van zijn nabije vriendenkring. "Men klaagt wel eens dat zij tegenwoordig teveel muziek uitbrengen, maar die mensen realiseren zich niet dat die band al vele jaren speelt en bijna nooit iets uitbracht. Ik vond het echt vervelend dat ik hun muziek thuis niet kon beluisteren. Nu kan dat tenminste."

Om versus Fahey
Op zijn webstek laat Chasny zich al een tijdje bijzonder positief uit over Variations on a Theme, het debuut van Om. De band, met één ex-Sleep-lid in de rangen, zit muzikaal toch niet helemaal op dezelfde lijn als zijn eigen projecten. Maar daar maalt hij niet om - muzikale grenzen bestaan immers niet voor Chasny. "Die cd van Om is ronduit magistraal. Ik luister helemaal niet zo vaak naar folk en aanverwante muziek omdat ik dat eigenlijk heel saai vind. Soms vind ik zelfs mijn eigen muziek vreselijk saai."

Onlangs telefoneerde Chasny met Al Cisneros, zanger/bassist van Om (en Sleep) met de vraag of die met zijn nieuwe band aan de Amerikaanse westkust een korte tournee met Six Organs Of Admittance wilden doen. Wegens verplichtingen konden ze helaas maar een beperkt aantal shows spelen. "Na een lang gesprek kwamen we tot de conclusie dat onze muziek heel gelijkend is. We benaderen muziek hetzelfde en daarnaast hebben we beiden een voorliefde voor the chant. Gisteren heb ik wel zeker tien keer naar hun cd geluisterd en ik vind het echt fantastisch. Er is zelfs een grote kans dat de volgende plaat van Six Organs Of Admittance veel meer als Om zal klinken dan om het even welke plaat van John Fahey."

http://www.kindamuzik.net/interview/six-organs-of-admittance/ben-chasny-en-de-demystificatie-van-the-new-weird-america/8677/
Meer Six Organs Of Admittance op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/six-organs-of-admittance