• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Onze laatste liverecensie.

Meindert Talma in De Amer.

Onze laatste albumrecensie.

M.I.A. weet wat ze wil.

Ons laatste interview.

Sin Ropas: scheuten en zwarte turf.

Onze laatste video.

Colin Benders: het geluk van de modulaire synthesizer.

Zeven musicerende regisseurs

Steven Spielberg speelde de klarinet in het filmorkest bij z'n film Jaws en Ethan & Joel Coen schreven mee aan het liedje 'Please Mr. Kennedy' voor hun film Inside Llewyn Davis, maar er zijn regisseurs die meer van zich laten horen. Letterlijk. KindaMuzik vond zeven regisseurs die zich niet alleen met filmregie bezighouden, maar ook graag een deuntje meespelen.

Tekst: Guido de Greef

Publicatiedatum: 19 oktober 2014

Woody Allen
Woody Allen! Live! Het kan, bijna elke maandagavond in Cafe Carlyle in New York. Dan speelt de regisseur met een gemiddelde van één film per jaar rustig een avondje jazzmuziek. De Eddy Davis New Orleans Jazz Band speelt dixieland, waarbij Allen de klarinet voor z'n rekening neemt. Hij is ook degene die vaak het licht uitdoet; als de rest van de band naar huis vertrekt, spelen de regisseur en de banjospeler nog rustig een half uurtje door. En ja, na afloop worden er gewoon handtekeningen uitgedeeld. Allens vaste stek als klarinettist is ook de reden dat de filmmaker al jaren verstek laat gaan bij de Oscaruitreiking: die is altijd op maandagavond en dan heeft hij nu eenmaal verplichtingen elders. Allen gaat zelden op tournee, maar een paar jaar geleden was hij met zijn band te gast op het Montreux Jazz Festival. Goedkoop is het allemaal niet; een plekje aan de bar kost 110 dollar, een minimum van 25 dollar aan consumpties is verplicht en je moet ruim van tevoren reserveren. Je wordt geacht niet in je vakantiekloffie te komen. De website is duidelijk: "jacket recommended."

John Carpenter
De muziekcarrière van John Carpenter is geboren uit noodzaak. Werkende met een budget van zestigduizend dollar voor z'n eerste film Dark Star was de regisseur om budgettaire redenen genoodzaakt om de muziek zelf voor zijn rekening te nemen. Voor het inzingen van de titelsong vroeg hij een studiegenoot, wiens enige muzikale ervaring het zingen in een schoolband was. Carpenter ontwikkelde al vrij snel een eigen stijl, waarbij hij veelvuldig gebruikmaakte van ijle en lang uitgesponnen synthesizerklanken, met als bekendste voorbeeld de filmmuziek voor horrorklassieker Halloween. Knap, want naar eigen zeggen kan de filmmaker geen noot lezen of schrijven, maar kan hij wel elk keyboard bespelen dat hij voor z'n neus krijgt. Carpenters muziek is niet alleen uit duizenden herkenbaar, hij is ook vandaag de dag nog invloedrijk; zo gaven de leden van Chromatics aan geïnspireerd te zijn door het werk van de filmmaker. Dat de regisseur een grote fan van The Beach Boys is, is aan de muziek echter niet af te horen.

Michel Gondry
Hij heeft tientallen videoclips geregisseerd voor alle grote wereldsterren: The Rolling Stones, The White Stripes, Paul McCartney, Beck, Kanye West, Kylie Minogue, Björk en Sinéad O'Connor. Michel Gondry regisseerde z'n eerste videoclips echter voor zijn eigen band: Oui Oui. De groep werd in 1983 door Gondry samen met een schoolvriend opgericht in Sèvres, een voorstad van Parijs. De muziek van de band is vrolijk en luchtig, naar verluidt als tegenwicht voor de al te serieuze en geëngageerde Franse rockbands van de jaren tachtig, en in de videoclip is duidelijk de hand van Gondry herkenbaar; films als Be Kind Rewind en The Science of Sleep hebben dezelfde kinderlijke speelsheid. Gondry lijkt tegenwoordig drukker met z'n carrière als regisseur, maar in 2005 vond hij tijd voor een remix voor The White Stripes en in 2009 nam hij een vinylsingle op met Mathieu Boogaerts en de geboren Nederlandse chansonnier Dick Annegarn. Een jaar eerder had Gondry al een videoclip geregisseerd voor Annegarn.

Jim Jarmusch
Jim Jarmusch is al jaren een vaste waarde in de Amerikaanse indiescene. In de filmwereld, waar hij het meeste succes heeft gehad met de films Coffee and Cigarettes en Broken Flowers, maar ook op het gebied van alternatieve muziek. Begin jaren tachtig maakte Jarmusch deel uit van een nowaveband en in 2005 werkte hij mee aan een album van de Wu-Tang Clan. Datzelfde jaar maakte hij een remix van 'Blue Orchid' van The White Stripes. Juist de laatste jaren lijkt Jarmusch z'n muziekcarrière een nieuwe impuls te hebben gegeven, met dank aan een Nederlander. Luitspeler Jozef van Wissem is al jaren woonachtig in Amerika en gaf Jarmusch een cd mee toen hij de regisseur bij een optreden op straat in New York tegenkwam. Jarmusch raakte gefascineerd door Van Wissems muziek en ging geregeld naar concerten. Het duo deelt een liefde voor de muziek van Morton Feldman en nam in 2012 twee albums op: Van Wissem op luit, Jarmusch op elektrische gitaar. Daarnaast is Van Wissem ook verantwoordelijk voor de filmmuziek bij Jarmusch' meest recente film Only Lovers Left Alive.

Baz Luhrmann
De tekst is niet van regisseur Baz Luhrmann (Moulin Rouge!, Romeo + Juliet, The Great Gatsby), die is van ene Mary Schmich die de column in 1997 schreef voor de Chicago Tribune. Hij is ook niet degene die de tekst voordraagt, dat is gedaan door de Australische stemacteur Lee Perry. Wat Luhrmann wél bijdraagt is de muziek, een wel heel erg verknipte sample van een remix van jarennegentigdanceknijter 'Everybody's Free (To Feel Good)' van discozangeres Rozalla. Luhrmann nam het op voor z'n album Something for Everybody, met daarop remixen van nummers die gebruikt zijn in verschillende Luhrmannfilms. De single werd een culthit en bereikte de eerste plaats in de Britse hitlijsten; in Nederland kwam het niet verder dan een 29ste plaats, maar daarmee is Luhrmann wel nog steeds de enige regisseur met een Nederlandse Top 40-hit. Leuk is ook de parodie die Chris Rock van de single maakte onder de titel 'No Sex (In the Champagne Room)'. Zijn belangrijkste advies: "If a woman tells you she's 20 and looks 16, she's 12. If a woman tells you she's 26 and looks 26, she's damn near 40."

David Lynch
Allereerst is David Lynch schilder, maar hij is natuurlijk bekender als regisseur van cultserie Twin Peaks en films als Mullholland Drive en Blue Velvet. De laatste jaren heeft Lynch zich ook steeds meer toegelegd op muziek maken. In 2010 werkte hij met Danger Mouse en Sparklehorse samen voor het album Dark Night of the Soul en blijkbaar smaakte dat naar meer; in 2011 debuteerde hij op 65-jarige leeftijd alsnog met een volledig album met de titel Crazy Clown Time. Op die cd brengt Lynch een mix van rock en electropop. Het grootste deel van het album kwam jammend in de studio tot stand, de plek waar Lynch zich het meest thuis voelt want nee, verwacht niet dat de filmregisseur op tournee gaat. In 2013 volgde op het vermaarde Amerikaanse label Sacred Bones het tweede album, The Big Dream, waarop Lynch samenwerkt met Lykke Li. Hoe het de komende jaren met de muziekcarrière van Lynch gaat is - nu hij een vervolg op Twin Peaks heeft aangekondigd - de vraag, maar de regisseur weet altijd te verrassen.

Dick Maas
De Nederlandse regisseur Dick Maas doet niet onder voor z'n horrorfilmcollega John Carpenter: ook hij schrijft alle filmmuziek zelf. Naar eigen zeggen zodat hij geld overhoudt om meer dagen te kunnen filmen. Maas' compositorische kwaliteiten zijn niet onverdienstelijk; de muziek in zijn eerste lange speelfilm De Lift heeft veel weg van Carpenters kale synthesizermuziek, maar de scores worden daarna allengs speelser. Het melodietje van Flodder, dat Maas al een tijdje voordat hij de film maakte had bedacht, kan iedereen die de jaren tachtig bewust heeft meegemaakt neuriën, maar de titelsong van die andere jarentachtigbioscoophit van Maas, Amsterdamned, werd door Loïs Lane zelf geschreven. De traditie van het zelf de muziek componeren bij z'n films houdt Maas tot op de dag vandaag stug vol: ook bij het twee jaar geleden verschenen Quiz schreef hij zelf de muziek.

Foto van Woody Allen door Joseph Zigmont (CC BY-SA 2.0)

Deel dit artikel:

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/muziek-film/zeven-musicerende-regisseurs/25396/
Meer Muziek & Film op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/muziek-film