• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Belle & Sebastian: Je kan niet constant hetzelfde blijven doen.

Drummer Richard Colburn praat over de groei die Belle & Sebastian heeft doorgemaakt en waarbij twee bandleden afvielen. De Schotse band is door de jaren heen flink getransformeerd en hier zal het niet bij blijven: "We hebben veel gekke ideeën die nog nooit van de grond zijn gekomen."

Tekst: Norbert Pek

Publicatiedatum: 31 maart 2004

Het was luttele jaren geleden nog eerder denkbaar dat Elvis springlevend tevoorschijn zou komen tijdens een Smiths-reünie, dan dat Belle & Sebastian uitgebreid rond zou touren in Europa. De band verkoos destijds liever om in thuisbasis Glasgow muziek te blijven maken dan om de wijde wereld in te trekken. Omdat de band zelden tot nooit naar buiten trad, werd een mysterieuze sfeer rond het groepje gecreëerd. Een cultstatus die naast de muziek veel interesse opwekte. Sommige fans kozen er bewust voor om geen foto's van live-optredens van de band op te zoeken, omdat dit het hele idee van de band zou kunnen veranderen. Voor hen waren de albums en ep's met die unieke liedjes het enige wat concreet nodig was. Belle & Sebastian was een soort fantasie. Een gedachtenwereld die werd aangestuurd door de als literair aandoende verhaaltjes verpakte songteksten. Drummer Richard Colburn heeft zich destijds erg verbaasd over de relatief explosieve groei van de eigen fanbase, bestaande uit mensen die in staat waren lange reizen te maken als de band een keer de bühne betrad. Van deze fans hadden velen geen idee wat ze dan aan zouden treffen. Colburn: "Het doel was destijds om geen druk op onszelf te leggen en te kijken hoe ver je kon komen met alleen muziek. Dus zonder iets als een imago. Als mensen de band leuk zouden vinden, kwam het puur en alleen door de liedjes die we maakten. Niet omdat de band bepaalde dingen leuk vindt of uit een scene komt. Niemand wist wat voor band het was en hoe de bandleden over bepaalde zaken dachten." Toch heeft de band langzaam redenen gevonden om duidelijker naar voren te treden. "Na een tijd wordt constant hetzelfde over je geschreven, want er is een bepaalde hoeveelheid informatie die mensen gebruiken. Op een gegeven moment moet je je wel gaan promoten, je kan niet constant hetzelfde blijven doen. Het platenlabel is ook van jou afhankelijk om de plaat te verkopen. Uiteindelijk wil je toch dat steeds meer mensen je muziek horen."

Ook zo'n mooie gedachte: Belle & Sebastian als een hechte vriendengroep, onstaan tijdens een uit de hand gelopen muziekles. Gevoelige mensen ook, anders maak je niet zulke lieflijke muziek met gedetailleerde beschrijvingen van personages. Toch zag Colburn al twee bandleden vertrekken. Allereerst bassist Stuart David die zich fulltime op zijn project Looper stortte. "We zagen het aankomen. Hij werd minder actief en kwam steeds meer op de achtergrond terecht. In de studio deed hij zijn taak en verdween vervolgens meteen weer. Ik kan me er wel iets bij voorstellen. Er zitten namelijk zo veel mensen in de band met verschillende oogpunten en soms wordt iemand daar het slachtoffer van. Je kan niet alle kanten opgaan. Hij besloot met zijn eigen band verder te gaan en dat was zeker beter voor Stuart." Het vertrek van celliste Isobel Campbell lag mogelijk gevoeliger. Ze heeft enige jaren een relatie met zanger Stuart Murdoch gehad die is stukgelopen terwijl ze samen in de band zaten. Op de in 2001 verschenen single 'I'm Waking Up to Us' schrijft Murdoch op duidelijke wijze over de break-up: "You need a man who's either rich or losing a screw" en "We're a disaster, you don't want to know me 'cause you move in circles of the brave where art defines their lives." Als het nummer live werd gespeeld, verscheen een bijna zichtbare donderwolk boven het hoofd van Isobel, die er zelf pijnlijk genoeg ook een vocale bijdrage aan leverde. Colburn wil niet bevestigen noch ontkennen of het nummer over de stukgelopen relatie gaat. "Ik weet niet precies of zij er zo direct mee te maken heeft. Daar bemoei ik me ook niet mee. Ik vraag Stuart nooit wat hij met een nummer bedoelt. Ik speel gewoon de drums als hij ergens mee komt, dat is mijn taak, en ik accepteer wat hij heeft geschreven." Waarom Isobel volgens hem is vertrokken? "Ik denk dat ze niet blij was met wat een band met zich mee brengt, vooral het touren en het weg van huis zijn dat daarmee gepaard gaat. We zijn veel meer optredens gaan doen en schenken meer tijd aan het oefenen. We zijn drukker dan ooit en dat is niet voor iedereen weggelegd. Ook niet voor haar, uiteindelijk. Ach, er zijn verschillende factoren van belang bij haar vertrek. Isobel was ongelukkig in de band en dat is niet leuk om te zien. Zonder ons is ze gelukkiger."

Met de overgebleven bandleden plus een flink aantal gastmuzikanten maakten ze het vorig jaar verschenen Dear Catastrophe Waitress. Het album verscheen voor het eerst op een ander label: Rough Trade. Voorheen zat Belle & Sebastian op Jeepster, dat na het vertrek van de band zowat meteen werd opgeheven. De komst van het nieuwe label ging gepaard met een ander fenomeen waar de band zich nooit aan 'schuldig' had gemaakt: een single van het album halen. Voorheen kende een single of EP van de band louter nieuwe nummers. Colburn: "Het is iets esthetisch. Het heeft te maken met het feit dat we voelden dat een single een release op zich was. Het is leuk om iets compleet nieuws te maken, een soort verrassing eigenlijk." Van het laatste album werden tot op heden 'Step into My Office Baby' en 'I'm a Cuckoo' als singles uitgebracht. "Rough Trade heeft veel vertrouwen in ons getoond en we wilden iets voor ze terug doen. We zijn eigenlijk wel benieuwd wat er mee gebeurt, het is ook een soort experiment." Telden de eerste EP's van de Schotten nog standaard vier nummers, de laatste exemplaren kenden er eentje minder. "Dat is een regel in Engeland: vier nummers tellen niet als single en dan kom je niet in de hitlijsten. Het doel is toch om het album te promoten, dus dan heeft het minder zin om het uit te brengen."

Ook op Dear Catastrophe Waitress blijven veel liedjes gaan over personen. In het verleden werd de naam Lisa al vaak genoemd in de liedjes (Colburn: "Hij zat in een band die Lisa Helps The Blind heette. Ik weet niet zeker of zij een echt persoon is. Eigenlijk ben ik er net zo in geïnteresseerd als jij, haha.") maar deze keer is ze spoorloos. Op het album wordt wel over een persoon van vlees en bloed gezongen: op 'Piazza New York Catcher' wordt hardop afgevraagd of deze hetero of homo is. "Mike Piazza is een beroemde honkbalspeler en Stuart is een grote fan. Dus als we in Amerika zijn gaan we naar honkbalwedstrijden en hij kijkt er ook veel naar op televisie. Piazza is een interessant figuur omdat er veel gespeculeerd wordt of hij nou wel of geen homo is. Het is in Amerika heel erg om als sporter homo te zijn, vanwege het hoge macho-gehalte. Ik las op internet dat iemand Piazza over het nummer had verteld en dat hij het wilde horen. Ik weet niet of dat gebeurd is. Hopelijk heeft hij zich er niet aan gestoord. We hebben Piazza een paar maanden geleden nog gezien trouwens. We waren in Amerika om een persconferentie te geven bij het stadion waar hij even later aan het spelen was. Dat was wel grappig. Ach, misschien horen we wel eens wat van zijn advocaten."

Het opvallendste nummer op de laatste plaat is 'Stay Loose', een bijna kitcherig zes-en-halve minuut durend nummer met een hoog 10CC-gehalte. Het lijkt het werk te zijn van producer Trevor Horn (gewerkt met o.a. Frankie Goes To Hollywood, Seal en t.A.T.u.), wiens samenwerking met de band door menig fan met veel ontsteltenis werd onthaald als zou Marilyn Manson een duet doen met Britney Spears. Niet volgens Colburn: "Dat is juist het nummer waar hij het minste invloed op had, hij wilde het op een gegeven moment zelf niet eens op het album hebben. Trevor was bang dat hij er de schuld voor zou krijgen. Daar was op dat moment ook wat voor te zeggen. Vlak voordat het album klaar was, klonk het nummer gewoon nog niet goed genoeg. Nadat we er met ProTools en een hoop elektronica overheen gingen, was het nóg niet goed. Toen hebben we het door een oude bekende laten mixen en opeens klonk het wel zoals we het wilden."

Het resultaat valt niet alleen op de plaat te horen, maar ook tijdens de optredens die de band nu veelvuldig geeft. Iets dat de band door de jaren heen ook veel beter is gaan bevallen. "In het verleden kon Stuart niet echt hard zingen en hij stond zo ver van de microfoon af dat we heel zacht moesten spelen. Dat werkt niet, want niemand in het publiek kon het dan horen. Het was toen veel gestress want we waren ook niet zo slim bezig. We hebben soundchecks van vijf uur gehad. Op het moment dat je dan gaat optreden ben je al moe. Je bent de hele dag al bezig en dan ben je een soort rip-off, mensen zien een luie band op het podium." Optredens van Belle & Sebastian kenmerken zichzelf nu juist door een het feit dat elke avond een andere setlist wordt gespeeld door een band die zich thuisvoelt op het podium en de liedjes perfect neer weet te zetten, of deze nu gevoelig of licht euforisch zijn. Tijdens het optreden op het Rotterdamse Motel Mozaique-festival vroeg Stuart Murdoch aan het publiek of die doodse stiltes tussen de nummers wel een goed teken waren. Er heerst bij de concerten altijd een soort spanning in afwachting welk nummer de band begint te spelen. Elk persoon in het publiek lijkt zijn of haar eigen favorieten te hebben.

De toekomst zal uitwijzen of de veranderende cyclus die Belle & Sebastian heet nu tot een eind is gekomen. In ieder geval niet als het aan Richard Colburn zelf ligt. "We hebben veel gekke ideeën die nog nooit van de grond zijn gekomen en een hoop muziekstijlen die we nog van plan zijn te gebruiken. Ook willen we een keer een tour op een veerboot doen. Dat mensen de ene avond op- en afstappen om je te zien en dat je de volgende dag in een andere stad aanscheept. Al moet je dan wel gesponsord worden, want het kost elke keer twintigduizend pond als je in een haven wil aanleggen."

http://www.kindamuzik.net/interview/belle-and-sebastian/belle-sebastian-je-kan-niet-constant-hetzelfde-blijven-doen/5538/
Meer Belle and Sebastian op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/belle-and-sebastian