• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Onvoltooid verleden tijd: Martin Hannett

Er zijn niet veel producers die zoveel invloed hebben gehad op de geschiedenis van meer dan een genre als Martin Hannett. Onlangs verscheen een nieuwe overzichtscompilatie van de legendarische radicaal.

Tekst: Joris Heemskerk

Publicatiedatum: 24 mei 2006

Wie is hij?
Een bos vette krullen, een peuk in zijn mond en zijn blik op ongeïnteresseerd, vaak tegelijkertijd. Dat is Martin Hannett in een notendop. Veel over Martin Hannetts jeugd is niet bekend. Rond 1970 staakt hij zijn studie aan een scheikunde lab om een carrière in de muziek na te streven. Als bassist maakt hij deel uit van een aantal weinig zeggende bands in Manchester. Een carrière als muzikant lijkt er niet in te zitten.

Terwijl hij daarnaast ijverig bezig is zijn carrière als fervent drugsgebruiker naar een hoger niveau te krikken, loopt hij Buzzcockszanger Howard Devoto tegen het lijf. Hij biedt The Buzzcocks aan hun debuut te produceren en als Martin Zero zet hij met het produceren van de ep The Spiral Scratch meteen zijn onmiskenbare stempel op de punklegende van The Buzzcocks. De start van een legende, een cultstatus en een leven vol excentrieke beslissingen en eigenwijze streken.

Wat deed hij?
Unknown Pleasures, Joy Divisions debuut album is Hannetts eerste grote klus. Hij maakt van het album een in kilte badend meesterwerk en alhoewel Ian Curtis en zijn maten niet helemaal tevreden zijn met dat specifieke geluid beseft Tony Wilson dat Hannetts eigenwijze aanpak niets minder dan geniaal is.
Closer, Joy Divisions tweede en tevens laatste album, Ian Curtis pleegt na de opnames zelfmoord, bevestigt die verworven status eens te meer en tegen deze tijd is Hannett een veelgevraagde producer in de scene rond Manchester.

Durutti Columns album The Return of the Durutti Column volgt. Hannett complementeert Vini Reilly’s gitaarspel door subtiel gebruik van effecten en synthesizers. Inmiddels is hij zo verslingerd geraakt aan heroïne dat hij tijdens opnamesessies met Orchestral Manoevres In The Dark meerdere malen helemaal van de wereld onder de mengtafel in diepe slaap verzonken is.

Gedurende zijn carrière als producer helpt Hannett op zijn eigen radicale manier talloze bands hun eigen geluid te ontdekken en te versterken. De jonge broekies van U2 laten hun derde single ’11 O’Clock Tick Tock’ door Hannett produceren en ook voor New Order weet hij nog even tijd vrij te maken om ‘In a Lonely Place’ te Hannettiseren. Andere hoogtepunten van Hannett als producer zijn Magazine’s ‘The Light Pours Out of Me’, ‘Dream Sequence I’ van Pauline Murray & The Invisible Girls, ‘Pretty In Pink’ van de Psychedelic Furs en Happy Mondays’ ‘Wrote for Luck’.

Wat maakte hem zo goed?
Hannett kijkt vooral verder dan genres lang zijn. In een tijd waar punkers zo nihilistisch mogelijk te werk gaan, haalt Hannett er synthesizers, effecten en rare streken bij om die weer zo minimaal als mogelijk in te zetten om een zo kil en schraal mogelijk geluid te verwezenlijken. Een contradictie door een man die een wandelend stuk contradictie was, zoals ook blijkt uit de nu beroemde opmerking aan het adres van A Certain Ratio gitarist Martin Moscrop: “Right, I want you to play that again. Only this time make it faster, but slower.” Onnavolgbaar.

Hannett introduceert op Unknown Pleasures zijn kenmerkend kille, spartaanse sound die hij afmaakt met samples van brekend glas, sirenes en spokende keyboardklanken. Hij besteedt extreem veel aandacht (soms is hij dagen bezig met het geluid van alleen de basdrum) aan het perfectioneren van het droge drumgeluid en drijft Joy Division drummer Stephen Morris geregeld tot wanhoop als hij weer eens zijn drumkit uit elkaar moet schroeven om een minimale onregelmatigheid op te lossen.

Het blijkt echter de perfecte muzikale omlijsting voor Ian Curtis’ depressieve teksten en donkere stemgeluid, het album is een succes en Closer, Joy Divisions tweede album, wordt door Hannett zo mogelijk nog beklemmender gemaakt en is achteraf gezien een morbide voorbode van Curtis’ geslaagde zelfmoordpoging.

Hannetts desinteresse in het comfort of op het gemak stellen van de bands waarmee hij werkt, irriteert bands, die gewoon een plaatje willen opnemen, mateloos. Hij geeft er echter geen moer om en op één of andere manier beseffen de muzikanten waarmee hij werkt de kracht van Hannetts aanpak.

En wat gebeurde er toen?
In 1991 wordt hij door zijn stiefdochter dood in zijn stoel aangetroffen. Een combinatie van overmatig heroïnegebruik, hartfalen en extreem overgewicht. Er wordt zelfs beweerd dat zijn lichaam niet in de doodskist paste. Na zijn dood bracht Factory, waarvan Hanett mede-oprichter was, meteen een retrospectieve compilatie uit.

Zero: A Martin Hannett Story, de compilatie die onlangs op Big Beat verscheen, is inmiddels de derde Hannettcompilatie en hoewel hij dienst doet als een mooi overzicht van Hannetts invloed, is het toch pijnlijk om de afwezigheid van nummers als ‘Travel Time’ van Crispy Ambulance, ESG’s ‘UFO’ en ‘Do the Du’ van A Certain Ratio op te merken.

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/martin-hannett/onvoltooid-verleden-tijd-martin-hannett/12953/
Meer Martin Hannett op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/martin-hannett