• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Peter Steele: controversiële acties en zwartgallige humor

Op 14 april 2010 overlijdt Peter Steele (Peter Thomas Ratajczyk - 1962) aan hartfalen. Als frontman van Type O Negative vergaarde hij vooral bekendheid met zijn uiterlijke verschijning, zijn controversiële acties en uitspraken die vaak getuigden van zwartgallige humor.

Tekst: Jeroen Gelissen

Publicatiedatum: 25 augustus 2010

Geboren in Brooklyn, New York, groeit Steele op in een streng katholiek gezin met Pools-Russische en Schots-IJslandse voorouders. In 1979 vormt hij met de latere Type O Negativetoetsenist Josh Silver de metalband Fallout, die niet verder komt dan één singletje. Bekend wordt Steele pas met zijn tweede band Carnivore. Met slechts twee albums verwerft de band een legendarische en controversiële status in de undergroundscene. Een bekendheid die vooral te danken is aan tekstuele thema's als nihilisme, antireligieus sentiment, vermeend racisme, intolerantie en algemene menselijke stupiditeit en een hoop cynisme. Het logo van de band - een driearmig teken - roept associaties op met de racistische Afrikaner Weerstandsbeweging. Steele ontkent alle aantijgingen van racisme met het verweer: "Shit comes in all hues." Maar dan nog zijn zijn rechts-populistische uitspraken voldoende om hem in de zeer linkse muziekscene van de jaren tachtig uiterst controversieel te maken.

Als eind jaren tachtig voor Carnivore het doek valt, gaat Steele verder onder de naam Subzero. Omdat er al een band bestaat met die naam, wordt deze al snel veranderd in Type O Negative, naar de meest voorkomende bloedgroep. De demo die Steele aanvankelijk opneemt om zijn ex-vriendin terug te winnen, levert een platencontract op bij het Nederlandse Roadrunner Records. Een contract dat hij naar verluidt ondertekent met een mengsel van zijn eigen sperma en bloed. In 1991 komt hij ter promotie van het album voor het eerst naar Europa. In Nederland haalt de band zelfs het nieuws als linkse activisten clubeigenaren bedreigen die Type O Negativeshows geboekt hebben. Naast Steeles vermeende racisme, blijken ook zijn vermeende vrouwonvriendelijke teksten problematisch.

Een deel van de tournee wordt vanwege dit soort incidenten afgelast. Gedesillusioneerd keert Steele huiswaarts. De zanger is inmiddels wel een bekende cultfiguur en zijn populariteit wordt nog groter dankzij The Origin of the Feces. Dit heet een liveplaat te zijn, maar het is een in een kelder heropgenomen versie van het debuut met livegeluiden en een hoorspel van een nepgevecht met het publiek erin gemixt. De hoes beeldt de titel uit: het is een zeer wazige foto van een man die zijn anus spreidt.

Dat allemaal wijst niet op een band die hoge ogen gaat gooien op MTV en de alternatieve radio. Toch stijgt met het volgende album Bloody Kisses de populariteit van Type O Negative tot ongekende hoogten. Steele zet de politiek grotendeels overboord ten faveure van gothic romantiek en stroomlijnt de muziek. Dit levert in de vorm van 'Black No. 1' en 'Christian Woman' twee grote hits op. Oorspronkelijk staan er ook nog twee nummers op de plaat waarmee de band op sarcastische wijze de criticasters geruststelt: 'Kill All the White People' en 'We Hate Everyone'. Later worden die op verzoek van de band gewijzigd omdat ze de broeierige sfeer van het album verpesten.

Type O Negative komt op grond van dit succes voor de tweede maal op tour in Europa, waar ditmaal incidenten uitblijven. Steeles drank- en drugsgebruik nemen wel al steeds grotere proporties aan. Zijn podiumpresentatie wordt weliswaar zelfverzekerder, maar daarmee ook nonchalanter. Het levert prachtige uitspraken op als: "We don't want your applause, we want your girlfriends" en: "It's a pleasure and honor for you to be here."

Naakt
Niet alleen Steeles controversiële acties en uitspraken verwerven hem internationale faam, ook zijn uiterlijke verschijning wordt een heus handelsmerk. Met zijn ruim twee meter lange lichaam, gitzwart haar en diepe baritonstem weet hij menig vrouwenhart in vervoering te brengen. Steele groeit uit tot casanova en zelfs over de grootte van zijn fallus wordt gespeculeerd. In 1995 verschijnt hij dan ook naakt op de centerfold van de Playgirl. Wanneer hij verneemt dat slechts een kwart van de abonnees vrouw is en het blad met name door homo's gekocht wordt, voelt Steele zich beschaamd. Later zal hij verklaren dat het om niet meer dan een naïeve publiciteitsstunt ging. Hij komt met een muzikaal antwoord in de vorm van 'I Like Goils', dat op het zesde album Life Is Killing Me verschijnt.

De roem van de band is dan al tanende. De verwachtingen die Bloody Kisses geschapen heeft, worden op de volgende albums maar ten dele ingelost en Steeles drank- en drugsgebruik nemen steeds excessievere proporties aan. De band verliest langzaam aan zeggenschap. Als ook nog het contract met Roadrunner wordt opgezegd, lijkt het doek helemaal te zijn gevallen.

Humor
Dat Steele al die tijd over een morbide en zwartgallige vorm van humor blijft beschikken bewijst hij als op de officiële website van de band een afbeelding wordt getoond van een grafsteen met de inscriptie: "Steele 1962 - 2005". Waarmee de geruchtenmolen op gang wordt gebracht over de vermeende dood van Steele. In eerste instantie wordt deze boodschap door de band noch ontkend, noch bevestigd. Later verklaart bandlid Kenny Hickeys in een interview met Decibel Magazine dat het om een grap van Steele zelf ging en dat hij daarmee de scheiding met Roadrunner en het huwelijk met het nieuwe label SPV wilde markeren. Een huwelijk dat slechts met één album bezegeld wordt, dat de toepasselijke titel meekrijgt Dead Again. Of hiermee al stille hints gegeven worden richting de slechte toestand waarin Steele verkeert, is tot op de dag van vandaag een raadsel.

Atheïst versus katholiek
Een laatste kenmerkende gebeurtenis in Steeles controversiële leven komt in 2007 als bekend wordt dat de zanger zich bekeerd heeft tot het katholieke geloof. In zijn officiële verklaring geeft Steele aan dat hij zich naarmate hij ouder wordt, bewuster wordt van zijn eigen sterfelijkheid. Zijn officiële statement luidt: "There are no atheists in foxholes, they say, and I was a foxhole atheist for a long time. But after going through a midlife crisis and having many things change very quickly, it made me realize my mortality. And when you start to think about death, you start to think about what’s after it. And then you start hoping there is a God. For me, it's a frightening thought to go nowhere. I also can't believe that people like Stalin and Hitler are gonna go to the same place as Mother Teresa."

De muziekwereld zal met gemengde gevoelens afscheid nemen van een markant frontman. Een frontman die wellicht ongewild uitgroeide tot een icoon van de metalscene. Iemand die altijd de grenzen van het toelaatbare opzocht en er niet voor schroomde zijn mening te geven. Hij onderging het rocksterrendom met flair. Drank, drugs, seks en schandalen maakten zich van hem meester, maar konden niet voorkomen dat hij vlak voor het einde terugkeerde naar zijn katholieke roots.

Foto Peter Steele: Manuel Rino

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/type-o-negative/peter-steele-controversi-le-acties-en-zwartgallige-humor/20557/
Meer Type O Negative op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/type-o-negative