• achtergronden
• DE 7EVEN
• video's
• agenda

• dossiers
• festivals
• columns

ernaast

Bob Moog: 23 mei 1934 - 21 augustus 2005

Bob Moog legde er op 21 augustus 2005 het bijltje bij neer. Het nieuws van zijn heengaan deed menig muziekliefhebber stilstaan bij zijn muzikale verwezelijkingen. De goede man verleende immers zijn naam aan de opvolger van de theremin.

Tekst: Gerald Van Waes

Publicatiedatum: 11 oktober 2005

Van theremin tot moogsynthesizer
Er valt een mooie film te maken over hoe Robert Moog zijn leven en werk opbouwde. Als ingenieur had hij al vroeg grote belangstelling voor elektronica. Zo bouwde hij op vrij jonge leeftijd theremins. Een theremin brengt geluid voort door middel van interfererende radiogolven die hoorbaar worden gemaakt, moet in de lucht gespeeld worden en vraagt een grote motorische vaardigheid. De jonge Bob had een grote interesse voor het principe van natuurlijke golven die door middel van bepaalde apparaten en circuits elektrische spanningen opwekken. Hij ging op zoek naar manieren om er meer controle over te krijgen, om een bruikbaar muziekinstrument te kunnen maken. Zijn eerste bouwsels uit 1953 waren gebaseerd op de theremin. Zijn onderzoek en denkwerk leverden verbeteringen op die deels voortborduurden op verschillende genieën, waarvan Herb Deutsch er een was. Moog bouwde deze muziekinstrumenten op bestelling en gaf ze een zeer persoonlijke touch. Elk instrument werd een uniek exemplaar, aangepast aan de wensen van de muzikant.

Aanvankelijk scepsis, dan groeiende populariteit.
Vandaag klinkt het lachwekkend, maar in het begin stuitte de moog op verontwaardiging en verzet omdat mensen schrik hadden dat de menselijkheid uit de muziek zou verdwijnen. Robert werkte met verschillende muzikanten, groepen en componisten bij het onderzoeken van wat met het nieuwe instrument kon worden bereikt. Het is pas met platen als Walter Carlos’ Switch-on Bach (1969) dat het publiek gaandeweg zijn angst overwon. De moog is later in vele muziekgenres toegepast. Zo kreeg de minimoog een zekere populariteit bij een aantal rockmuzikanten.

De populariteit van de moog lijkt te worden onderschat, want toen ik me erin ging verdiepen vond ik alleen maar West-Europese en Amerikaanse voorbeelden van het gebruik van de moog. De moog was echter ook populair in Indonesië en Turkije (Metin.H.Alatli), al was het een duur instrument. Mijn persoonlijke favorieten blijven de hitjes van Michel Colombier/Pierre Henry en andere speelse Franse voorbeelden, en de geflipte ufo-achtige moogsolo van Sun Ra op Nuits de Fondation Maeght.

Vandaag de dag kent zowat iedereen de moog, al is het maar van horen zeggen. Moog's bedrijf waar dit instrument wordt gemaakt blijft bestaan, zodat zijn geest voortleeft. De kunst om een persoonlijk instrument te maken met een eigen klank en variatie zoals Moog had bedoeld is echter aan weinigen gegeven. Hoe dan ook, het instrument is niet meer weg te denken uit de muziekgeschiedenis.

» Hans Fjellestad - Moog -A Documentary Film- (DVD, Plexi/Munich)

http://www.kindamuzik.net/achtergrond/709/bob-moog-23-mei-1934-21-augustus-2005/10699/
Meer op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/709