• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Mavis Staples: levende getuige met een boodschap

We bellen met Chicago, Illinois. Mavis Staples zit klaar om toelichting te geven op haar indrukwekkende nieuwe plaat You Are Not Alone die ze met Jeff Tweedy van Wilco gemaakt heeft. De legendarische gospel- en soulzangeres treedt weer op in de oude kerk Paradiso en dit is wat ze tegen Nederlandse muziekfans te zeggen heeft.

Tekst: Ronald Besemer

Publicatiedatum: 11 november 2010

"Heb je nog even," vraagt de soulzangeres, "dan pak ik snel mijn glas thee erbij." Het is middag in Chicago, de woonplaats van Mavis Staples. Met Aretha Franklin is zij het grootste levende monument uit het gouden soultijdperk. Maar het verschil is dat Staples de ene na de andere relevante plaat aflevert. Nu weer met stadgenoot Jeff Tweedy van Wilco, die ze steeds liefdevol Tweedy noemt met haar eigen intonatie.

Soap en catering
Hun gezamenlijke product You Are Not Alone is van grote schoonheid en subtiliteit. Bovendien heeft Tweedy een cateraar in dienst waarover Mavis niet uitgepraat raakt. Nee, daar kan Ry Cooder, de producer van haar vorige plaat, niet tegenop. "En mijn zus Yvonne kreeg in Wilco's loft [grote studio uit één ruimte – KM] een eigen hoek om haar soapseries te kijken. Ik had ook mijn plekje en laatst kwam ik er weer en toen bleek dat Tweedy alles zo heeft laten liggen als wij het hebben achtergelaten. Ik denk dat hij wilde zeggen dat we snel terug moeten komen", zegt Staples.

Moeilijke tijd
Opnieuw stuurt Staples met You Are Not Alone een boodschap van hoop de wereld in. Is dat nog nodig? "Zeker jongeman. We leven nog steeds in moeilijke tijden. Mensen zijn down en depressief. Wij hebben een goede president maar hij is nog steeds druk om de rotzooi van Bush op te ruimen en bovendien zitten allerlei lui hem dwars bij van alles. We need hope! Jonge mensen moeten een perspectief krijgen en het geloof dat ze iets kunnen bereiken."

Staples gelooft niet alleen in Barack Obama en de Lieve Heer maar vooral in muziek. Want via muziek brengt ze haar boodschap van hoop. "Vroeger gingen mijn zussen en ik uit ons dak bij het koor in de kerk. Dan had je ook nog de dominee die zijn boodschap uitsprak, maar dat was saai. Dan probeerden we weg te glippen. Al dat gepraat. Muziek is universeel, muziek is de weg. Natuurlijk hoor ik Obama graag praten, maar er gaat niets boven de gospel."

Tweedy's meesterwerk
Des te opmerkelijker dat Staples zich met haar opvatting van muziek wendt tot een onafhankelijke geest als Jeff Tweedy. "Tweedy is nog niet van mij af. Wat een goede muziek hebben we gemaakt. De titelsong die hij schreef voor mijn plaat is een meesterwerk. Ik kan dat niet meer hoor, zulke songs schrijven. Ik vertolk ze en breng ze naar mensen. Tweedy bedenkt ze. I'm with you, heb ik hem toegeroepen. Toen ik de eerste keer in Wilco's loft kwam, keek ik mijn ogen uit. 'Tweedy,' zei ik, 'speel jij werkelijk op al die gitaren die hier staan opgesteld?' Allemachtig. En had ik je al verteld over zijn cateraar?"

Gods gave
Ze is 71 jaar, de vrouw aan de andere kant van de lijn en ze klinkt alsof ze in de kracht van haar leven is. "Ik heb een jonge ziel", weet Staples, om eraan toe te voegen: "Tweedy niet, die heeft een oude ziel in een jong lijf." Staples praat zoals ze zingt: als een natuurkracht. Haar vader Roebuck 'Pops' Staples (1914 - 2000), de leider van de Staple Singers, heeft zijn dochter van haar gave overtuigd. "Mijn stem was krachtig. Een gave van God noemde mijn vader mijn stem en daar kan niet mee gespot worden. Ik kon geen noten lezen, wist niet wat ik deed. Maar mijn stem haalde alle hoogten en diepten, die ging waar die wilde."

Mavis Staples krijgt als kind van zeven of acht jaar de rol van leadzanger in de Staple Singers. "Op een dag kwamen de muzikanten van Pops niet opdagen en toen heeft hij mijn broer, mijn zussen en mij om zich heen verzameld en hebben we een song ingestudeerd. Het weekend daarop zongen we het in de kerk. Drie keer zijn we teruggeroepen. De stem van mijn broer Pervis veranderde sterk in zijn puberteit. De mijne niet. Vanaf zo jong zat ik al in de rol om de lead te zingen. Moest ik wel op een stoel gaan staan of op een speciale box die voor mij was gemaakt. Ik was te klein, het publiek kon me anders niet zien."

Autobiografie
Tot diep in de Amerikaanse middag kan Staples door blijven praten. Daarom spreekt ze tegenwoordig over haar anekdotes en ervaringen met Pops, haar familie, de Staple Singers, de muzikanten van Stax, Curtis Mayfield, Prince en nu dus ook Tweedy een opnameapparaat in. Van haar vader Pops heeft ze nog een heel album onder zich met elf songs van vlak voor zijn dood. "Als de tijd rijp is, breng ik die plaat uit. En dat is snel. Ik zal de mensen van mijn label ANTI erop attenderen. Ja, gaan jullie er maar vast om vragen in Nederland."

Staples komt anno 2010 opnieuw met een ijzersterke plaat op de proppen, net als recentelijk de souldiva's Bettye Lavette en Candi Staton, succesvolle zangeressen in de jaren zestig en zeventig. Wat is hun geheim? Mavis: "Juwelen zijn we, allemaal. Niet stuk te krijgen dus. Zij hebben meer persoonlijke problemen gehad dan ik. Ik ben altijd in de belangstelling blijven staan. I am the living witness. Alles wat ik zing, heb ik meegemaakt. En ik zou zo graag weer voor jullie in Amsterdam optreden."

Foto onder door Cor Jabaaij uit KM archief: Mavis Staples in Paradiso, 2008

http://www.kindamuzik.net/interview/mavis-staples/mavis-staples-levende-getuige-met-een-boodschap/20865/
Meer Mavis Staples op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/mavis-staples