• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

THUISKNUTSELARES JUANA MOLINA

Met haar muziek mag ze dan minder publiek trekken dan met haar televisiewerk, bij smaakmakers van de media heeft Juana Molina een naam hoog te houden. Ter gelegenheid van het verschijnen van haar vijfde cd Un Día is de in avant-gardistische droompop gespecialiseerde Argentijnse zangeres/componiste/multi-instrumentaliste even in Amsterdam. Een gesprek.

Tekst: Peter Bartlema

Publicatiedatum: 16 december 2008

"Het heeft erg veel tijd gekost om een nieuw publiek op te bouwen", verklaart Juana Molina (1962) na afloop van haar optreden in het bovenzaaltje van Paradiso. "Toen ik met live-optredens begon, kwamen daar veel mensen op af. Die kregen echter niet wat ze verwachtten. Ze wilden vooral dat ik ze liet lachen. En dus gingen degenen die het niet begrepen weg. Uit de paar overblijvers is een nieuw publiek gegroeid."

Televisiester
Ooit kon ze in haar woonplaats Buenos Aires niet over straat zonder herkend te worden, vertelt ze. "Zelfs nu herkennen mensen me nog en vragen dan verschrikt waar ik al die tijd ben geweest en wanneer ik weer terugkom op tv. Ze weten soms niet eens dat ik iets anders doe en denken dan dat ik opgehouden ben met werken."

Haar faam heeft ze te danken aan haar medewerking aan shows als het politiek-satirische La Noticia Rebelde en, vooral, Juana Y Sus Hermanas, waarin ze allerlei uit het alledaagse Argentijnse leven geplukte typetjes neerzette. "Ik ben toen een aantal jaren verstrikt geraakt in dat tv-gedoe. Niet dat ik het niet leuk vond, maar eigenlijk wilde ik iets anders doen. Het was vooral makkelijk geld verdienen en ik was er ook goed in."

Ouders
Dat heeft Juana overigens niet van een vreemde, want samen met haar eveneens acterende zus Inés is ze een dochter uit het huwelijk van voormalig model en actrice Elva 'Chunchuna' Villafañe en zanger Horacio Molina, een gerespecteerd vertegenwoordiger van de tango canción. "Ze luisterden veel naar muziek. Wanneer mijn moeder eenmaal was opgestaan, zette ze de ene na de andere plaat op totdat het tijd was om naar bed te gaan." Zo kreeg Juana de jazz van Sonny Rollins, maar ook Braziliaanse bossa novaklanken van João Gilberto en Antonio Carlos Jobim met de paplepel ingegoten. Eén plaat uit de collectie van haar ouders maakte de meeste indruk: het album Larks' Tongues in Aspic van de Britse progrockband King Crimson uit het begin van de jaren zeventig. "We hadden al platen van The Beatles en andere popmuziek uit die tijd," licht ze toe, "maar vooral van die plaat raakte ik helemaal ondersteboven. Een jaar of twee heb ik er bijna elke dag wel een keer naar geluisterd: ik was echt aan die plaat verslaafd."

Invloeden
"Invloeden zijn niet alleen de dingen die je goed vindt", antwoordt Juana op de vraag of dat King Crimsonalbum het fundament voor haar eigen muzikale activiteiten heeft gevormd. "Het gaat ook om wat je reeds in je draagt. Er zijn dingen die je met andere muzikanten gemeen hebt. Wanneer je naar hen luistert, worden die wakker geschud. Ik ben bijvoorbeeld een groot fan van James Brown, maar ik zal nooit iets dat als James Brown klinkt kunnen spelen. Het is dus niet zo dat wat je goed vindt je ook per definitie beïnvloedt."

Buitenstaanders willen Molina's avant-gardistische droompop, waarin naast zang elektronica en percussie voorname rollen spelen, nogal eens op één lijn plaatsen met de artistieke erupties van haar IJslandse collega Björk. Zelf heeft de Argentijnse daar een wat andere kijk op: "Wanneer je haar platen naast die van mij legt, kun je vaststellen dat er niets gemeenschappelijks is. Allebei hebben we onze eigen wereld en manier van werken. Ja, misschien komt die vergelijking wel omdat we beiden een beetje exotisch zijn."

Argentijnse muziekscene
Dat ze voor haar impressionistische teksten gebruik maakt van de Spaanse taal, of liever gezegd de in Buenos Aires gesproken Rioplatensische dialectvariant, zorgt er bovendien voor dat de vooral Anglo-Amerikaans georiënteerde internationale popwereld haar nogal eens in het vakje 'wereldmuziek' onderbrengt. Een "belachelijke", want "betekenisloze" aanduiding, vindt Molina, die zich ook nooit onderdeel van de muziekscene in eigen land heeft gevoeld.

"De dictatuur van Engelse en Amerikaanse muziek heeft ons jarenlang onderdrukt. Al die tijd probeerde men iets te doen dat al bestond. Je was immers goed wanneer je als The Beatles of als The Police of iets dergelijks klonk." Ze verwijst naar de jaren veertig en vijftig in Argentinië, een tijd waarin muzikanten meer hun eigen ding konden doen en zo tot artistieke bloei kwamen. "Wanneer je in Argentinië naar de radio luistert, heb je dezelfde situatie: men richt zich alleen op de mainstream. De alternatieve scene is ook erg klein. Je hebt heel goede muzikanten, maar niemand gaat naar ze kijken." Molina noemt namen als Mono Fontana, Gaby Kerpel en Axel Krygier. "Nee, die zijn niet echt bekend, maar toch zijn ze goed. Ze volgen hun eigen weg en maken dingen die afwijken van de gebaande paden. Of het ook jouw smaak is, is een andere discussie."

Vertrouwde omgeving
Haar platenlabel Domino had graag gezien dat Un Día, haar vijfde album inmiddels, een wat meer geproduceerd geheel, met gastmuzikanten en al, was geworden, vertelt ze. Maar net als de voorgangers kwam de plaat voornamelijk tot stand in de vertrouwde omgeving van haar eigen huis in Buenos Aires. Een plek die volgens Molina het aangaan van samenwerkingen met muzikanten elders op de wereld in de weg staat.

"Daar houd ik niet van", antwoordt ze op de vraag of het uitwisselen van muziekbestanden via het internet geen optie was. "Ik wil graag samen zijn met de persoon met wie ik werk. Met een paar muzikanten hebben we het wel geprobeerd, maar het werkte gewoon niet. Wanneer je iets verstuurt, heb je namelijk al een idee hoe iets moet klinken. Wat daarna per kerende post wordt gestuurd staat helemaal los van de energie die vrijkomt wanneer je samen met iemand muziek maakt. Die energie is toch het belangrijkst."

http://www.kindamuzik.net/interview/juana-molina/thuisknutselares-juana-molina/17885/
Meer Juana Molina op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/juana-molina