• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Blimey!: Een denkende gevoelsmuzikant die floreert in de studio

“Vind ik het zodanig goed dat ik het zelf zou kopen, dan is het af”, is de stelregel van Martien van Bergen aka Blimey! Af is When She’s Is In Your Head. Een diverse lo-fi popplaat, die vooral de eigenheid van Blimey! blootlegt. Toch zijn er genoeg mensen die zijn bedenksels niets vinden. Zolang dat het geval is, maakt hij zich echter geen zorgen. “Stel je voor dat het merendeel van het poppubliek me goed zou vinden."

Tekst: Mischa Verheijden

Publicatiedatum: 31 december 2004

Het uitgangspunt van Blimey! is een eenmansproject op plaat en een groep op het podium.
Van Bergen: ‘Het is niet zo dat ik in mijn eentje werk, omdat ik op die manier zelf alles onder controle kan houden. Samenwerken met anderen kan bijzonder aangenaam zijn en als het klikt, kan het zelfs meer dan de som der delen opleveren. Ik vind het verdomd plezierig om de reis van een lege tape naar een afgerond product alleen te maken. Al die sporen inspelen, op zoek gaan naar het juiste geluid en een geschikte instrumentinvulling. Dát is mijn wereld. Mijn studio is de beste plek op aard’, daar floreer ik."

Natuurlijk reikt het domein van Blimey! nog wel wat verder, want Van Bergen wil zijn muziek ook uitdragen. "De huiskamers waar mijn cd’s gedraaid worden, zou je dus ook kunnen zien als Blimey!-grondgebied”, lacht de Helmonder.

Innerlijke noodzaak
In zijn dagboek schrijft Van Bergen: '09:30 uur neem ik de trein naar Helmond, waar zich mijn studio bevindt. Kwartiertje in de trein en tien minuten op de vouwfiets'. Voor het vertrek naar zijn studio neemt Van Bergen een cassette met ingespeelde ideeën uit een jutezak om in zijn studio te horen waar hij die dag mee aan de slag gaat.

Het lijkt wel een forens die naar zijn werk gaat. Van Bergen: “Muziek is mijn werk geworden, maar is in eerste instantie een innerlijke noodzaak. Zonder kunstuiting zou het afgelopen met me zijn. Ik heb het net zo nodig als voedsel, water en nachtrust, al komt er van slapen de laatste jaren niet veel terecht."

"Liever te weinig slapen dan te weinig creëren", stelt Van Bergen. "Mijn interesse gaat ook uit naar andere disciplines. Ik werk aan een roman, heb projecten lopen in de filmwereld en ben aardig verknocht aan beeldende kunst. Met enige regelmaat werk ik samen met kunstenaars, die een bruggetje willen slaan naar muziek of literatuur. Op de één of andere manier is het goed toeven met die gasten, omdat velen van hen conceptueel denken, en daar hou ik wel van.”

Conceptueel denken
Toch is Van Bergen niet alleen maar conceptueel bezig. "Als muziek conceptueel is," licht hij vervolgens toe, "is het idee an sich het belangrijkste. Zowel het denk- als het ontstaansproces spelen een rol en muziek maken krijgt dan een wat theoretisch karakter. Muzikanten roepen al snel dat je niet moet denken, maar voelen. Alsof nadenken of kunst, want daarmee wordt conceptualiteit geassocieerd, vieze dingen zijn. Het één sluit het ander niet uit. Ik vind dat je het denkproces en het gevoel ook kan bundelen. Je zou me een denkende gevoelsmuzikant kunnen noemen. In dat opzicht lijk ik meer op een Belgische dan op een Nederlandse muzikant.”

Er is namelijk een duidelijk verschil tussen die twee vindt Van Bergen. "Nederlandse bands hebben over het algemeen de neiging om in te pluggen en te spelen. Ze zijn bang om te gekunsteld te klinken, maar vergeten dat je tegelijkertijd conceptueel kunt zijn én gevoelsmuzikant. Kijk naar Stef Kamil Carlens van Zita Swoon. Sommigen vinden hem te arty, maar die kerel musiceert en zingt toch echt vanuit zijn tenen en gooit al zijn gevoel eruit. Dan kan het in mijn ogen niet alleen maar artwank zijn. De meeste Nederlandse bands zweren bij de traditionele instrumenten en lijken vooral nergens over na te willen denken. Niks mis mee, het is een andere manier van werken, die soms best gave dingen oplevert. Ik neig wat meer naar de Belgische manier, waarbij gevoel en verstand hand in hand gaan. Natuurlijk werk ik ook wel eens anders. Ogen dicht en spelen. Dan krijg je in mijn geval een lief luisterliedje als 'Winter' of een meezinger als 'I don't mind'.”

Binnen het conceptueel denken van Blimey! passen dan ook perfect de korte films van cineast Maureen Prins en beeldend kunstenaar Esther van Waalwijk, die tijdens optredens worden vertoond. Zo is er ook een manshoge kijkdoos waarin videofilmpjes van Blimey! bekeken en beluisterd kunnen worden. “Hoewel de filmpjes speciaal zijn gemaakt bij de Blimey!-liedjes zijn het toch niet echt videoclips”, vindt Van Bergen. “De filmpjes zijn veel soberder. Daarom passen ze zo goed bij mijn muziek, want daarbij gaat het qua songwriting en arrangement om de kracht van de eenvoud."

Geluidsmanipulatie
Een inventieve mixage en de sfeer moeten het daarna afmaken, want, hoewel betrekkelijk eenvoudig, is zijn muziek subtiel en vooral functioneel, zo hoopt Van Bergen.

“Ik denk dat je altijd hoort dat mijn sentiment er in zit”, gaat hij verder. “De manier waarop ik een instrument bespeel is organisch en dus niet perfect. Mijn geluid is uit duizenden te herkennen, zeggen ze. Welnu, daar besteed ik dan ook veel tijd aan. Ik ben een gediplomeerde geluidstechnicus, maar wijk af van hetgeen ik in mijn opleiding geleerd heb. Ik zet instrumenten soms op plekken in het geluidsspectrum waar ze volgens minder ruimdenkende geluidsmensen niet thuishoren."

Dat er door zogenaamde geluidskenners naar hometapers wordt gekeken alsof ze maar wat aanrommelen, vindt Van Bergen onterecht. "Ik heb genoeg hi-fi producten gehoord waar de inventiviteit niet bepaald vanaf druipt", werpt hij tegen en wrijft er nog even in. "De conservatieve oortjes van het mainstreampubliek willen kennelijk een herkenbaar, gepolijst geluid. Die mensen zullen opnames van Robert Johnson of Billie Holiday wellicht afdoen als opnames met een slecht geluid. Ik ken echter weinig opnames die zo sfeervol zijn als die van hen. Je zou gek zijn als je merkt dat een beetje ruis de sfeer van een liedje ten goede komt, maar dat je het niet doet omdat dat vandaag de dag not done is."

Van Bergen manipuleert geluid: "Soms gooi ik een lied in zijn geheel door een minder goedwerkende speaker, als dat is waar het liedje om vraagt. Ik doe niet gek om het gek doen, maar ik wil simpelweg niet te star omgaan met de geschreven regels en de gangbare opvattingen over hoe een popliedje zou moeten klinken. Natuurlijk leidt dat tot onbegrip bij mensen, maar de weg van de minste weerstand heb ik nooit gevolgd. Die is niet interessant."

http://www.kindamuzik.net/interview/blimey/blimey-een-denkende-gevoelsmuzikant-die-floreert-in-de-studio/8295/
Meer Blimey! op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/blimey