• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

DE TWEE KANTEN VAN RACHAEL YAMAGATA

Haar achternaam is Japans, maar Rachael Yamagata is geboren en getogen in de Verenigde Staten. Daar werkt de zangeres-pianiste sinds begin deze eeuw aan een solocarrière met onder meer twee albums als tastbare resultaten. Het laatste, Elephants…Teeth Sinking into Heart, liet wegens een zoektocht naar een platenmaatschappij een paar jaar op zich wachten, maar is nu ook beschikbaar voor Yamagata's kleine doch fanatieke aanhang in Europa.

Tekst: Peter Bartlema

Publicatiedatum: 05 april 2009

"Ik zag ze als een compliment", zegt Rachael Yamagata (1977) over de vergelijkingen met Norah Jones die met name journalisten maakten na het verschijnen van haar debuutalbum Happenstance in 2004. "Ze heeft zo'n prachtige, levendige stem en kan haar nummers zo fraai en moeiteloos vertolken dat het aardig was dat mensen dat deden. Helemaal ongelijk hadden ze ook niet. Toch was er meer aan de hand, vooral bij liveoptredens. Uiteindelijk schoten die vergelijkingen dus tekort."

Zakelijke kant
Marketingtechnisch werkten ze ook niet: Yamagata verkocht van Happenstance 'een respectabel aantal', maar de grote doorbraak bleef uit. Daarbij kwam dat haar platenmaatschappij BMG fuseerde met Sony waardoor intern de boel op de schop ging. Het resulteerde in haar vertrek. "De scheiding verliep zonder al te veel pijn. Wanneer ik was gebleven, zou deze plaat het daar vermoedelijk voor mij erg moeilijk hebben gemaakt. Voor hen is dit gewoon niet de goede plaat. Die past wel precies bij Warner, mijn nieuwe label. Artistiek zitten we op dezelfde golflengte."

Terwijl in de lounge van haar Amsterdamse hotel de thee wordt geserveerd, vertelt Yamagata hoe ze zich bij wijze van overlevingsmechanisme verdiepte in de zakelijke kant van de muziekwereld. "Platenmaatschappijen halen je binnen voor een lange periode en delen in veel verschillende dingen mee", zegt ze over de contracten van nu, de 360 deals die ook inkomsten uit bijvoorbeeld tournees en merchandising omvatten. Ze twijfelt over de vraag of gezien de huidige technologische ontwikkelingen een platenmaatschappij voor het uitbrengen van muziek nog belangrijk is. "Er zijn veel meer mogelijkheden om dat zelf te doen. Het grote punt is: hoe zorg je ervoor dat je muziek bekend wordt?" Mond-tot-mondreclame is een fantastisch hulpmiddel, weet Yamagata uit ervaring. En op internet heb je nu, via sociale netwerken, fanblogs en downloadsites, daarvan de virtuele variant. Toch ziet ze nog een rol weggelegd voor platenmaatschappijen. "Ik denk dat ze je net dat extra duwtje kunnen geven. Tenminste, als je mensen hebt die zich echt voor je inzetten."

Dubbel-cd
In ieder geval gaf Warner haar het groene licht om Elephants…Teeth Sinking into Heart als dubbel-cd uit te brengen. "Dat is tamelijk bijzonder", beaamt ze. "In feite is het concept per ongeluk ontstaan. Ik had geen plannen om het op deze wijze uit te brengen." Yamagata vertelt dat met de volgorde van de nummers eindeloos is geschoven, met de opdeling als eindresultaat. "Het is bijna een filmsoundtrack. Zo staat halverwege Elephants een nummer van negen minuten. Normaal gesproken doe je zoiets niet. Ik voel ook twee verschillende vibes." In dat kader is de term 'schizofreen' al gevallen, maar, zegt ze: "'Schizofreen' heeft iets van 'ze weet niet wat ze aan het doen is'. Mij ging het er echter vooral om mezelf niet te beperken tot alleen ballads of alleen rock."

Inspiratie voor de rockkant deed ze op bij namen als PJ Harvey en Tom Waits. "Zijn ideeën over ritme spreken me erg aan. Hij gebruikt van die rammelende geluiden. Die wilde ik combineren met elementen uit PJ Harvey's gitaargeluid. Ik heb nog steeds refreinen die meezingbaar zijn, maar wat ik per se niet wilde was heel gladde poprock." "Misschien komt dat de verkoop niet ten goede", gaat Yamagata verder. "Aan de andere kant: mijn eerste plaat was veel radiovriendelijker. Dat leidt dus niet noodzakelijkerwijs tot goede verkoopcijfers."

Onderwerpkeuze
De albumverkoop heeft mogelijk ook te lijden onder de aanduiding 'Parental Advisory Explicit Content', een waarschuwing voor het gebruik van het woord 'fuck' in twee songs. Yamagata: "Zeker, mensen van de commerciële afdeling hebben me van tevoren gewezen op de gevolgen. Zo verkoopt Wal-Mart deze cd's niet. Maar niemand oefende druk uit om die nummers niet op de cd te zetten." Eén daarvan, het ingetogen 'Don't', is een albumhoogtepunt, vindt ze ook zelf. "Ik gebruik het woord op een intelligente manier, dus niet zomaar. Ik kan erachter staan."

Genoemd nummer behandelt, evenals veel van haar andere nummers, een misgelopen relatie. Op de vraag of de scheiding van haar eigen ouders van invloed is geweest op de onderwerpkeuze voor haar teksten, antwoordt ze: "Dat weet ik niet, maar ik ben altijd zeer geïnteresseerd geweest in het menselijk gedrag. Mijn beste nummers schrijf ik wanneer ik me focus op datgene waarvan ik houd. En ik houd ervan om relaties te ontleden."

Met andere onderwerpen heeft Yamagata zich ook beziggehouden. Politiek bijvoorbeeld. "Dat heb ik geprobeerd. Maar dat zijn geen goede liedjes, alsof ik niet in mezelf geloof."

Opnamelocatie
Ze schrijft veel, vertelt ze. Vooral in de periode dat ze in Woodstock haar tweede album voorbereidde kwam het tot een creatieve uitbarsting. Met producer – en Bright Eyes-lid – Mike Mogis en gasten als singer-songwriter Ray LaMontagne nam ze een deel van het nieuwe materiaal op in de nabij gesitueerde Allaire Studios, ook opnamelocatie voor twee Norah Jonesalbums. "Een prachtig landgoed op de top van een berg. De opnameruimte had een heel hoog plafond en een afscheiding met de technische ruimte ontbrak. De muziek klinkt dan ook erg ruimtelijk."

"Een geweldige panoramische omgeving voor het maken van een plaat als deze", gaat ze nog even verder met haar lofzang op de inmiddels gesloten studio. "In de nummers zitten allerlei elementen uit de natuur verweven."

http://www.kindamuzik.net/interview/rachael-yamagata/de-twee-kanten-van-rachael-yamagata/18364/
Meer Rachael Yamagata op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/rachael-yamagata