• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

ernaast

Gary Lucas: De wereld heeft meer Beefheart nodig

Meer dan twintig jaar nadat de legendarische Captain Beefheart verbitterd en gedesillusioneerd uit de muziekindustrie stapte, is zijn begeleidingsband The Magic Band terug bij elkaar. "Ik heb het altijd als mijn taak beschouwd om de wereld te laten horen wat voor 'n genie hij was," zegt gitarist Gary Lucas.

Tekst: Dominique Soenens

Publicatiedatum: 15 maart 2004

"Man can play guitar" zei Don van Vliet laconiek over snarenwonder Gary Lucas, één van de vele gitaristen die ooit bij Captain Beefheart speelden. Een koel understatement, als je de vingerbrekende gitaarpartijen van Lucas beluistert, maar komende van een tirannieke mindfucker als Van Vliet toch een compliment dat kan tellen. Captain Beefheart, intussen een kluizenaar met een succesvolle schildercarrière in de Mojave-woestijn, liet een grensverleggende erfenis na, die het midden houdt tussen primitieve deltablues, vernieuwende avant-garde rock en freejazz. "Beefheart hoort thuis in de Rock 'n' Roll Hall of Fame," aldus een enthousiaste Gary Lucas, die zijn gitaar bovenhaalde op de twee laatste albums van Captain Beefheart.

Wat was de reden om The Magic Band na 20 jaar opnieuw bij elkaar te roepen?
Gary Lucas: "Het was al lange tijd onze droom om opnieuw bij elkaar te komen, met of zonder de samenwerking van Don van Vliet. Drummer John French, AKA Drumbo, speelde een cruciale rol, omdat hij meespeelde op de meeste van de vroegste platen van Captain Beefheart. Hij wist het best hoe hij het moest aanpakken. Oorspronkelijk werd Zoot Horn Rollo gevraagd om gitaar te spelen, maar hij had er geen zin in. Dan heeft Danny Walley, de andere gitarist, me gevraagd. Walley kende ik nog van bij mijn groep, Gods And Monsters. Hij speelde ook samen met Beefheart in de Bongo Fury-tour van Frank Zappa. In februari zijn we in de studio gedoken om Back to the Front op te nemen, een verzameling Beefheart-songs. Nu proberen we zoveel mogelijk op te treden."

"Ik weet dat ik de beste stem ter wereld heb," zei Van Vliet ooit. Het is op zijn minst overdreven, maar het lijkt me toch onbegonnen werk om die te vervangen.
Gary Lucas: "Dat was inderdaad het moeilijkste deel. Maar John French zingt heel overtuigend, helemaal in de Beefheart-stijl. Beefheart is natuurlijk nog altijd iets aparts, maar Drumbo brengt het er zeer goed van af."

Werd Don van Vliet gevraagd om mee te doen?
Gary Lucas: "De communicatie is al sinds jaren afgebroken, ik heb zelfs zijn nummer niet meer. Maar hij zou wellicht geheel niet geínteresseerd zijn. Hij heeft in 1982 heel bewust gebroken met muziek. Bovendien is hij ouder geworden en heeft hij gezondheidsproblemen. Maar ik denk dat hij vereerd zou moeten zijn dat we dit doen. We willen de wereld laten horen hoe fantastisch zijn muziek is. Hoe groot zijn invloed ook is, er zijn nog heel veel mensen die hem niet kennen. Van één ding ben ik overtuigd: de wereld heeft meer Beefheart-muziek nodig."

Waarom?
Gary Lucas: "Omdat het de missie van Captain Beefheart was om de wereld wakker te schudden. Dat is volgens mij de beste functie van kunst. Hij vond dat alles te normaal was. Hij wou de typische muziekstandaard omverwerpen, de wereld nieuwe vormen van schoonheid laten zien, die niet noodzakelijk overeenstemmen met het traditionele bourgeois concept van schoonheid. Hij nam de structuur van jazz en blues en hertimmerde die tot iets onherkenbaars. Om zijn muziek te kunnen spelen, moest ik helemaal opnieuw leren gitaar spelen. Ik heb het altijd als mijn taak beschouwd om de wereld te laten weten wat voor 'n genie hij was."

Beefheart had ook een verschrikkelijk tirannieke reputatie. Hoe was jouw verhouding met hem?
Gary Lucas: "We hadden allemaal een zeer stormachtige verhouding met hem. Hoe veel ik ook van hem hou, ik voel geen behoefte om hem te contacteren. Hij kon soms zo tiranniek zijn, dat we schrik hadden om zijn muziek te spelen. Het was soms zeer moeilijk om vat op hem te krijgen. Zoals veel grote, geniale artiesten, had hij een opvliegende kant. Maar ik hou nog altijd enorm veel van hem."

Heel veel bands zijn intussen opgegroeid met de muziek van Beefheart. Herken je veel van zijn invloed op hedendaagse rockmuziek?
Gary Lucas: "Moeilijk te zeggen. Ik luister niet veel naar nieuwe muziek. Ik wil niet beïnvloed worden door wat er in de mode is, maar me concentreren op waar ik mee bezig ben. Toen ik jong was, slorpte ik allerlei invloeden op en luisterde ik zo veel mogelijk naar nieuwe muziek. Maar sinds ik professioneel met muziek bezig ben, is het plezier daarvan verdwenen. Ik vind het tijdverlies. Er zijn wel nieuwe bands die ik goed vind. Sommige dingen van Radiohead zijn uitstekend. Net als The Future Sound Of London, waar ik mee samenwerk."

Enig idee wat Beefheart zou vinden van de groepen die door hem beïnvloed zijn?
Gary Lucas: "Ik denk niet dat Beefheart ze goed zou vinden. Hij had nooit een goed woord over voor andere muziek. Hij wou zelfs nooit naar andere muziek luisteren. Hij ontkende dat hij door om het even welk genre beïnvloed was. 'Ik luisterde zelfs nooit naar blues. Ik was wel in de kamer toen het speelde, maar ik luisterde niet,' zei hij dan bijvoorbeeld. Hij zei altijd iets wat je niet verwachtte."

Je hebt nog een ander Captain Beefheart-project, Fast 'N' Bulbous. Volstond dat niet als eerbetoon?
Gary Lucas: "Fast 'N' Bulbous is iets helemaal anders. Met The Magic Band blijven we heel dicht bij de originele versies, terwijl Fast 'N' Bulbous een zevenkoppig blaasorkest is dat een soort freejazzinterpretatie geeft van de muziek van Beefheart. Het is veel losser, met veel solo's. Don gaf zijn muzikanten niet veel ruimte om te soleren, weet je. De twee zijn niet te vergelijken, maar ik hou me met beide projecten tegelijk bezig. En ik werk ook nog aan een nieuw album van Gods And Monsters (de band van Gary Lucas, waar ook Jeff Buckley nog bij speelde), dat in de lente moet verschijnen."

Wat is je favoriete Captain Beefheart-album?
Gary Lucas: "Ik heb een lichte voorkeur voor Lick My Decals off, Baby, maar alle platen van Beefheart hebben iets speciaals. Trout Mask Replica vind ik ook fantastisch, maar die plaat is ontoegankelijker dan de rest. Mijn voorkeur verschilt van dag tot dag."

Wat zijn de verdere plannen met The Magic Band?
Gary Lucas: "We hebben Back to the Front opgenomen in de studio van John French en we hopen deze zomer enkele festivals in Europa te doen. Eind januari treden we op in de Royal Festival Hall in Londen, met The Fall als voorprogramma. Het is de bedoeling dat daar enkele festivalorganisatoren op afkomen, om te zien wat ze mogen verwachten. Daarnaast willen we een live-album opnemen. Verder zien we wel. We hopen vooral dat we heel veel Beefheart-fans een plezier doen."

Je vergaarde zelf de meeste bekendheid door voor anderen te spelen: Beefheart, Jeff Buckley, Lou Reed, en Joan Osborne. Vind je dat jammer?
Gary Lucas: "Wel, ik begon pas zelf muziek te maken toen ik eind dertig was. En dan duurde het nog tot 1991 vooraleer ik een album uitbracht. Ik werk graag met onafhankelijke labels, die jammer genoeg niet de middelen hebben om mijn albums grootschalig te promoten. Maar ik klaag niet. Veel mensen voorspelden dat ik het financieel niet zou rooien toen ik begon. Maar ik ben blijven doorgaan. De kunst is om verder te gaan en niet verbitterd te raken door sommige aspecten van de muziekindustrie, zoals Beefheart."

Je hebt meegewerkt aan Light of the Day, een eerbetoon aan Bruce Springsteen. The Boss was naar verluidt in de wolken met jullie vertolking van 'Ain't Got You'.
Gary Lucas: "We speelden een liefdadigheidsconcert in zijn club vorige maand. Bruce stapte op me af en zei dat hij me een fenomenale gitarist vond en dat hij onze versie fantastisch vond. Een geweldig compliment. Ik houd van The Boss. Hij is een van de grootsten in de rockmuziek."

http://www.kindamuzik.net/features/article.shtml?id=5259
Meer Gary Lucas op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/gary-lucas