http://www.kindamuzik.net
ernaast
Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Third Wave Of Ska
Noem het ska, skapunk of 2-tone, feit is dat er na het begin in de jaren zestig nog twee grote oplevingen zijn geweest van de skamuziek. Vandaag de dag zitten we midden in de derde opleving. KindaMuzik gaat op zoek naar de wortels van dit derde leven.
Tekst: Steven van Duyse
Publicatiedatum: 09 februari 2005
Lang, lang geleden...
…was er een muziekstijl die zowel de zwarten als de blanken in hogere sferen bracht. Ska verenigde mensen van allerlei nationaliteiten, leeftijden en etniciteiten, en dat door een zeer simpel recept: dansbare muziek, opgebouwd rond een blazerspartij. Begin jaren zestig veroverde de ska vanuit Jamaica en omstreken Europa, met dank aan bands en personages als The Skatalites, Judge Dread en Prince Buster. De veelal instrumentale en rustige ritmes moesten aan het begin van de jaren zeventig plaatsmaken voor het brute geweld van de Britse punkinvasie, maar volledig verdwijnen deden ze nooit.
Enkele jaren later, we spreken dan over 1977, zaten een paar vrienden in de dodelijk saaie Britse industriestad Coventry door hun platencollectie te bladeren. Enkele weken later waren The Specials (foto boven) een feit, en zonder dat ze het zelf wisten herstartten Jerry Dammers en Lynval Golding de sputterende motor van de ska. De heren combineerden de Caribische ritmes met rocksteady en punkattitude, en al snel werd de vernieuwde stijl omschreven als 2-tone-ska. Hoewel The Specials enkele hitjes scoorden, was het grote succes toch meer weggelegd voor Madness, dat de toch al dansbare muziek nog een extra injectie gaf die garant stond voor een feest van jewelste: humor. Iedereen moet zich de loopjes van de heren herinneren, stukjes oprecht theater die zo uit Monty Pythons Ministry of Silly Walks leken te komen.
Tegen 1982-1983 was het echter weer een pak rustiger geworden, ondanks zeer verdienstelijke pogingen van Bad Manners en The Selecter. Spijtig genoeg konden ook zij de tweede skaperiode niet rechthouden, en verdwenen ze weer in de massa.
Once, there were four kids...
In 1987 oefenden en speelden vier jongeren uit de Californische Bay Area zich te pletter in allerlei garages en kleine punkclubs. De plaatselijk jeugd, magazines en criticasters waren het allemaal met elkaar eens: Operation Ivy (foto hieronder) was goed op weg om een grote band te worden. Ook platenlabel EMI was onder de indruk van de mix van ska, hardcore en punk die het kwartet met een ongekend enthousiasme de wereld in knalde, en bood hun een contract aan.
Voor er echter een album kon verschijnen besloot de band ermee op te houden. Maar in 1990 bracht Lookout! Records uiteindelijk toch nog het titelloze album uit, en het werd meteen een maatstaf voor elke ska-cd en skaband die na hen kwam. Vier jongeren uit achtergestelde buurten bliezen een zo goed als vergeten genre weer nieuw leven in, en maakten direct een van de meest legendarische cd’s ooit: Operation Ivy zorgde ervoor dat ska aan zijn derde leven begon, deze keer veel harder en sneller dan ooit tevoren. De band splitte na amper twee jaar, maar twee van de leden zouden nog eens twee jaar later de eerste steen leggen voor een andere legendarische band die bekend werd om zijn door ska beïnvloede meesterwerken, Rancid.
Maar eer we zover waren had de Third Wave Of Ska nog een hele weg af te leggen. Ongeveer gelijktijdig met Californië begon ook Boston te skanken, zij het via een heel ander soort muziek. Waar Operation Ivy’s teksten eerder sociaal bewogen waren, verhaalden de Mighty Mighty Bosstones gewoon over al die kleine en grote problemen in het leven van de doorsneemens. Dicky Barretts eigenzinnige stemgeluid, de sfeervolle blazers (die bij Operation Ivy wat naar achter geschoven werden) en natuurlijk dat hele ruitjeskostuumimago zorgden ervoor dat de Bosstones zonder al te veel moeite direct volle zalen trokken en aan naamsbekendheid geen gebrek hadden.
Ska zette het initiatief in aan zowel oost- als westkust, zij het met twee volledig verschillende variaties op een aloud thema. Die totaal onverwachte move gaf de stijl weer een volwaardige plaats in de wereld, want nu was er voor iedereen wel iets dat hij of zij lustte. Het resultaat was dat de skabands in de daaropvolgende jaren als paddestoelen uit de grond schoten, en niet alles was van dezelfde kwaliteit. Verre van zelfs…
Verdeelde opvolging
De Third Wave Of Ska had weinig zin in een snelle dood, verspreidde zich zo snel mogelijk en smolt samen met allerlei verschillende stijlen. Een van de pioniers op het vlak van samenvoeging was Bradley Nowell. De Californiër overgoot zijn punkrock met een sausje van ska en reggae om zo, in navolging van zijn idolen Operation Ivy, een legendarisch album af te leveren. En net als voor zijn idolen was het gedaan voor Sublime alvorens dat album uitkwam: Nowell stierf door een overdosis drugs, enkele weken voor Sublime een bestseller zou worden. Met hem was het ook gedaan met die speciale fusion van ska, rap en reggae, want de toekomst bracht enkel Jaya The Cat als opvolger van Sublime.
Veel beter verging het de Third Wave op die andere zijsprong. Ska en pretpunk gingen blijkbaar even goed samen als Bacardi en cola, getuige het succes van bands als Reel Big Fish, Mustard Plug en Save Ferris. Maar succes is niet altijd bevorderlijk voor de kwaliteit van een band.
Voorbeelden genoeg, mocht u me niet geloven. Mustard Plug (foto hierboven) was zo’n heerlijk infantiele skaband die het na twee schitterende albums, Big Daddy Multitude en Evildoers Beware, om een of andere rare reden nodig vond om plots serieuzer te worden. Hun laatste vehikel, Yellow Nr. 5, garandeerde hun een verder leven van Japanse tours, maar serieus zullen ze nooit meer genomen worden, tenzij door een bende puisterige pubers die de muziek net leren appreciëren.
Een gelijkwaardig verhaal overkwam hun zuiderse broertjes, Reel Big Fish. Ze kwamen, zagen en overwonnen alles en iedereen met Turn the Radio Off (denk maar eens aan de klassiekers ‘Beer’, ‘She Has a Girlfriend’ en ‘Snoop Dogg, Baby’), maar daarna was het vat af: opgepikt door de mainstream mochten ze het voorprogramma doen van onder anderen Sum 41, iets wat hun vroegere fans hun nooit vergaven.
De vrolijke skapunk bleek dus meer dan een eendagsvlieg te zijn, maar zoals bij zo veel stijlen was het een voltijdse job om het kaf van het koren te scheiden. Denk maar eens aan de hemeltergende rotzooi die bands als Aquabats (met Blink 182-drummer Travis Barker in de gelederen), Five Iron Frenzy en Billboard Top 100–favorieten No Doubt en Smash Mouth op de wereld hebben losgelaten.
Zal het nog wel goed komen met de derde skagolf? Dat lees je de volgende week in: Third Wave Of Ska Deel II.
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/diverse-artiesten/third-wave-of-ska/8581/
Meer Diverse Artiesten op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/diverse-artiesten
Deel dit artikel: