• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Voorbeschouwing Incubate 2015

Wie denkt dat het festival langzaam van start gaat, vergist zich. Zelfs op maandag zijn er al lastige keuzes. Wie toch rustig wil beginnen, doet er goed aan bijvoorbeeld één locatie te kiezen per avond. Theaters Tilburg is het kloppende hart van Incubate. Het complex bestaat uit een studio, concertzaal en een schouwburg. Van 14 t/m 20 september is er veel te beleven; van nieuw tot oud, van dans tot jazz en van singer-songwriter tot avant-garde.

Tekst: Maurice Dielemans en Hans van der Linden

Publicatiedatum: 11 september 2015

De grote naam op de eerste dag is ongetwijfeld Mark Kozelek, alias Sun Kil Moon, in Theaters Tilburg. Hoewel de zanger en acteur in films als Almost Famous en Paolo Sorrentino's Youth al jaren bezig is, komt de carrière van de voormalige voorman van Red House Painters - een alternatieve rockgroep uit de jaren negentig - nu in een stroomversnelling. Dat is mede te danken aan het album Benji uit 2014, dat lovende kritieken kreeg. Kozeleks hernieuwde manier van songschrijven is even simpel als briljant: lappen tekst met persoonlijke beslommeringen worden op rauwe, grotendeels geïmproviseerde muziek gezet. Op het recent verschenen album Universal Themes van Sun Kil Moon gaat Kozelek daar nog een stapje verder in, met onnavolgbare tempowisselingen en een gruizige rocksound, die dan weer sterk doet denken aan zijn vroege werk met Red House Painters.

Ter inspiratie hebben Maurice Dielemans en Hans van der Linden hun persoonlijke blokkenschema's gedeeld.

Veel nieuwe volgers van de New Yorkse stroming antifolk zijn er misschien niet. Het rammelende folkmuziekgenre is wel nadrukkelijk aanwezig op Incubate door het aandeel van de twee oudgedienden: Jeffrey Lewis op dinsdag en Adam Green, die op woensdag op het laatste moment zijn maatje van de Moldy Peaches, Kimya Dawson, vervangt. Het zijn allemaal artiesten die kind aan huis waren in het legendarische Sidewalk Cafe in Manhattan. Hoewel de muziek van Adam Green steeds meer richting croonerpop is gedreven, kunnen we van Jeffrey Lewis & The Jrams in de Tilburgse jazzclub Paradox misschien weer spontane en knotsgekke akoestische lofi verwachten.

Achter de stille muziek The Weather Station schuilt Tamara Lindeman. Deze Canadese vrouw maakt fluisterende folk met een engelachtige zangstem en subtiele invloeden uit de pop- en jazzwereld. Met de twee studioalbums, het debuut All of It Was Mine en de recente opvolger Loyalty, heeft ze al de nodige indruk gemaakt. Tussendoor verscheen ook nog de miniplaat What I'm Going to Do with Everything I Know, die minstens zo mooi is. Het is afwachten of het intieme karakter ook live stand weet te houden, maar eigenlijk mag je daar niet aan twijfelen. The Weather Station is op dinsdagavond te bewonderen in de studiozaal van Theaters Tilburg.

Jasper Stadhouders is een piepjonge doch rijzende ster aan het firmament van de internationale vrije muzikale improvisatie. Hij speelde al samen met Marshall Allen, Paal Nilssen-Love, Dave Rempis, Andy Moor en vele anderen, en deelde podia met hen in Europa, Noord-Amerika en India. Op Incubate staat hij met het Jasper Stadhouders' International Improv Ensemble met als ondertitel '1 venue, 75 minutes, 6 days of jazz-improv'. Stadhouders resideert de hele week in jazzclub Paradox waar hij elke dag nieuwe muzikale confrontaties aangaat, waarvan de resultaten overigens nadien zullen verschijnen.

To Live and Shave in LA is een avant-gardistisch collectief waarvan 30-minuten männercreme, hun eerste release uit 1994, ooit omschreven werd als "a wind tunnel of 30-weight vitriol". De samenstelling van de band is continu in beweging (Weasel Walter, Thurston Moore en Don Fleming passeerden er eerder) en diens muzikale output is onverwacht, grillig en extreem.

Onlangs overleed Dieter Moebius, een helft van het duo Cluster dat in de jaren zeventig van vorige eeuw de kosmische krachtlijnen van de Duitse krautrock mee uittekende. Hans-Joachim Roedelius is echter nog steeds actief en staat met Stefan Schneider op donderdag in de Theaters. Schneider kennen we vooral van Kreidler en To Rococo Rot, iconen uit een andere periode van de Duitse muziekgeschiedenis. Samen maken ze naar eigen zeggen "absolute muziek" en hun doel bestaat erin om de luisteraar helemaal in hun wereld te laten opgaan. Hiervoor haalden Roedelius en Schneider voornamelijk inspiratie bij Eric Satie en Brian Eno.

Nog zo'n spannende muzikale ontmoeting belooft de set van Fennesz en Arve Henriksen te worden. Deze laatste is naast solomuzikant vooral gekend als lid van het avant-jazzcombo Supersilent. Fennesz en Henriksen ontmoetten elkaar dit jaar muzikaal voor het eerst. De opnames van dit treffen in het Jazzhouse tonen een beklijvend duet dat opgebouwd is uit gelijke delen minimalisme, trompet, feedback en gitaar. Verwacht een dromerige luistertrip.

Tussen al de programmatische parels die de vrijdag biedt, loont het de moeite om naar de Stadskelder af te dalen. Daar brengt het Belgische label Kraak een showcase die meteen als bloemlezing van interessante experimenten van over de landsgrens geldt. Camargue combineert minimalistisch vioolspel met tapenoise, Marius & Steenkiste laten je naar hogere oorden opstijgen op een bedje van minimale drones. Over de geplande jamsessie van Afghan Gold is zo goed als niets bekend maar het belooft iets met psychedelische keyboards en fluitjes te zijn. Tenslotte is Köhn intussen gekend om zijn immer treffende kosmische synthescapades.

Spires That in the Sunset Rise vormde vorig jaar één van de hoogtepunten van het Britse Tusk Festival en het onlangs verschenen Beasts in the Garden voegt daar zelfs nog een dimensie aan toe. De band werd intussen herleid van vier tot twee personen maar de kijk die Kathleen Baird en Taralie Peterson op traditionele folk ontwikkelden is uniek. Het duo verbindt traditie en hedendaags experiment en levert daarbij ook nog eens heel sterke nummers af.

Words of Wisdom And Hope heette hun eerdere samenwerking. Intussen zijn we meer dan een decennium verder en gaan beide heren wederom de muzikale conversatie aan. Jad Fair (voor eeuwig verbonden aan het illustere Half Japanese) en Norman Blake (de drijvende kracht achter Teenage Fanclub) materialiseerden hun samenwerking onlangs met Yes, een verzameling popliedjes waarin het duo zich van zijn beste kant laat ziet. Fairs verhalende stem kabbelt zich een weg door Blakes ontwapenende composities.

Fire! is een van de vele muzikale uitingen van Mats Gustafsson, een van de vaste gasten op Incubate. Dit trio is echter een van zijn meer toegankelijke alter ego's wat veel te maken heeft met het feit dat de bezetting bas/drum/saxofoon (en elektronica) tot meer rockgerichte composities leidt. Maar binnen deze structuur slaagt de band erin om via omwegen en uitstapjes toch een heel experimenteel luisterspel neer te zetten waarin de geneugten van vrije jazz welig tieren. Fire! is met stip de geschikte band om op zaterdag in de Paradox af te sluiten.

Lean Left combineert energie en experiment. De band is samengesteld uit jazziconen Paal Nilssen-Love en Ken Vandermark en Terrie Ex en Andy Moor, gitaristen die later op de dag nog met The Ex zullen aantreden. Deze combinatie leidt tot een explosieve cocktail waarin ritme en dynamiek een pact sluiten. Zoals het de betere muzikale experimenten betaamt, komt de kunde van Lean Left vooral live tot uiting, waarbij saxofoon, drums en snaren tot één stuwende kracht versmelten.

Meg Baird moet het net hebben van eenvoud en pastorale schoonheid. Baird verdiende eerder haar sterren bij het acidfolkcombo Espers maar bouwt intussen al verschillende jaren en releases aan haar eigen weg. Op het recente Don't Weigh Down the Light roept Baird met haar warme stem en dito gitaarspel een tijdloze melancholie op. Baird biedt de ideale soundtrack om weg te dromen over zonovergoten weides en traag voortkabbelende wolken.

Noot van de redactie: Coagul, Razen en Deuil hebben afgezegd.

http://www.kindamuzik.net/festival/incubate/voorbeschouwing-incubate/26202/
Meer Incubate op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/incubate