• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Tool - Lateralus

Het meesterwerk Lateralus van Tool staat niet voor niets in de lijst met favoriete albums van KindaMuziklezers. Het is één van de meest indrukwekkende en fascinerende platen ooit gemaakt, waarover nog altijd op legio internetsites wordt gefilosofeerd. De wildste theorieën worden gevoed door de band, die er altijd al een handje van heeft gehad om rare verhalen de wereld in te sturen.

Tekst: Sander Schoemaker

Publicatiedatum: 05 april 2009

Tool combineert op Lateralus absurdistische humor met serieuzer filosofische aspecten. De titel refereert aan een manier van denken die gekenmerkt wordt door creativiteit en willekeur. Zo zou het intermezzo 'Mantra' verkregen zijn door zanger Maynard James Keenan, die zachtjes in zijn Siamese kat kneep en dat geluid langzaam afspeelde. Keenan zou dit hebben toevertrouwd aan een Japans blad genaamd Buzz.

Veel van de nummers hebben een terugkomend thema en sluiten bijna naadloos op elkaar aan. Je zou het dus een conceptalbum kunnen noemen. Het grote verschil met een gewoon conceptalbum is echter dat het geen verhaal vertelt, zoals in het genre gebruikelijk is. De nummers verkennen eerder verschillende aspecten van bepaalde ideeën. Zo zijn is de eerste helft van het album gericht op wrok ('The Grudge') en het verbreken van een relatie ('Schizm').

Fibonacci reeks
De hoes van Lateralus is ontworpen door de Amerikaanse kunstenaar Alex Grey die zich, behalve met albumhoesjes, ook bezighoudt met new-agekunst. Zijn serie schilderijen The Sacred Mirrors toont veel vergelijkingen met het 'boekje' van Lateralus, dat bestaat uit een serie doorzichtige bladzijden die elk een doorsnede van het menselijk lichaam tonen. Ook de videoclip van de nummers 'Parabol' en 'Parabola' speelt met dit thema.

Deze nummers hebben ook meer een spiritueel thema, waarin buitenlichamelijke ervaringen een hoofdrol spelen. Voordat de cd verdergaat met het hoogtepunt, de drie nummers 'Lateralus', 'Disposition' en 'Reflection', wordt de luisteraar nog even wakker geschud met een enorme scheldpartij in de vorm van 'Ticks & Leeches'. Daarna kan het echte werk beginnen.

De titeltrack heeft een structuur die overeenkomt met een wiskundige reeks die bekend staat als de Fibonacci reeks. In deze reeks is elk getal de optelsom van de twee voorgaande getallen. Als de reeks als een grafiek wordt weergegeven, ontstaat er een spiraalvorm die ook veel in de natuur voorkomt, bijvoorbeeld bij schelpen of orkanen. Ook in de tekst zingt Keenan over deze spiraal: "We'll ride the spiral to the end and may just go where no one's been." Wat hij hier precies mee bedoelt is echter een raadsel. Het komt wel weer overeen met het new-agethema dat we ook in het hoesje en de videoclip van 'Parabol/Parabola' tegenkwamen.

Filosofisch geweld
Het tweede nummer van het drieluik is voornamelijk instrumentaal, waarin het geluid van de tabla een belangrijke rol speelt. Dit van oorsprong Hindoestaanse instrument is een specialiteit van drummer Danny Carey. Met behulp van een ritme dat langzaam verandert gaat 'Disposition' naadloos over in 'Reflection'. Dit nummer is een ode aan de maan, waarin de zanger wederom spreekt over het één worden van de geest: "And you will come to find that we are all one mind / Just let the light touch you and let the words spill thorough / Just let them pass right through, bringing out our hope and reason."

Na al dit filosofische geweld eindigt de plaat met een waanzinnig stuk slagwerk en vervormde gitaren gemixt met een bizar telefoongesprek over buitenaardse wezens en de Amerikaanse overheid. Dit soort grappen geeft Tool een speciale plek in de harten van muziekliefhebbers en verzekert de band van een bijzondere plek in de moderne rockmuziek.

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/tool/tool-lateralus
Meer Tool op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/tool