• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Chumbawamba: Politiek protest met humor

"Verwachtte je Alice te spreken?" "Nee hoor, daarover had ik had ik nog niets afgesproken" - een leugentje, om te voorkomen dat ik teleurgesteld zou overkomen - "Oh, dat is maar goed ook, want zij heeft gisteren het hele podium in Hamburg onder gekotst! Er gaat een bug rond in de band. Haha… straks heb jij het ook!" Geruststellende woorden van een ietwat verkouden Boff, de gitarist van Chumbawamba.

Tekst: Yorick Buwalda

Publicatiedatum: 29 juni 2004

Chumbawamba kwam als totaal onbekend anarchistenbandje uit het niets in 1997 de hitlijsten binnen met hun hit 'Tumbthumping'. Daarna werd er niet meer veel vernomen van de band uit Leeds. Het nieuwe album heet UN. Een album dat totaal niet als Chumbawamba zou moeten klinken. UN is eigenlijk net zo vrolijk en grappig als haar voorgangers, maar de band haalt ditmaal inspiratie uit alle delen van de wereld.

Zo warm en exotisch als de plaat af en toe klinkt, zo grijs en regenachtig is het vandaag. Na wat heen en weer geloop door de Arnhemse Goudvishal eindigen we alsnog in de backstage-ruimte, waar de heren van de band óf achter hun laptops zitten, óf liggen te slapen. OK, we mogen het interview wel hier doen, maar dan moeten we wel zachtjes doen. Op jullie nieuwe album hebben jullie wat filmpjes toegevoegd, waar Britse journalisten ten tijde 'Tumbthumping' hun zegje doen over jullie. Ze zijn niet erg positief. Hoe is dat tegenwoordig? "Haha, ja dat is nog altijd hetzelfde in Engeland. Omdat we al zo lang bestaan, is onze houdbaarheidsdatum verstreken voor de Britse pers. Dingen moeten altijd nieuw zijn in Engeland en daarom moet er ook elke week een nieuwe band op de covers van de bladen. 'De toekomst van de rock-'n-roll!' Het komt ook omdat we politieke muziek maken, dat is niet erg populair in Engeland. Kijk, je mag best tegen de oorlog zijn als je Damon Albarn (Blur - YB) of Thom Yorke (Radiohead - YB) heet, maar je mág er geen liedjes over schrijven. Dat doet niemand in Engeland. Het is uncool. Overal ter wereld kan het, maar in Engeland kan het niet. Dus de gevestigde orde ziet UN als wéér een plaat van Chumbawamba. 'Het zal wel weer over politiek gaan' denken ze dan. Ons voordeel is wel dat we de universele rock-'n-rolltaal (Engels - YB) spreken en zo kunnen we bijvoorbeeld gemakkelijk optreden in Nederland en Duitsland. In Duitsland draaien ze zelfs onze nieuwe clip op televisie, maar ik betwijfel of dat in Engeland ook gebeurt. Ik heb geen MTV, dus ik kan het niet met zekerheid zeggen." Ik hoorde 'On eBay' wel op de Nederlandse radio, dus dat zit wel goed. "Dat is altijd maar afwachten. Omdat we elke keer weer iets anders doen, hebben we telkens een andere doelgroep. 'On eBay' ligt gemakkelijk in het gehoor en dus draaien ze het op de radio." Het nummer gaat over het leegroven van een Iraaks museum. Dat bleek toch achteraf propaganda te zijn? "Klopt, maar een paar weken later werd ook dat bericht weer tegengesproken. Er bleek echt een belachelijke hoeveelheid kunst te zijn gestolen. Natuurlijk is er niet écht iets op eBay terecht gekomen. Donald Rumsfeld (Amerikaanse minister van defensie - YB) deed het onderwerp af met de woorden 'die dingen gebeuren'. Het interesseerde hem dus totaal niet! Kan je je voorstellen hoe hij zou reageren als dat in Amerika was gebeurd?"

Vergeleken met Readymates ('02) is UN een verademing. Het ligt veel gemakkelijker in het gehoor. Vanwaar die ommezwaai? En deden jullie dit met opzet? "Readymates was een echte studioplaat. Het was kalm en als we het live wilden spelen, pakte het niet zo goed uit. Er zaten veel nummers tussen die we 'toiletliedjes' noemden. Die nummers waren zo rustig dat het saai werd en dus gingen de concertgangers tijdens die nummers naar het toilet. Mensen vinden harde, snelle liedjes gewoon leuker. We hebben er dit keer dus bewust voor gekozen om liedjes te maken die live wél goed uitpakten."

Wat maakt dit album volgens jou zo on-Chumbawamba? "We wilden gewoon iets nieuws doen. Het mocht niet op de vorige plaat lijken. We wilden de mensen verassen. De nummers gaan over de dingen die er op dit moment in de wereld gebeuren, dus we hebben ook geprobeerd om doormiddel van bepaalde instrumenten, samples en ritmes een beeld bij de teksten te creëren. Alice heeft veel van die samples opgenomen op Cuba, waar ze op vakantie was, en in Mexico. Daar was ze met een actiegroep tegen dwangarbeid. Mexico is berucht om zijn grote aantallen sweatshops. Veel daarvan worden gerund door rijke Amerikanen. Ze sprak daar met de werknemers en nam het op met haar minidiscrecorder. Maar ze kwam ook thuis met opnames van kinderen op straat en bandjes in cafés. Harry (Hammer, drummer en effectenman - YB) loopte één en ander en wij maakten er onze eigen liedjes van. De kleine stukjes radio-uitzending die je tussen de nummers door hoort, komen van het internet af. Wij mogen dat gewoon gebruiken omdat wij net als die radiostations politiek bezig zijn."

Jullie brengen jullie serieuze boodschap op een nogal vrolijke manier. Denk je dat dit de beste manier is om de mensen te informeren over al het leed in de wereld? "Het is niet de beste manier, maar wij zijn daar wel het beste in. De eerste drie jaar stonden wij als band alleen maar heel boos te kijken, omdat we van onszelf niet mochten lachen wanneer we het over zulke serieuze zaken hadden. Later kwamen we er achter dat het zo niet werkte. Wij waren gewoon geen chagrijnige mensen: we namen altijd alles in de zeik, lagen de hele dag in een deuk, maar als we eenmaal op het podium stonden, hadden we een hele serieuze blik in onze ogen. Als we weer van het podium afkwamen, gingen we weer door met lachen. We besloten dus om leuke muziek te maken met grappige teksten, zodat de mensen ook iets te lachen hadden. Neem nou zo'n liedje als 'Bacardi'. Dat gaat eigenlijk over het feit dat Amerika zo'n klein landje als Cuba onderdrukt. Als wij dat nummer live spelen, gaat Dunst (Bruce, zanger - YB) de ober spelen. Hij schenkt dan voor iemand in het publiek een glaasje Bacardi in. Op zo'n moment ligt de hele zaal plat. Dat vind ik geweldig om te zien. Als mensen de muziek gewoon leuk vinden, is het al goed genoeg. Misschien gaan mensen dan de teksten wel lezen of naar onze internetsite, dan weten ze dat we toch wel over serieuze dingen nadenken."

In het boekje verwijzen jullie naar verschillende instanties. In het liedje 'Just Desserts' hebben jullie het over het gooien van taarten naar welgestelde mensen. Kan je me wat meer vertellen over de Biotic Baking Brigade? "Volgens mij zijn ze in België begonnen met taartgooien. Noel Godin was de eerste die dat deed. Hij kwam er achter dat het een geweldige tactiek was om politici, filosofen en klootzakken op zo'n manier voor gek te zetten. Het is eigenlijk een geweldig idee, want het doet namelijk geen zeer, je staat alleen gigantisch voor lul. Je ondermijnt hun gezag en waardigheid. Er is bijvoorbeeld een geweldige foto van Bill Gates met een taart in z'n gezicht! En dat is dan de rijkste man van de wereld. Het is mooi om te zien dat 'de kleine man' toch nog iets kan doen. Het zinnetje 'Never trust a man with egg on his face' komt uit een liedje van Adam & The Ants. Vóór 'Stand and Deliver' was Adem nog een echte punkrocker. Hij had toen een liedje met de titel 'Never Trust a Man with Egg on His Face', dat vonden we een mooie titel. Hij heeft ons nog niet aangeklaagd. Haha. Nee, dat moet kunnen. Ik denk dat het een mooi iets is als mensen dingen van andere liedjes in hun eigen werk gebruiken. Daar gaat 'The Wizard of Menlo Park' ook over. De Beatles en de Rolling Stones kopieerden dingen van oude rhythm & blues-nummers. Wij vinden dat goed, maar tegenwoordig word je al snel voor de rechtbank gesleept als je iets kopieert." Zoals met the Verve's 'Bitter Sweet Symphony'? "Juist! Haha, als wij 'The Wizard of Menlo Park' live spelen, doen we er ook nog een stukje van dat nummer in! Haha! Dat hebben we niet op het album gedaan om een rechtzaak te voorkomen!"

Jullie album is opgenomen in de Shabby Road studio. Wat moet ik mij daar bij voorstellen? "Het is een oude fabriek waar veel bands repeteren. Wij hebben er een klein plekje in gemaakt waar we ook kunnen opnemen. Het is erg shabby: overal ligt troep en het is er lelijk. Onze buren zijn New Model Army! En twee verdiepingen onder ons zit Paradise Lost. Als alle bands tegelijk spelen, dan hoor je altijd Paradiso Lost er bovenuit!"

UN is uitgebracht op Edel/V2
 MP3: UN Sampler Mix

http://www.kindamuzik.net/interview/chumbawamba/chumbawamba-politiek-protest-met-humor/6476/
Meer Chumbawamba op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/chumbawamba