http://www.kindamuzik.net
ernaast
Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Netlabels: Muziek in cyberspace
Comfort Stand, Nishi, Monohm, Panospria, Statisfield, Camomille, Scientific Records, Tokyo Dawn Records, Language Lab, Kahvi Collective, 2063music, Yomi Records, Arsonore, Tonatom, Ideology, Textone, Subsource, Parkstudios. Een kleine greep uit het enorme aantal netlabels op Internet. Ze bieden kwaliteitsvolle muziek in mp3-vorm aan. Experimenteel, hiphop, rock, dub, elektronica. Elk genre heeft ergens wel een paar netlabels. Welkom in de echte underground.
Tekst: Bart De Paepe
Publicatiedatum: 29 september 2004
Had men in het verleden nog nood aan een drager voor zijn muziek, een lp,
cassette, cd of cd-r, dan is een groot aantal mensen vandaag ervan overtuigd
dat dit allemaal niet meer hoeft. Mp3's brengen de muziek terug tot haar
naakte essentie: nullen en enen. Bytes. Informatie. Uiteindelijk is muziek
ook niets meer dan een communicatievorm, het uitwisselen van informatie, van
muzikale ideeën. De schoonheid die men ervaart tijdens het luisteren naar
een cd of plaat en de esthetiek bestaan alleen maar in je hoofd.
Door het ontbreken van de geluidsdrager verandert de beleving van muziek
natuurlijk radicaal: de fysieke context van een cd met artwork, tekstboekje
etcetera wordt vervangen door een virtuele context. Of dit een devaluatie is
van de waardering van muziek laten we de luisteraar zelf beslissen.
We moeten hier wel een onderscheid maken in de doelstellingen van een
regulier platenlabel, pakweg een major of een indie, en een netlabel. Beide
opereren in totaal andere markten, ze bevinden zich in twee van elkaar
afgesloten werelden. De ambitie van netlabels is vaak niet meer dan
waardevolle muziek gratis ter beschikking te stellen van geïnteresseerden,
zonder enige commerciële bijbedoelingen.
Distributie
Eén van de belangrijkste en steeds terug gehoorde motivaties om een netlabel
te starten is het probleem van de distributie. Het grote voordeel van een
mp3 is dat de muziek zo binnen het bereik van het klikken van de muis komt
te liggen. Je zou denken dat goede distributie een doel van elk weldenkend
label is, maar in de praktijk leren we dat het niet zo evident is dat een
experimenteel muziekalbum ook daadwerkelijk het beoogde publiek bereikt. De
meeste albums vind je gewoon niet meer in de platenzaak en als je iets
bestelt, duurt het in vele gevallen enkele maanden eer je je cd ontvangt (en
dan heb je nog geluk). De kritiek van Vicki Bennett (alias People Like Us,
de plunderphonic-artieste) is dan ook volkomen terecht wanneer ze op haar
website de motivatie toelicht voor het gratis laten downloaden van haar
recentste cd: "Gezien de abominabele staat van de muziek- en
mediadistributie vandaag de dag voor non-major-labelmuziek, heeft People
Like Us zich tot doel gesteld dat het werk verspreid moet worden, in de
overtuiging dat een economie gebaseerd op giften op langere termijn
dezelfde, zoniet meer positieve gevolgen heeft doordat er meer mensen
bereikt worden." Een lovenswaardig initiatief binnen een wereldeconomie die
geregeerd wordt door een ongebreideld kapitalisme.
Ook Ergo Phizmiz, die White Light/White Heat van The Velvet
Underground integraal coverde, is erg opgetogen over deze nieuwe manier van
het verspreiden van de muziek. Zijn album werd in enkele weken tijd al meer
dan drieduizend keer gedownload, zodat hij op deze manier veel meer mensen
kan bereiken dan wanneer hij alles op een reguliere cd zou uitbrengen.
Auteursrecht
Van mp3-labels is het een kleine, doch boeiende stap naar het al dan niet
wenselijke van het auteursrecht. Enkele interessante gedachten hierover
werden geopperd door de Belgische componist en tevens bezieler van de Gentse
Logosorganisatie Godfried-Willem Raes in zijn korte paper 'De absurditeit
van het auteursrecht'. Voor hem is het voldoende als een muzikant of
componist éénmalig vergoed wordt voor zijn geleverde prestatie, het
schrijven van een compositie. Wat zou een componist zo verschillend maken
van een loodgieter die een wc bij je thuis komt installeren? Die man betaal
je toch ook slechts eenmaal: je moet die toch niet elke keer dat je het
toilet doortrekt een cheque sturen? Net zoals netlabels muziek tot hun
essentie terugbrengen (bytes) vertrekt ook Raes vanuit de stelling dat
muziek in essentie niets meer of minder is dan informatie. In dit opzicht
verschilt muziek dus niet van een wetenschappelijke theorie of een argument.
Het hoofdkenmerk van informatie is dat je haar kunt uitwisselen zonder dat
er iets van de oorspronkelijke informatie verloren gaat. 'Ik kan je iets
vertellen wat ik weet en dat kan ik ook neerschrijven, op een bandje opnemen
of als een opeenvolging van bytes in een computer opslaan.' Dit impliceert
dat je informatie niet kunt bezitten. Ik weet iets, ik vertel het door, maar
daarmee is mijn oorspronkelijke kennis nog niet verdwenen. Om iets als
eigendom te kunnen hebben is het noodzakelijk dat je het kunt verliezen, wat
bij informatie dus niet het geval is.
Evenmin is kennis of informatie een product waarvoor je arbeid moet
verrichten. Informatie is in feite een sociaal gegeven dat gericht is op de
overleving van het individu en van de mens in het algemeen. Het wordt
voortdurend onderzocht, aangepast etcetera.
Een wet die de vrije verspreiding van informatie aan banden probeert te
leggen is dus in essentie asociaal en pleegt hoogverraad aan het wezenlijke
van de natuur van informatie. "Aangezien het idee van auteursrecht gebaseerd
is op de valse aanname dat informatie een product is", schrijft Raes, "zal
het uiteindelijk autodestructief blijken te zijn. Meer zelfs, het zal
zichzelf relatief snel vernietigen: onze technologie heeft de reproductie
niet alleen mogelijk gemaakt maar heeft ze ook voor iedereen zonder veel
moeite alsmaar toegankelijker gemaakt."
Raes is zelf componist, dus het lijkt vreemd dat iemand tegen zijn eigen
belangen ingaat. Maar dit is juist wat er niet gebeurt: door de vrije
verspreiding van de muzikale ideeën van muzikanten (want uiteraard blijft
het auteursrecht wél noodzakelijk voor de identificatie van de bedenker van
de muziek) kunnen ze potentieel een veel groter en geïnteresseerd publiek
aanspreken.
Tot zover de theorie. Hier is alvast een uiterst beperkte selectie van een
aantal labels die zeker de moeite waard zijn om zelf eens te beluisteren.
Dreamland Recordings is een Australisch label voor experimentele
muziek, dat een groot aantal van zijn releases on-line heeft staan, maar ook
gelimiteerde cd-r-edities uitbrengt. De releases zijn heel uiteenlopend,
waarin telkens het compromisloze karakter opvalt. Persoonlijk kon ik heel
erg genieten van de releases van Bokor (fieldrecordings uit Melbourne),
Undecisive God (experimentele gitaardrones) en Mitre (ambient).
» Bezoek Dreamland's website
CONV brengt vooral werk uit van avant-gardegeluidskunstenaars als de
Argentijn Pablo Reche en Johan Gustavsson, wiens ep Trees in Motions
gebaseerd is op het werk van het expressionistische genie Egon Schiele. Je
kunt er ook een korte tekst van Francisco Lopez terugvinden waarin hij het
werk van John Cage bespreekt. Naast het uitbrengen van muziek is dit label
ook recent gestart met audiovisueel werk.
» Bezoek CONV's website
Deadbird Records wil een forum aanbieden aan artiesten die werkzaam
zijn in het noisegenre. Leg uw oor vooral eens te luisteren bij de laatste
release van Sabam Suicide: intrigerende onderhuids opborrelende
elektronische noise.
» Bezoek Deadbirds's website
De afkeer die grote platenmaatschappijen tonen voor mp3's, die ze met alle mogelijke middelen trachten in het illegale circuit te duwen, staat in schril contrast met de enthousiaste reacties van talloze muzikanten die eindelijk over de nodige middelen en fora beschikken om hun muziek daar te krijgen waar ze oorspronkelijk ook voor bedoeld is: de muziekliefhebber.
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/709/netlabels-muziek-in-cyberspace/7373/
Meer op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/709
Deel dit artikel: